Khi nói đến việc diễn thuyết trước công chúng, ít ai có thể sánh được với Steve Jobs - người đồng sáng lập Apple.
Đó là kỹ năng mà Bill Gates (nhà đồng sáng lập Microsoft) từ lâu đã bày tỏ sự ghen tị với Steve Jobs. Hơn một thập kỷ sau khi Steve Jobs qua đời, Bill Gates nói rằng ông vẫn chưa đạt tới khả năng diễn thuyết tự nhiên như không hề chuẩn bị trước trên sân khấu như người đồng sáng lập Apple.
“Steve Jobs có tố chất bẩm sinh", Bill Gates cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Dax Shepard (nam diễn viên, đạo diễn, nghệ sĩ hài người Mỹ) trên podcast Armchair Expert.
Tỷ phú 68 tuổi nói thêm: “Thật thú vị khi xem Steve Jobs diễn thuyết vì khả năng thiên tài của ông ấy. Khi diễn thuyết, Steve Jobs khiến mọi thứ trông như là ông chỉ vừa nghĩ ra ngay tại thời điểm đó. Tôi sẽ không bao giờ đạt được trình độ đó".
Như hai tác giả Brent Schlender và Rick Tetzeli đã viết trong cuốn sách Becoming Steve Jobs (Trở thành Steve Jobs) được xuất bản năm 2015, cựu Giám đốc điều hành Apple luôn chuẩn bị kỹ lưỡng cho các bài thuyết trình chính thức, đôi khi trước cả tháng.
Nhà báo công nghệ kỳ cựu Brent Schlender viết: “Có lần tôi đã dành cả một ngày để xem ông ấy thực hiện nhiều lần diễn tập cho một bài thuyết trình duy nhất, tinh chỉnh mọi thứ, từ màu sắc và góc độ của một số đèn chiếu nhất định đến việc chỉnh sửa, sắp xếp lại thứ tự các slide thuyết trình chính để cải thiện nhịp độ.
Trong một trường hợp vào ngày hôm đó, ông ấy chỉ ngồi im lặng trên sân khấu, tay chống cằm, nhìn chằm chằm xuống sàn gần 15 phút vì thất vọng với tín hiệu đèn sai. Lần đó, Steve Jobs không hét lên mà chỉ khiến mọi người phải đợi cho đến khi ông ấy nguôi giận”.
Trong podcast Armchair Expert, Bill Gates cho biết nhiệm vụ mà ông và Steve Jobs tham gia trên các sân khấu khắp thế giới lần lượt đại diện cho Microsoft và Apple (mỗi người một cách) là thuyết phục nhiều người cùng các công ty tin vào ảnh hưởng mà những thứ như email và bảng tính có thể mang lại cho cuộc sống lẫn công việc của họ.
“Chúng tôi thậm chí còn gọi đó là truyền giáo. Một số người có thể không thích việc chúng tôi sử dụng một thuật ngữ tôn giáo, nhưng kể câu chuyện về sự kỳ diệu của phần mềm là một phần quan trọng của công việc, vào thời điểm tôi ở độ tuổi 30", nhà đồng sáng lập Microsoft cho hay.
Ngày nay, Bill Gates vẫn học theo phong cách giao tiếp của Steve Jobs khi ông tìm cách giành được sự ủng hộ cho y tế toàn cầu, giáo dục công cộng và tương lai của trí tuệ nhân tạo (AI).
“Phần lớn công việc tôi làm ở Microsoft và hiện tại là giải thích những gì chúng tôi đang làm theo cách đơn giản, hy vọng có thể kết nối với một đối tượng cụ thể. Tôi thích cố gắng giải thích mọi thứ và thích nhận được phản hồi - những câu chuyện nào gây được tiếng vang hoặc những câu chuyện nào không có sự kết nối (người nghe không thấy đồng cảm - PV)", ông nói.
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2019 của tờ The Wall Street Journal, Bill Gates nói về Steve Jobs: "Tôi ước mình có thể trở nên kỳ diệu như ông ấy để giúp tăng cường sự nhận thức và ủng hộ cho các vấn đề quan trọng, đảm bảo rằng chúng không bị phớt lờ".
Steve Jobs sinh ngày 24.2.1955, mất hôm 5.10.2011 vì căn bệnh ung thư tuyến tụy. Đây là sự mất mát đáng tiếc của giới công nghệ khi thời điểm đó, Apple đang ngày càng có ảnh hưởng với dòng sản phẩm iPhone.
Trước đó, Steve Jobs thừa nhận với nhà báo Walter Isaacson, người viết cuốn tự truyện của ông, rằng đã không làm theo lời khuyên từ bác sĩ.
Khi đi khám sỏi thận vào năm 2003, Steve Jobs được phát hiện mắc bệnh ung thư tuyến tụy. Tuy nhiên, loại ung thư của ông nằm trong số 5% trường hợp phát triển chậm, có thể chữa trị nếu phẫu thuật. Thế nên các bác sĩ đã khuyên ông đi phẫu thuật càng sớm càng tốt.
Người thân và gia đình cũng khuyên Steve Jobs phẫu thuật và hóa trị. Dù vậy, ông đã trì hoãn việc phẫu thuật trong 9 tháng và cố gắng tìm cách điều trị khác. Quyết định này đã khiến Steve Jobs qua đời trong khi căn bệnh có thể chữa được.
"Tôi không muốn cơ thể bị mổ phanh ra. Tôi không muốn mình bị xâm phạm kiểu đấy", Steve Jobs kể lại với Walter Isaacson.
Trong 9 tháng đó, Steve Jobs sử dụng những phương cách như ăn chay, châm cứu, thảo dược, thông đại tràng và nhiều hình thức chữa bệnh không theo tây y. Có thời điểm ông còn tìm đến những người chữa trị bằng thôi miên.
Phải đến năm 2004, Steve Jobs mới chấp nhận phẫu thuật để bỏ khối u. Sau đó, ông chia sẻ thông tin tới toàn bộ nhân viên Apple.
"Tôi có một thông tin cá nhân muốn chia sẻ và muốn các bạn nghe từ chính tôi. Tôi mắc phải một dạng ung thư tụy rất hiếm, nằm trong số 1% số ca có thể chữa khỏi nếu phẫu thuật sau khi phát hiện kịp thời, như trường hợp của tôi", Steve Jobs viết trong email.
Dù Steve Jobs tỏ ra lạc quan, sức khỏe của ông không hoàn toàn bình thường. Năm 2006, ngoại hình gầy gò khác thường của Steve Jobs tại Hội nghị nhà phát triển của Apple khiến nhiều người nghi ngờ về sức khỏe của ông. Thời điểm này, đại diện Apple cho biết Steve Jobs vẫn rất khỏe.
Năm 2008, Steve Jobs trông còn gầy hơn. Một năm sau, ông vắng mặt trong sự kiện công bố sản phẩm của Apple. Steve Jobs cho rằng ông gầy đi vì một vấn đề liên quan đến hormone. Dù vậy, đến đầu năm 2009, ông không thể làm việc tiếp và phải nghỉ một thời gian.
Tháng 6.2009, tờ Wall Street Journal tiết lộ Steve Jobs vừa ghép gan tại bang Tennessee (Mỹ). Sau khi phủ nhận, bệnh viện cuối cùng thừa nhận Steve Jobs đã được ghép tạng và còn cho biết ông "là bệnh nhân nặng nhất trong danh sách chờ".
Đến lúc đó, Steve Jobs chọn cách chữa trị ngược hẳn với thời gian đầu. Ông đã được giải mã toàn bộ gien để tìm ra cách chữa hiệu quả nhất, đến Thụy Sĩ để được can thiệp bằng phương pháp xạ trị. Tuy nhiên, 9 tháng là thời gian dài với bệnh ung thư và khi Steve Jobs chấp nhận phẫu thuật thì tế bào ung thư đã di căn.
Steve Jobs quay lại làm việc sau 6 tháng, nhưng đến tháng 1.2011 thì ông lại phải nghỉ phép. Tháng 8.2011, Steve Jobs nhường vị trí Giám đốc điều hành Apple cho Tim Cook.
"Tôi luôn nói rằng khi không thể làm trọn nhiệm vụ và đáp ứng yêu cầu ở vị trí Giám đốc điều hành Apple, tôi sẽ tự mình nói ra. Đáng tiếc là ngày đó đã đến", Steve Jobs viết trong email thông báo cho nhân viên.
Theo cuốn tự truyện, Steve Jobs vẫn rất khó tính vào giai đoạn cuối đời. Ông phải chọn lựa tới 67 y tá mới tìm ra được 3 người ưng ý, song đến lúc đó thì ông đã quá yếu.
Steve Jobs mất vào ngày 5.10.2011 tại căn nhà của mình ở thành phố Palo Alto, bang California (Mỹ). Khi qua đời, Steve Jobs chỉ 56 tuổi nhưng căn bệnh ung thư đã khiến ông trở nên gây gò và già hơn so với tuổi thực của mình, khác xa hình ảnh người đàn ông cường tráng trước đây.
Trong cuộc sống, Steve Jobs nổi tiếng là người có tư duy khác biệt. Tại Apple, ông là người tạo ra các sản phẩm thay đổi thế giới như máy tính Mac, iPhone và iPad. Khả năng thiên tài của Steve Jobs đến từ bản chất chính xác, đòi hỏi cao và tư duy kì lạ. Song bi kịch là ông lại sử dụng chính những suy nghĩ đó để đối đầu với căn bệnh ung thư của mình.
Khi liên quan đến sức khỏe của chính mình, Steve Jobs đã dựa vào bản năng thay vì lời khuyên của các bác sĩ. Ông đã để căn bệnh ung thư di căn trong 9 tháng trước khi quyết định phẫu thuật.
Walter Isaacson cho rằng Steve Jobs đã quá phụ thuộc vào ý chí, tin tưởng bản thân khi đối đầu với căn bệnh ung thư.
"Tôi nghĩ rằng Steve Jobs cảm nhận nếu ta cứ từ chối một điều gì đó, không muốn nó tồn tại thì mình có thể tạo ra loại suy nghĩ ma thuật. Cách nghĩ đó từng giúp ông ấy thành công trong quá khứ", tác giả cuốn tự truyện nói trong một cuộc phỏng vấn với đài CBS.
Một số bác sĩ cho rằng sự chậm trễ phẫu thuật là lý do tại sao Steve Jobs qua đời.
“Ông ấy mắc một loại ung thư tuyến tụy có thể điều trị và chữa khỏi được. Về cơ bản, ông ấy đã tự sát”, Barrie Cassileth, bác sĩ ung thư tại bệnh viện Memorial Sloan-Kettering, kể.
Vào năm 2010, Steve Jobs biết rằng cuộc đời mình đã gần kết thúc. Khi cái chết đến gần, tâm trí của ông hướng về thế giới bên kia.
"Đôi lúc tôi phân vân liệu có Chúa hay không. Đó là bí ẩn mà chúng ta không bao giờ biết rõ. Dù vậy, tôi muốn tin rằng có kiếp sau. Tôi muốn tin rằng trí tuệ tích góp không mất đi ngay sau khi chết, mà nó sẽ còn ở lại. Song cũng có thể có một cái công tắc trên đời và nhấn một cái, bạn ra đi. Có lẽ đó là lý do tôi không để nút bật/tắt trên các sản phẩm Apple", Steve Jobs chia sẻ với Walter Isaacson ở một trong những cuộc trò chuyện cuối cùng giữa hai người.
Bài phát biểu mang tính biểu tượng nhất về Apple của Steve Jobs
Trong bài phát biểu có lẽ mang tính biểu tượng nhất về Apple, Steve Jobs đã giới thiệu về chiếc iPhone đầu tiên: "Một chiếc iPod, một chiếc điện thoại và thiết bị giao tiếp internet. Một chiếc iPod, một chiếc điện thoại, bạn có muốn sở hữu nó không?".
Đó là năm 2007 khi Night at the Museum là bộ phim số 1 tại các rạp. Tuần trước đó diễn ra lễ tưởng niệm một năm ngày mất của ông Gerald Ford (Tổng thống Mỹ thứ 38 tại nhiệm từ tháng 8.1974 đến tháng 1.1977, mất ngày 26.12.2006). Thời đó, Nokia là tượng đài khi nói đến điện thoại.
Steve Jobs nói trong bài phát biểu ngày 9.1.2007: “iPhone là một sản phẩm mang tính cách mạng và kỳ diệu, đi trước 5 năm so với bất kỳ điện thoại di động nào khác”.
Đúng như lời giới thiệu của Steve Jobs, iPhone đã ngay lập tức thay đổi thế giới. Hơn 17 năm sau, thật khó để nói iPhone không phải là cuộc cách mạng. Dù bạn trung thành với iPhone hay chưa bao giờ sở hữu một chiếc, tác động của smartphone do Apple sản xuất tạo ra trong cuộc sống chúng ta là không thể chối cãi.