Điện ảnh Việt 2024: Một năm 3 LHP quốc tế

Sau khi Luật Điện ảnh (sửa đổi) có hiệu lực từ đầu năm 2023 cho phép các tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp và UBND cấp tỉnh được tổ chức các liên hoan phim (LHP), tuần lễ phim, Việt Nam đã có thêm 2 LHP quốc tế ra đời, tạo nên không khí sôi động cho đời sống điện ảnh nước nhà.

Trước đó đã có LHP quốc tế Hà Nội (HANIFF), tiền thân là LHP quốc tế Việt Nam (VNIFF), được tổ chức từ năm 2010. Như vậy, năm 2024, Việt Nam có 3 liên hoan phim quốc tế diễn ra rải rác từ đầu đến cuối năm. Ba liên hoan phim tổ chức tại 3 thành phố lớn nhất nước, tạo thành thế kiềng ba chân khá cân đối cho thị trường điện ảnh.

LHP quốc tế tại TP.HCM

LHP quốc tế TP.HCM (HIFF - Ho Chi Minh City International Film Festival) do UBND TP.HCM chủ trì, Công ty VietFest phối hợp cùng Sở VH-TT thực hiện, diễn ra thường niên.

Lần đầu tiên tổ chức, LHP sẽ diễn ra trong một tuần từ ngày 6 - 13.4.2024. Học hỏi kinh nghiệm và mô hình từ LHP Busan (Hàn Quốc), ban tổ chức sẽ mời nhiều chuyên gia điện ảnh trong nước và quốc tế làm cố vấn. HIFF tham vọng sẽ trở thành "sự kiện điện ảnh lớn nhất khu vực Đông Nam Á" trong năm.

LHP quốc tế TP.HCM có 5 hạng mục tranh giải, gồm hạng mục Phim truyện dài châu Á, hạng mục Phim truyện quốc tế dành cho phim đầu tay hoặc thứ hai; 3 hạng mục dành cho phim ngắn là Phim truyện ngắn, Phim tài liệu ngắn và Phim hoạt hình ngắn. Bên cạnh đó là các hạng mục bên lề như Phim quốc tế, Phim Việt Nam toàn cảnh, TP.HCM trên màn ảnh, Các trilogy phim nghệ thuật, Phim tuyển chọn về một thành phố hoặc một quốc gia... HIFF đã mở cổng đăng ký gửi phim từ nay cho đến hết ngày 15.1.2024.

TP.HCM là thị trường điện ảnh lớn và sôi động nhất nước nên việc có một LHP quốc tế thường niên góp phần định danh nơi đây sẽ là "kinh đô điện ảnh" của đất nước.

LHP châu Á - Đà Nẵng

Ra đời ngay sau khi Luật Điện ảnh (sửa đổi) có hiệu lực, LHP châu Á - Đà Nẵng (DANAFF - Danang Asian Film Festival) diễn ra tại thành phố biển đem lại dấu ấn văn hóa cho thành phố miền Trung năng động.

LHP châu Á - Đà Nẵng do bà Ngô Phương Lan, cựu Cục trưởng Cục Điện ảnh, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam (VFDA) sáng lập. Sự kiện do UBND TP.Đà Nẵng chỉ đạo, VFDA chủ trì, phối hợp với Sở VH-TT Đà Nẵng và Công ty UNI Media tổ chức.

DANAFF có 2 hạng mục tranh giải gồm: Phim châu Á dự thi, Phim Việt Nam dự thi. Ngoài ra, ở khu vực không tranh giải có các hạng mục: Điện ảnh Việt Nam hôm nay, Chùm phim về Việt Nam, Chùm phim về Đà Nẵng và Tiêu điểm điện ảnh giới thiệu các phim của một quốc gia nào đó.

Sau mùa 1 vào tháng 5.2023 được đánh giá là khá thành công, DANAFF năm nay vừa khởi động mùa 2, với việc mở cổng nhận tác phẩm tham gia liên hoan. Theo đó, hạng mục phim châu Á (các phim Việt Nam cũng được tham dự) nhận phim đến 15.3.2024, còn hai hạng mục phim Việt nhận phim đến 30.4.2024. LHP DANAFF dự kiến sẽ diễn ra từ 2 - 6.7.2024.

LHP DANAFF công bố năm nay sẽ có giải Thành tựu điện ảnh, giải được duy trì hằng năm nhằm trao cho những nhà làm phim xuất sắc. Đây là điều quen thuộc ở nhiều LHP quốc tế, nhưng lại rất mới mẻ ở các LHP và giải thưởng điện ảnh Việt Nam.

LHP quốc tế Hà Nội

Năm 2010, lần đầu tiên Việt Nam có một LHP quốc tế đó là LHP quốc tế Việt Nam (VNIFF - Vietnam International Film Festival). Sự kiện do một công ty tư nhân khởi xướng và phối hợp Cục Điện ảnh tổ chức, Bộ VH-TT-DL chủ trì. Đến mùa tổ chức lần 2 năm 2012, VNIFF đổi thành HANIFF - Hanoi International Film Festival (LHP quốc tế Hà Nội) và sau đó trở thành một trong các sự kiện của Cục Điện ảnh Việt Nam.

Khác với HIFF và DANAFF, HANIFF không tổ chức thường niên mà diễn ra 2 năm một lần vào các năm chẵn. LHP quốc tế Hà Nội chỉ có 2 hạng mục tranh giải dành cho phim ngắn và phim dài. Bên cạnh đó là các hạng mục trình chiếu phim không dự thi gồm các hạng mục: Toàn cảnh điện ảnh thế giới, Chương trình điện ảnh ASEAN, Chùm phim Việt Nam đương đại, Tiêu điểm điện ảnh về một quốc gia, và các chùm phim ngắn.

LHP quốc tế Hà Nội ấn định thời gian tổ chức vào mùa thu, dịp tháng 10 hoặc tháng 11. Năm nay, sự kiện chưa được ban tổ chức họp báo khởi động nên chưa có thông tin cụ thể.

Việc có đến 3 LHP quốc tế tổ chức ngay trên sân nhà sẽ giúp điện ảnh Việt Nam hòa nhập phần nào với dòng chảy điện ảnh thế giới. Các LHP cũng giúp khán giả yêu phim được xem những tác phẩm điện ảnh nghệ thuật của các nước mà thông thường ít khi được chiếu thương mại tại Việt Nam; giúp báo giới và công chúng có cơ hội tiếp cận các nhà làm phim và ngôi sao điện ảnh quốc tế mà thông thường ít có cơ hội được gặp gỡ họ. Quan trọng hơn, các LHP cũng giúp cho những nhà làm phim và nghệ sĩ Việt Nam có thêm một sân chơi để thi thố tài năng.

Có thể nói, nếu các LHP nói trên được tổ chức tốt sẽ góp phần nâng tầm điện ảnh Việt Nam và phát triển ngành du lịch.