14 nguyên tắc tăng trưởng thần tốc như Amazon – Bí mật phép màu của Bezos

Lợi nhuận từ rủi ro

May mắn thay, Bezos đã không hoạt động một cách bí mật, che giấu các cơ chế và chiến lược của mình như Phù thủy xứ Oz. Phép màu của Bezos ẩn chứa bên trong những lá thư gửi cho cổ đông hằng năm. Những lá thư ấy tiết lộ suy nghĩ và chiến lược của Bezos từ những ngày đầu thành lập Amazon cho đến nay.

Bezos đã rất tỉnh táo trong quá trình phát triển Amazon: Ông ấy biết rằng có một mối quan hệ nhân quả giữa rủi ro và tăng trưởng. Bạn sẽ chẳng thể tăng trưởng nếu không sẵn sàng mạo hiểm chấp nhận rủi ro.

Nhưng đây mới là điều Bezos làm khiến tôi vô cùng ấn tượng: Ông ấy chọn tham gia cuộc chơi một cách khác biệt bằng cách luôn đánh giá “lợi nhuận từ rủi ro”.

Từ ông chủ cho đến nhân viên thường, tất cả mọi người trong lĩnh vực thương nghiệp đều hiểu rằng mọi hoạt động mà ta thực hiện đều có mức chi phí và lợi ích cụ thể. Mỗi đô la trả cho chi phí quảng cáo, trả lương, mua nguyên vật liệu, phân phối sản phẩm, xây dựng trang web và mọi thứ khác chúng ta làm, đều phải mang lại lợi nhuận nhiều hơn 1 đô la. Tương tự, mỗi phút chúng ta làm việc cũng phải tạo ra mức thu nhập xứng đáng với khoảng thời gian mà mình bỏ ra.

Mặc dù hầu hết các công ty xem những khoản chi phí tiêu tốn cho hoạt động kinh doanh đều thuộc một khung đầu tư, nhưng hầu như không mấy ai nghĩ về rủi ro kinh doanh như là một khoản đầu tư, ngoại trừ... Jeff Bezos.

Khi internet bùng nổ thành xu thế, Bezos đã nhanh chóng nhận thấy rằng tốc độ tăng trưởng 2.300% là vô cùng đặc biệt. Ông đã quyết định từ bỏ công việc ổn định tại Phố Wall để khởi nghiệp kinh doanh trực tuyến, khi mà hầu hết các doanh nghiệp trực tuyến lúc bấy giờ đều trong tình trạng “bị đặt dấu hỏi” về khả năng thành công. Ông vay 300.000 USD của cha mẹ và dời nhà từ bên này đến phía bên kia đất nước để khởi đầu một doanh nghiệp đầy rủi ro, bất định.

Có mạo hiểm quá không? Tôi cho là có. Hãy nhớ rằng, khi Amazon bước đầu được gây dựng, Jeff Bezos đã ra mắt một cửa hàng sách trực tuyến. Lúc đó, không ai biết một cửa hàng sách trực tuyến là gì.

Vào năm 1997, hầu hết mọi người không thể truy cập internet tại nhà và nếu họ làm được điều đó thì chỉ là kết nối rất chậm thông qua đường dây điện thoại. Thực tế, trong thư gửi cổ đông vào năm 1997, Bezos đã gọi internet là “World Wide Wait” (tạm dịch: Cả thế giới chờ đợi).

Bậc thầy về xử lý rủi ro

Đây là chân dung của năm 1997, khi Bezos lần đầu tiên khởi chạy Amazon: cuốn sách Harry Potter đầu tiên, Harry Potter and the Philosopher’s Stone, của tác giả Rowling (giờ là tỷ phú) vừa mới ra mắt ở Anh. Không có một tập truyện Harry Potter nào khác, cũng không có những bộ phim, hay những công viên chủ đề, chỉ duy nhất một tập truyện Harry Potter dành cho trẻ em.

Năm 1997 cũng mang đến cho chúng ta Tổng thống Bill Clinton, loạt phim truyền hình Friends, phim Titanic, và dòng đồ chơi Beanies Babies; không có khái niệm “điện toán đám mây”. Netscape là trình duyệt phổ biến cho những người có thể truy cập internet, và đĩa DVD vẫn đang thịnh hành bởi live stream vẫn còn nằm ở thì tương lai (20 năm nữa).

Bezos bèn nghỉ việc để khởi nghiệp một cửa hàng sách trực tuyến! Bezos chắc chắn đã mạo hiểm khi thực hiện công việc kinh doanh trực tuyến của mình tại thời điểm mà một doanh nghiệp trực tuyến bị coi là trò nhảm nhí hết sức.

Chỉ 1 năm sau khi thành lập Amazon, Bezos viết: “Chúng tôi dự đoán 3 năm rưỡi tới đây sẽ còn nhiều điều thú vị hơn nữa. Chúng ta đang nỗ lực xây dựng một nơi mà hàng chục triệu khách hàng có thể vào để tìm kiếm và khám phá bất cứ thứ gì họ muốn mua trực tuyến. Đó thực sự là ngày đầu tiên của internet, và nếu chúng ta thực hiện tốt kế hoạch kinh doanh của mình, thì đó vẫn là ngày đầu tiên của Amazon.com. Dựa vào những gì đang diễn ra, viễn cảnh đó có thể khó mà tưởng tượng, nhưng chúng tôi nghĩ rằng cơ hội và rủi ro trước mắt thậm chí còn lớn hơn những gì ở sau chúng ta. Chúng ta sẽ phải đưa ra nhiều lựa chọn tỉnh táo và có tính toán, một số sẽ phải táo bạo và không theo quy ước thông thường. Hy vọng, một số lựa chọn sẽ thành công. Và chắc chắn, một số sẽ là sai lầm” - Bezos (trích Thư gửi cổ đông năm 1998)

Nhìn lại, Bezos quả là đã có một vài “sai lầm”, nhưng ông ấy cũng đã đạt được mức tăng trưởng chưa từng thấy.

Bezos bắt đầu bằng cách chấp nhận rủi ro với một ý tưởng về một doanh nghiệp dot-com, và với số tiền ông dành dụm được cùng với khoản vay từ cha mẹ, ông đã triển khai ý tưởng đó bằng việc lập nên Amazon, một công ty được cả thế giới công nhận và biến ông thành người giàu nhất thế giới.

Đó là lý do tại sao chúng ta nói Bezos là một bậc thầy về xử lý rủi ro.

(Theo 14 nguyên tắc tăng trưởng thần tốc như Amazon)