Tân Hoa Xã hôm 2.8 đưa tin, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Xie Feng đã triệu tập Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Nicholas Burns để phản đối mạnh mẽ chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới Đài Loan.
Ông Feng cảnh báo Mỹ sẽ phải "trả giá" cho những sai lầm của nước này, đồng thời tuyên bố Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết. Theo nhà ngoại giao Trung Quốc, bất kỳ ai tìm cách thao túng vấn đề Đài Loan cuối cùng sẽ thất bại.
Theo Đài Truyền hình trung ương Trung Quốc (CGTN), Ngoại trưởng Vương Nghị cho biết động thái trên vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc Một Trung Quốc và xâm hại nghiêm trọng đến chủ quyền của Trung Quốc. Hành động khiêu khích chính trị công khai đã làm dấy lên cơn thịnh nộ của người dân Trung Quốc, và bị cả cộng đồng quốc tế phản đối. Điều này một lần nữa chứng minh rằng một số chính trị gia Mỹ đã trở thành những “kẻ gây rối” trong mối quan hệ Trung Quốc-Mỹ và Washing đã trở thành “kẻ phá hoại” hàng đầu của hòa bình và ổn định ở Eo biển Đài Loan.
Ông Vương Nghị cũng kêu gọi Mỹ ngừng cản trở sự thống nhất vĩ đại của Trung Quốc. Ông nhấn mạnh Đài Loan là một phần bất khả xâm phạm của Trung Quốc. Sự thống nhất hoàn toàn của Trung Quốc là không thể ngăn cản và không thể tránh khỏi. Trung Quốc không bao giờ cho phép bất kỳ chỗ trống nào cho lực lượng ly khai “Đài Loan độc lập” và sự can thiệp của các thế lực bên ngoài. Cho dù Mỹ có dùng phương tiện gì để hỗ trợ lực lượng “Đài Loan độc lập”, tất cả cũng đều vô ích, chỉ để lại bằng chứng không tốt đẹp về sự can thiệp thô bạo của Mỹ vào công việc nội bộ của quốc gia khác.
Ngoại trưởng Vương Nghị kêu gọi Mỹ nên ngừng thao túng “trò chơi” địa chính trị. Theo đuổi hòa bình, ổn định, phát triển và cùng có lợi là nguyện vọng chung của các nước trong khu vực. Việc Mỹ đưa vấn đề Đài Loan vào chiến lược của họ đã làm gia tăng căng thẳng và thúc đẩy đối đầu. Điều này đang đi ngược lại làn sóng phát triển của khu vực, và cũng đi ngược kỳ vọng của người dân khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Điều đó rất nguy hiểm và dại dột. Nguyên tắc Một Trung Quốc đã trở thành chuẩn mực cơ bản của quan hệ quốc tế, thành phần của trật tự quốc tế thời hậu Chiến tranh thế giới thứ 2. Ông nêu rõ Mỹ nên ngừng ngay lập tức vi phạm mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, đồng thời ngừng chơi “chiêu bài Đài Loan” gây bất ổn khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nói rằng khi Washington tuyên bố Bắc Kinh đang làm leo thang căng thẳng, thực tế cơ bản là Mỹ đã khiêu khích Trung Quốc liên quan đến vấn đề Đài Loan, công khai xâm phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc. Mỹ tuyên bố có quyền cho phép Chủ tịch Hạ viện đến thăm Đài Loan, nhưng sự thật cơ bản nhất là những sai lầm trong quá khứ không thể trở thành cái cớ để lặp lại vào ngày nay.
Theo ông Vương Nghị, Mỹ đã tuyên bố sự phân chia quyền lực ba bên không cho phép nước này hạn chế hoạt động của Quốc hội, nhưng nguyên tắc cơ bản nhất của luật pháp quốc tế là Mỹ phải thực hiện các nghĩa vụ quốc tế của mình. Các nhân vật chính trị lớn nói riêng không nên hành động liều lĩnh. Mỹ tuyên bố việc Trung Quốc theo đuổi việc thống nhất là một “mối đe dọa” đối với Đài Loan, nhưng logic cơ bản nhất là Đài Loan là một phần không thể xâm phạm của Trung Quốc. Vấn đề Đài Loan hoàn toàn là công việc nội bộ của Trung Quốc. Việc Trung Quốc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và phản đối ly khai là hợp lý và hoàn toàn chính đáng.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đưa ra tuyên bố về chuyến thăm của bà Pelosi tại khu vực Đài Loan, trong đó nêu:
"Vào ngày 2 tháng 8, phớt lờ sự phản đối mạnh mẽ và trịnh trọng của Trung Quốc, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã đến thăm khu vực Đài Loan của Trung Quốc. Đây là một vi phạm nghiêm trọng về nguyên tắc một Trung Quốc và quy định của ba thỏa thuận chung Trung -Mỹ. Đồng thời, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền tảng chính trị của quan hệ Trung-Mỹ, và xâm phạm nghiêm trọng đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc. Việc đó phá hoại hòa bình và ổn định nghiêm trọng trên eo biển Đài Loan, và gửi một tín hiệu sai lầm nghiêm trọng đến lực lượng ly khai vì "độc lập Đài Loan". Trung Quốc kiên quyết phản đối và nghiêm khắc lên án điều này, và đã thực hiện sự phản đối nghiêm túc và mạnh mẽ với Mỹ.
Chỉ có một Trung Quốc trên thế giới, Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc, và Chính phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc là chính phủ pháp lý duy nhất đại diện cho toàn Trung Quốc. Điều này đã được công nhận rõ ràng bởi Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc Nghị quyết 2758 năm 1971. Kể từ ngày thành lập CHND Trung Quốc vào năm 1949, 181 quốc gia đã thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc trên cơ sở nguyên tắc một Trung Quốc. Nguyên tắc một Trung Quốc là sự đồng thuận phổ quát của cộng đồng quốc tế và là một chuẩn mực cơ bản trong quan hệ quốc tế.
Trong khi đó, bà Pelosi sau khi vừa đặt chân xuống Đài Loan thì đã lập tức đưa ra tuyên bố rằng, chuyến thăm Đài Loan lần này là giữ lời cam kết kiên định của Mỹ đối với sự hỗ trợ nền dân chủ phát triển mạnh mẽ của Đài Loan. Bà cũng nhấn mạnh rằng, viếng thăm Đài Loan là không làm trái với chính sách lâu nay của Mỹ.