Con người tự nhiên nhận thức được cơ thể mình cũng như có thể dự đoán kết quả các chuyển động của mình. Giới chuyên gia đang nỗ lực tạo ra robot sở hữu năng lực tự thích nghi như vậy.
Khoa học - công nghệ

Robot tự quan sát như con người để làm chủ chuyển động, tự sửa chữa

Cẩm Bình 27/02/2025 13:30

Con người tự nhiên nhận thức được cơ thể mình cũng như có thể dự đoán kết quả các chuyển động của mình. Giới chuyên gia đang nỗ lực tạo ra robot sở hữu năng lực tự thích nghi như vậy.

Mới đây nhóm nghiên cứu từ Đại học Cơ khí Columbia ra mắt một cánh tay robot nhận thức hình dạng vật lý và chuyển động bản thân thông qua tự quan sát qua camera. Theo nghiên cứu sinh tiến sĩ Yuhang Hu: “Giống như con người học nhảy bằng cách xem hình ảnh phản chiếu trong gương, robot sử dụng video thô để xây dựng nhận thức về động học của bản thân. Chúng tôi đặt mục tiêu chế tạo một robot hiểu được cơ thể của chính mình, thích nghi với hỏng hóc, đồng thời học hỏi kỹ năng mới mà không cần con người liên tục lập trình”.

screenshot-2025-02-26-184825.png

Hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI)

Robot sở hữu năng lực tự thích nghi đem lại nhiều lợi ích khi ứng dụng thực tế. Khả năng thích nghi với hỏng hóc rất quan trọng trong các lĩnh vực như sản xuất, thiết bị gia dụng hay chăm sóc sức khỏe. Hãy tưởng tượng cảnh máy hút bụi va vào đồ nội thất tự phục hồi, hoặc cánh tay robot trong nhà máy bật ra khỏi vị trí thì tự lắp lại. Khả năng ấn tượng này làm tăng độ tin cậy của robot mà lại giảm chi phí sản xuất lẫn thời gian robot ngừng hoạt động. Theo Trưởng khoa Kỹ thuật cơ khí Hod Lipson (Đại học Cơ khí Columbia): “Con người không thể nào liên tục chăm sóc, sửa chữa bộ phận hư hỏng và nâng cao hiệu suất của robot được. Robot cần học cách tự chăm sóc nếu chúng thực sự hữu ích. Đây là lý do vì sao mô hình tự quan sát lại quan trọng đến vậy”.

Mấu chốt nằm ở hệ thống AI tinh vi sử dụng 3 mạng neuron mô phỏng loạt chức năng não, phân tích video 2D từ camera duy nhất rồi tái tạo mô hình 3D về chuyển động của cánh tay robot. Nhận thức này cho phép cánh tay xác định thay đổi vật lý để điều chỉnh chuyển động phù hợp.

Phương thức đào tạo mới

Thông thường quá trình đào tạo robot thường gồm 2 bước. Đầu tiên là dùng môi trường mô phỏng để lập trình và thử nghiệm ban đầu, sau đó ứng dụng thực tế để học hỏi và thích nghi thêm. Đội ngũ kỹ sư cần xây dựng nhiều mô phỏng chi tiết cung cấp cho robot môi trường sát thực tế nhất, đảm bảo chúng hoạt động trơn tru khi chuyển sang ứng dụng.

Quá trình như vậy vô cùng phức tạp và tốn công sức, đòi hỏi đội ngũ kỹ sư phải có trình độ chuyên môn cao. Trang bị năng lực tự thích nghi giải quyết những thách thức này. Thử nghiệm của nhóm nghiên cứu Đại học Cơ khí Columbia cho thấy cánh tay robot có thể tự mô phỏng chỉ bằng cách quan sát chuyển động bản thân qua camera.

“Năng lực tự thích nghi không chỉ tiết kiệm công sức kỹ thuật mà còn cho phép robot tiếp tục mô phỏng, phát triển và thích nghi khi trải qua hao mòn, hỏng hóc”, ông Lipson cho biết.

Suốt 20 năm qua, nhóm nghiên cứu cải thiện dần khả năng của robot, chuyển từ mô hình dạng que cơ bản năm 2026 sang các mô hình chi tiết sử dụng nhiều camera.

Bài liên quan
GS. John Vu: 'Tôi không tin các môn học sử dụng Robot hay AI hiệu quả hơn một người thầy tận tâm'
Ông Nguyễn Văn Phước, CEO First News - Trí Việt đã chia sẻ trên trang cá nhân bức thư của GS. John Vu. Nội dung bức thư này đã thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng mạng, đặc biệt là giới trẻ Việt Nam.

(0) Bình luận
Nổi bật Một thế giới
Lịch sử và ý nghĩa của Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27.2
34 phút trước Thông tin Y học
Lấy mốc là ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho Hội nghị cán bộ ngành y tế, nên 27.2 hằng năm đã được chọn làm Ngày Thầy thuốc Việt Nam.
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Robot tự quan sát như con người để làm chủ chuyển động, tự sửa chữa