Các kịch bản trong nỗ lực thành lập chính phủ mới ở Thái Lan

Nguyên nhân chính là do MFP từng cam kết thúc đẩy sửa đổi Luật về tội khi quân (xúc phạm quốc vương) – một chủ đề nhạy cảm không ai dám đụng đến.

Tại một đất nước mà lòng tôn kính dành cho quốc vương đã trở thành bản sắc dân tộc thì cam kết trên bị xem là cực đoan đến mức các đảng thiểu số cùng nhiều thượng nghị sĩ tuyên bố sẽ ngăn ông Limjaroenrat trở thành Thủ tướng.

“Đề xuất sửa đổi Luật khi quân là thiếu tôn trọng và xúc phạm chế độ quân chủ”, thượng nghị sĩ Seri Suwanpanon nói với Reuters.

Tại trụ sở quốc hội, bức chân dung vua Maha Vajirusongkorn được treo ngay phía trên căn phòng nơi chuẩn bị diễn ra cuộc bỏ phiếu chọn ra tân thủ tướng vào ngày 13.7.

Tiến trình có thể rơi vào bế tắc kéo dài hàng tuần, thậm chí hàng tháng do Hiến pháp sửa đổi năm 2017 quy định Hạ viện cùng Thượng viện họp lại để chọn người giữ chức.

Tình hình phụ thuộc nhiều vào việc liệu Pheu Thai - đảng về thứ hai ở tổng tuyển cử - chọn lựa tiếp tục ở trong liên minh do MFP lập nên hay tìm kiếm đối tác khác nếu “ván cược” vào ông Limjaroenrat thất bại.

Vua Vajiralongkorn từ tổng tuyển cử đến nay vẫn giữ im lặng. Hoàng gia Thái cũng từ chối đưa ra bình luận.

Hai kịch bản chính 

Cần ít nhất 376 phiếu để ông Limjaroenrat lên nắm quyền. Liên minh 8 đảng giữ 312 ghế Hạ viện mà MFP dày công lập nên khó lòng giành chiến thắng khi nhiều thượng nghị sĩ kiên quyết bỏ phiếu chống.

Để đạt số phiếu cần thiết, MFP phải tìm kiếm sự ủng hộ từ 64 thượng nghị sĩ hoặc từ các đảng khác ở Hạ viện.

Nếu ông Limjaroenrat thất bại, Pheu Thai có thể đề cử ứng viên thủ tướng của mình với liên minh 8 đảng.

Dù trung thành với cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, nhưng Pheu Thai cẩn trọng hơn trong việc gửi đi thông điệp về Luật khi quân – yếu tố giúp tăng khả năng giành đủ số phiếu của ứng viên đảng này.

Một kịch bản khác là Pheu Thai tìm kiếm đối tác khác, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy họ sẽ làm vậy.

MFP lập luận rằng sửa đổi Luật khi quân góp phần ngăn chặn lạm dụng và mang lại lợi ích cho chế độ quân chủ. Đảng muốn giảm hình phạt tối đa xuống chỉ 1 năm tù, chỉ cho phép Văn phòng Hoàng gia nộp đơn kiện.

Thành viên MFP cấp cao Amarat Chokepamitkul nói với Reuters: “Một số thượng nghị sĩ đã hiểu lầm, cáo buộc MFP muốn lật đổ chế độ quân chủ. Chúng tôi chỉ muốn sửa luật để duy trì mối quan hệ tốt đẹp giữa chế độ quân chủ với người dân mà thôi”.