Tại Nhật Bản, mùa ngắm hoa hoa anh đào chỉ kéo dài 10 ngày hiếm hoi và dự kiến sẽ bắt đầu sớm hơn 10 ngày trong năm nay do hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Du khách đến Tokyo vào tháng 4.2023 để trải nghiệm mùa hoa anh đào nổi tiếng của thành phố đã phải đối mặt khá bất ngờ: thay vì nở rộ vào cuối tháng 3, hoa anh đào lại xuất hiện sớm hơn 10 ngày so với dự đoán.
Đây không phải là điều kỳ lạ: năm 2023 tiếp nối năm 2020 và 2021 với thời khắc hoa nở sớm kỷ lục, chính xác là sớm nhất kể từ khi hồ sơ khoa học bắt đầu vào năm 1953, còn theo các tài liệu lịch sử từ Kyoto thì thậm chí là sớm nhất kể từ năm 812. Theo các chuyên gia, xu hướng này chỉ ra một thực tế rắc rối: chúng ta đang khiến hành tinh nóng "quá nhanh, quá nguy hiểm" và những đợt hoa anh đào nở sớm là điềm báo về nhiều thay đổi sắp tới.
Yoshihiro Tachibana, giáo sư về Khí hậu và Động lực hệ sinh thái từ Đại học Mie của Nhật Bản, cho biết bốn mùa của Nhật Bản đang bị đe dọa. Giáo sư Tachibana cảnh báo: "Nếu không thể giảm được lượng khí thải nhà kính thì có khả năng hoa anh đào sẽ nở vào tháng 2. Cả 4 mùa đều ấm lên. Nhưng sự nóng lên vào mùa xuân đang tăng mạnh nhất nên mùa hoa anh đào có xu hướng đến sớm hơn".
Năm nay, một số người dự đoán mùa hoa anh đào sẽ bắt đầu trùng với thời điểm hoa anh đào nở sớm nhất được ghi nhận, vào khoảng ngày 25.3. Nhưng chính xác khi nào những bông hoa có thể xuất hiện thì thực sự không ai có thể đoán được.
Mùa hoa anh đào sớm ở Nhật Bản có thể gây khó chịu cho những du khách đã lên kế hoạch trước, nhưng điều đó cũng tạo kịch tính, hồi hộp vì khiến người dân cả nước Nhật háo hức dõi theo "biểu đồ hoa anh đào". Biểu đồ này thể hiện tiến triển hằng ngày của những bông hoa màu hồng mọc khắp phía Nhật Bản.
Những điều du khách cần biết
Nhật Bản đã trở nên gắn liền hình ảnh loài hoa anh đào. Vườn hoa luôn nằm trong danh sách những nơi phải đến của nhiều khách du lịch, nhưng với khung thời gian 11 ngày hoa khoe sắc luôn thay đổi hiện giờ, việc đảm bảo được thưởng lãm hoa anh đào đúng dịp đang ngày càng trở nên khó khăn đối với du khách quốc tế.
Điều quan trọng cần lưu ý là thời điểm ngắm hoa anh đào nở rộ thay đổi theo từng năm tùy thuộc vào thời tiết. Nếu thời tiết những tuần trước ấm áp thì hoa sẽ nở sớm.
Nhà nghiên cứu Richard B Primack, Giáo sư sinh học tại Đại học Boston, nơi có phòng thí nghiệm tập trung vào việc biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến thời gian của các sự kiện sinh học theo mùa, cho biết: “Sự ấm lên của mùa xuân là yếu tố quan trọng nhất trong quyết định thời gian ra hoa của cây anh đào. Và vì thời tiết mùa xuân ấm dần lên nên cây anh đào nở hoa sớm hơn”.
Theo Primack, thời gian nở hoa của hoa anh đào đã được ghi nhận trên khắp Nhật Bản trong hàng trăm năm, khiến chúng trở thành một trong những ví dụ được ghi chép rõ ràng nhất về tác động sinh học của biến đổi khí hậu trên thế giới.
Primack cho biết: “Anh đào Yoshino hiện đang nở hoa sớm hơn khoảng hai tuần so với cách đây 50 đến 60 năm và điều này là do thời tiết ấm hơn liên quan đến biến đổi khí hậu”.
Nếu du khách thấy mình bị thu hút bởi hoa anh đào đang chuyển màu, điều quan trọng là bạn phải linh hoạt trong hành trình của mình. Nếu lịch trình khiến bạn đến Nhật quá muộn để ngắm hoa nở rộ ở Tokyo hay Kyoto? Hãy thử đi về phía bắc để chắc chắn vớt vát được một ít: Thời điểm muộn nhất mà bạn có thể chứng kiến những cánh hoa anh đảo khoe sắc tại Nhật Bản là ở Hokkaido vào tháng 5. Bạn thích ngắm hoa nở sớm mùa xuân? Hãy đi đến vùng bán nhiệt đới Okinawa vào tháng 1.
Chặng đường phía trước
Diễn biến của hoa anh đào được thế giới quan tâm nên các nhà nghiên cứu hy vọng những thay đổi đột ngột như vậy sẽ nâng cao nhận thức của công chúng về tác động của biến đổi khí hậu - và khuyến khích mọi người hành động.
Nhưng khi nói đến việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, Nhật Bản còn một chặng đường dài phía trước, Hanna Hakko, cộng tác viên cấp cao tại E3G, một tổ chức tư vấn về biến đổi khí hậu độc lập ở Tokyo, cho biết: “Nhật Bản hiện đang phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc đáp ứng các mục tiêu về khí hậu trong trung hạn và năm 2050. Một số phân tích chỉ ra rằng Nhật Bản đang gặp vấn đề trong việc thay thế nhiên liệu hóa thạch bằng năng lượng sạch, đặc biệt là trong ngành điện. Cả chính phủ và khu vực tư nhân cần tăng cường nỗ lực bằng cách thực thi các chính sách và tăng cường đầu tư để dừng hoạt động đối với các nhà máy than, mở rộng năng lượng tái tạo và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng".
Nhật Bản đang nhận thức sâu sắc rằng không chỉ tiết xuân đang thay đổi mà tất cả các mùa đều không ổn định. Mùa hè ở các thành phố chủ yếu là bê tông của Nhật Bản đang trở nên nóng và ẩm lâu hơn đến mức không thể chịu nổi, làm trì hoãn sự xuất hiện của tiết thu mát mẻ hơn.
Giáo sư Tachibana cho biết: “Mùa hè sẽ trở nên khó chịu đến mức ngay cả những du khách nước ngoài dễ tính nhất cũng sẽ ngại ghé thăm”.
Có lẽ cảnh tượng hoa anh đào nở vào tháng 2 - và mùa hè vắng bóng du khách do phải trốn tránh cái nóng 50 độ C ở Tokyo và Kyoto - sẽ là động lực để Nhật Bản suy nghĩ lại về cách tiếp cận khủng hoảng khí hậu. Bởi vì nếu không có hành động vì khí hậu hiệu quả hơn, bốn mùa đẹp như tranh đó sẽ chỉ còn là ký ức đối với du khách cũng như người dân địa phương.