Gửi bình luận
Sáu công ty khởi nghiệp tại thành phố Hàng Châu đang đem lại danh tiếng quốc tế và tái định hình bản đồ đổi mới của Trung Quốc.
Hàng Châu (thủ phủ của tỉnh Chiết Giang, miền đông nam Trung Quốc) đang nhanh chóng được công nhận là một trung tâm công nghệ hàng đầu trong nước nhờ sự trỗi dậy của các công ty khởi nghiệp địa phương được gọi là Six Little Dragons (Sáu Tiểu Long).
Hàng Châu cũng là quê hương của gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba.
DeepSeek là công ty khởi nghiệp gây sốt nhất hiện nay, thu hút sự chú ý toàn cầu nhờ V3 và R1, hai mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) nguồn mở mạnh mẽ với chi đào tạo thấp.
Theo DeepSeek, mô hình ngôn ngữ lớn V3 của họ (ra mắt vào tháng 12.2024) đã được huấn luyện bằng 2.048 GPU Nvidia H800 trong vòng hai tháng. Đây không phải là loại chip AI hàng đầu của Nvidia. Ban đầu H800 được Nvidia phát triển như một sản phẩm giảm hiệu năng để vượt qua các hạn chế từ chính quyền Biden với mục đích bán cho thị trường Trung Quốc, song sau đó bị cấm theo lệnh trừng phạt của Mỹ.
Trong một bài viết về V3, DeepSeek tuyên bố rằng quá trình huấn luyện mô hình này chỉ tiêu tốn 2,8 triệu giờ GPU với chi phí 5,6 triệu USD, chỉ bằng một phần nhỏ thời gian và tiền bạc mà các công ty Mỹ bỏ ra cho các mô hình AI của họ.
R1, mô hình lập luận mã nguồn mở của DeepSeek được phát hành vào ngày 20.1, thể hiện năng lực tương đương sản phẩm tiên tiến từ OpenAI, Anthropic và Google, nhưng chi phí đào tạo thấp hơn đáng kể. Tuy nhiên, bài viết của DeepSeek về R1 không đề cập đến chi phí phát triển.
Các mô hình DeepSeek có chi phí thấp và hiệu suất mạnh mẽ làm dấy lên nghi ngờ về sự cần thiết của khoản đầu tư khổng lồ từ các gã khổng lồ công nghệ Mỹ, đặc biệt là vào chip AI đắt đỏ. Điều này đã dẫn đến đợt bán tháo lớn cổ phiếu Nvidia hôm 27.1, khiến vốn hóa hãng chip AI hàng đầu của Mỹ giảm gần 600 tỉ USD chỉ trong một ngày.
Những cái tên khác trong Sáu Tiểu Long gồm hai công ty robot Unitree và Deep Robotics, studio trò chơi điện tử Game Science, nhà đổi mới giao diện não-máy tính BrainCo và hãng phát triển phần mềm thiết kế nội thất 3D Manycore.
Chính quyền Hàng Châu đã ghi nhận thành công của nhóm 6 công ty khởi nghiệp này trong thông điệp năm mới gửi đến cộng đồng doanh nghiệp địa phương vào tháng 1.
“Chúng tôi rất vinh dự khi được gọi là một trong Sáu Tiểu Long”, Zheng Dongxin, Giám đốc sản phẩm của Deep Robotics, nói trong một cuộc phỏng vấn tuần trước.
Vào tháng 12.2024, robot bốn chân của Deep Robotics đã được Singapore Power Group triển khai để kiểm tra đường hầm điện, trở thành robot bốn chân Trung Quốc đầu tiên được sử dụng ở nước ngoài cho mục đích công nghiệp. Deep Robotics cũng đang đẩy mạnh phát triển robot hình người, với kế hoạch ra mắt sản phẩm mới vào quý 2 và quý 3/2025, Zheng Dongxin tiết lộ với tờ SCMP.
Singapore Power Group là một công ty cung cấp dịch vụ tiện ích năng lượng hàng đầu tại Singapore. Công ty sở hữu và vận hành cơ sở hạ tầng truyền tải và phân phối điện, khí đốt, đồng thời cung cấp các giải pháp năng lượng bền vững.
Zheng Dongxin cho rằng thành công của Deep Robotics là nhờ “bầu không khí đổi mới” ở Hàng Châu, được thúc đẩy bởi các chính sách ưu đãi từ chính phủ như miễn giảm thuế, phát triển khu công nghiệp và hỗ trợ tài chính.
Game Science, studio đứng sau trò chơi đình đám Black Myth: Wukong (tựa game AAA đầu tiên của Trung Quốc) ra mắt năm ngoái, cũng đã hưởng lợi từ các chính sách này.
Theo tờ China Tax News, tổng chi phí phát triển trò chơi của Game Science vượt quá 300 triệu nhân dân tệ (41 triệu USD), trong đó các ưu đãi thuế lên tới hơn 28 triệu nhân dân tệ. China Tax News là tờ báo chuyên ngành của Trung Quốc, tập trung vào các vấn đề liên quan đến thuế, chính sách tài chính và quy định kinh tế.
Game AAA là thuật ngữ không chính thức trong ngành công nghiệp game, dùng để chỉ những tựa game được đầu tư rất lớn về tài chính, thời gian và nhân lực để phát triển. Các chữ cái AAA là viết tắt của A lot of Money, A lot of Time và A lot of Resources (tức là rất nhiều tiền, rất nhiều thời gian và rất nhiều nguồn lực).
BrainCo được thành lập trong một gara tại thành phố Boston (Mỹ) khi người sáng lập đang học tập ở Đại học Harvard, nhưng đã chuyển trụ sở về Hàng Châu sau khi tiếp xúc với phái đoàn công nghệ của thành phố này, nơi đề xuất trợ cấp thuê mặt bằng và các ưu đãi khác, theo truyền thông địa phương. Cánh tay sinh học của BrainCo đã thu hút sự chú ý toàn cầu tại Đại hội Thể thao Người khuyết tật châu Á 2023, khi một người rước đuốc sử dụng nó để châm ngọn lửa chính.
Đại học Chiết Giang
Các trường đại học ở Hàng Châu đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng tài năng công nghệ. Ba trong số Sáu Tiểu Long được thành lập bởi các cựu sinh viên Đại học Chiết Giang, gồm Liang Wenfeng của DeepSeek, Huang Xiaohuang và Chen Hang của Manycore, Li Chao và Zhu Qiuguo của Deep Robotics. Trong đó Zhu Qiuguo hiện là phó giáo sư tại trường đại học này.
Tính đến tháng 9.2024, Đại học Chiết Giang đã đào tạo ra 102 giám đốc tại các công ty khởi nghiệp AI của Trung Quốc, chỉ xếp sau Đại học Thanh Hoa, Đại học Bắc Kinh và Đại học Giao thông Thượng Hải, theo dữ liệu của nền tảng theo dõi khởi nghiệp Itjuzi.
Người sáng lập Unitree, công ty có robot hình người gây ấn tượng mạnh tại Gala Lễ hội mùa xuân năm 2025, đã tốt nghiệp cử nhân từ Đại học Khoa học và Công nghệ Chiết Giang tại Hàng Châu.
Sự hỗ trợ của chính phủ
“Đổi mới dựa vào ba yếu tố – nghiên cứu nền tảng, công nghệ ứng dụng và hỗ trợ tài chính – tất cả đều rất cần thiết. Hàng Châu đang làm rất tốt trong lĩnh vực này”, Zheng Yongnian, trưởng khoa chính sách công tại Đại học Trung Quốc Hồng Kông (chi nhánh Thâm Quyến), cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây.
So sánh các trung tâm đổi mới AI ở Trung Quốc và Mỹ, Zheng Yongnian nhận xét rằng Mỹ có hai khu vực chính, một kéo dài từ Thung lũng Silicon đến Texas và một từ Boston đến New York. Trung Quốc cũng có hai cụm tương tự là vùng Đồng bằng sông Dương Tử và Vùng Vịnh Lớn.
Đồng bằng sông Dương Tử là một trong những khu vực kinh tế phát triển nhất của Trung Quốc, nằm ở hạ lưu sông Dương Tử, gồm Thượng Hải và các tỉnh Giang Tô, Chiết Giang, An Huy. Đây là trung tâm tài chính, công nghệ, sản xuất và thương mại quan trọng của Trung Quốc.
Vùng Vịnh Lớn là một khu vực kinh tế trọng điểm của Trung Quốc, bao gồm 9 thành phố thuộc tỉnh Quảng Đông và 2 đặc khu hành chính là Hồng Kông, Ma Cao. Đây là một trong những trung tâm phát triển kinh tế, công nghệ và tài chính hàng đầu của Trung Quốc và thế giới.
“Trung Quốc áp dụng cách tiếp cận hai hướng, vừa do chính phủ dẫn dắt, vừa theo cơ chế thị trường”, Zheng Yongnian nói, đồng thời lưu ý rằng các dự án cơ sở hạ tầng do nhà nước điều hành đã thúc đẩy sự phát triển của AI.
Dữ liệu chính thức cho thấy trong năm 2024, các ngành kinh tế kỹ thuật số cốt lõi ở Hàng Châu đóng góp 630,5 tỉ nhân dân tệ, tăng 7,1% so với 2023, chiếm gần 1/3 tổng sản phẩm nội địa (GDP) của thành phố.
Kế hoạch Phát triển Công nghiệp Tương lai của Hàng Châu (2025–2026) ưu tiên AI, kinh tế tầm thấp, robot hình người, trí tuệ lấy cảm hứng từ não bộ và sinh học tổng hợp.
“Trong năm mới, tỉnh Chiết Giang đặt mục tiêu trở thành trung tâm đổi mới AI quốc gia”, một quan chức cấp tỉnh nói trong cuộc họp báo tháng 1, nhấn mạnh cơ sở hạ tầng tính toán, khả năng tiếp cận dữ liệu và các ứng dụng AI là những lĩnh vực trọng tâm.
Chiết Giang vẫn là trụ cột của nền kinh tế tư nhân Trung Quốc. Tính đến năm 2024, tỉnh này có 3,51 triệu doanh nghiệp tư nhân đăng ký, chiếm 92,06% tổng số doanh nghiệp, theo dữ liệu chính phủ.
Cụm từ "kinh tế tầm thấp" đề cập đến các ngành công nghiệp và hoạt động kinh tế liên quan đến không phận tầm thấp, thường ở độ cao dưới 1.000 mét.
Các lĩnh vực chính của kinh tế tầm thấp
1. Hàng không không người lái (UAV/drone): Ứng dụng trong giao hàng, giám sát, nông nghiệp thông minh, cứu hộ, an ninh...
2. Hàng không dân dụng tầm thấp: Máy bay nhỏ, taxi bay, phương tiện eVTOL (máy bay cất hạ cánh thẳng đứng chạy bằng điện)...
3. Du lịch hàng không tầm thấp: Bay ngắm cảnh bằng trực thăng, dù lượn, khinh khí cầu...
4. Logistics và giao thông thông minh: Sử dụng drone để giao hàng hoặc hỗ trợ vận chuyển trong đô thị.
5. Ứng dụng trong nông nghiệp, công nghiệp, quân sự: Máy bay không người lái để phun thuốc trừ sâu, giám sát hạ tầng, khảo sát địa hình...
