Elon Musk, đồng sáng lập Apple và hơn 1.000 chuyên gia kêu gọi tạm dừng đào tạo AI mạnh hơn GPT-4

GPT-4, phiên bản mới nhất mô hình ngôn ngữ lớn của công ty khởi nghiệp Open AI (Mỹ), là nền tảng để ChatGPT hoạt động. Sam Altman, Giám đốc điều hành OpenAI, cho biết GPT-4 được cải tiến theo hướng sáng tạo hơn và ít thiên vị hơn so với bản trước đó. Ông nhấn mạnh đây là công nghệ AI tiên tiến chưa từng có, được đào tạo bằng cách sử dụng phản hồi của con người kết hợp công nghệ học sâu. GPT-4 có khả năng xử lý đa phương thức đầu vào, gồm cả hình ảnh, giúp người dùng tương tác với nhiều chế độ. 

Bức thư do tổ chức phi lợi nhuận Future of Life Institute công bố và có chữ ký của hơn 1.000 người, gồm cả Elon Musk, đồng sáng lập Apple - Steve Wozniak và Giám đốc điều hành Stability AI - Emad Mostaque, kêu gọi tạm dừng phát triển AI tiên tiến cho đến khi các giao thức an toàn chung cho các thiết kế như vậy được phát triển, triển khai và được kiểm tra bởi các chuyên gia độc lập.

"Các hệ thống AI mạnh mẽ chỉ nên được phát triển khi chúng tôi tin tưởng rằng tác động của chúng sẽ tích cực và rủi ro của chúng sẽ có thể kiểm soát được", bức thư viết.

Bức thư cũng trình bày chi tiết những rủi ro tiềm ẩn với xã hội và nền văn minh do các hệ thống AI cạnh tranh với con người, dưới hình thức gây ra gián đoạn kinh tế và chính trị, đồng thời kêu gọi các nhà phát triển hợp tác cùng các nhà hoạch định chính sách về quản trị và cơ quan quản lý.

Bức thư được đưa ra khi lực lượng cảnh sát EU Europol hôm 27.3 đã bày tỏ mối lo ngại về đạo đức và pháp lý với AI tiên tiến như ChatGPT, cảnh báo về khả năng lạm dụng hệ thống trong các nỗ lực lừa đảo, phát tán thông tin sai lệch và tội phạm mạng.

Kể từ khi được OpenAI phát hành vào tháng 11.2022, ChatGPT đã gây ra một cơn sốt công nghệ, khiến các đối thủ tung ra các sản phẩm tương tự và các công ty tích hợp nó hoặc các công nghệ tương tự vào các ứng dụng và sản phẩm của họ.

“Do các mô hình ngôn ngữ lớn như GPT đang tích cực được cải tiến, khả năng khai thác tiềm năng của những loại hệ thống AI này bởi các tội phạm dẫn đến tầm nhìn u ám”, Europol nói khi trình bày báo cáo công nghệ đầu tiên của mình bắt đầu với chatbot.

Europol chỉ ra việc sử dụng ChatGPT có hại trong ba lĩnh vực tội phạm.

Europol cho biết: “Khả năng của ChatGPT trong việc soạn thảo văn bản vô cùng thực tế khiến nó trở thành công cụ hữu ích cho mục đích lừa đảo cá nhân”.

Với khả năng tái tạo các mẫu ngôn ngữ để bắt chước phong cách nói chuyện của các cá nhân hoặc nhóm cụ thể, ChatGPT có thể được sử dụng bởi tội phạm để nhắm mục tiêu vào các nạn nhân, cơ quan thực thi pháp luật của EU nói.

Europol nói rằng khả năng của ChatGPT trong việc sản xuất văn bản chân thực với tốc độ và quy mô lớn cũng khiến nó trở thành một công cụ lý tưởng cho hoạt động tuyên truyền và phát tán thông tin sai lệch.

"ChatGPT cho phép người dùng tạo và phổ biến những thông điệp phản ánh một câu chuyện cụ thể với tương đối ít nỗ lực", Europol cho hay.

Europol nói rằng tội phạm không có nhiều kiến thức kỹ thuật có thể sử dụng ChatGPT để tạo ra mã độc.

Generative AI đe dọa 300 triệu việc làm ở Mỹ và châu Âu

Generative AI (trí tuệ nhân tạo tạo sinh), công nghệ đứng sau cơn sốt chatbot đa năng trong thời gian qua, có thể gây rủi ro cho 300 triệu việc làm ở Mỹ và châu Âu, theo báo cáo nghiên cứu của ngân hàng Goldman Sachs.

Generative AI là loại trí tuệ nhân tạo mà máy tính được lập trình để tự động tạo ra nội dung mới, như văn bản, hình ảnh, âm thanh và video. Nó khác với các hệ thống AI khác như máy học sâu hoặc học máy trong việc dự đoán kết quả từ dữ liệu đã có sẵn. Thay vì dựa trên dữ liệu huấn luyện, generative AI có khả năng tự tạo ra dữ liệu mới và phong phú hơn. Các ví dụ của generative AI bao gồm các mô hình ngôn ngữ tự động tạo văn bản, các hệ thống nhận dạng hình ảnh, video và âm thanh.

Báo cáo của Goldman Sachs nhận định những tiến bộ đột phá của công nghệ AI có thể giúp tự động hóa 25% khối lượng công việc hiện nay ở Mỹ và khu vực 20 nước sử dụng đồng euro (eurozone).

Goldman Sachs cho rằng các hệ thống generative AI như ChatGPT có thể tạo ra những nội dung không thể phân biệt được so với hoạt động sáng tạo của con người. Điều này có thể kích hoạt sự bùng nổ năng suất, giúp nâng GDP toàn cầu tăng thêm 7% trong 10 năm tới.

Nếu chứng minh được các kỳ vọng, generative AI cũng sẽ gây ra sự rối loạn đáng kể trên thị trường lao động, có khiến tương đương 300 triệu công việc ở các nền kinh tế lớn tại Mỹ châu Âu bị tự động hóa, Joseph Briggs và Devesh Kodnani, hai tác giả của báo cáo nhận định.

Báo cáo cho rằng công việc của luật sư và nhân viên hành chính sẽ nằm trong số những công việc có nguy cơ dư thừa cao nhất do sự phổ cập của generative AI.

Báo cáo ước tính khoảng 2/3 số lượng công việc ở Mỹ và châu Âu có rủi ro bị tự động hóa ở một mức độ nhất định vì sự xuất hiện của generative AI. Hầu hết người lao động ở hai nền kinh tế này sẽ chứng kiến dưới 50% khối lượng công việc của họ được tự động hóa. Những người lao động này sẽ tiếp tục làm việc nhưng một phần thời gian của họ được chuyển sang cho các hoạt động hiệu quả hơn.

Ở Mỹ, generative AI sẽ đảm nhận bớt phần việc của 63% lực lượng lao động. Báo cáo của Goldman Sachs nhận định khoảng 7% lực lượng lao động Mỹ đang làm những công việc mà ít nhất một nửa khối lượng nhiệm vụ của họ có thể thực hiện thông qua công nghệ AI và rất dễ bị thay thế. Các công việc tay chân hoặc ngoài trời, không đòi hỏi tính sáng tạo cao, sẽ không bị ảnh hưởng nhiều.

Goldman Sachs cũng chỉ ra tác động tương tự của generative AI với thị trường việc làm của châu Âu. Ở cấp độ toàn cầu, do công việc chân tay chiếm tỷ trọng lớn hơn ở thị trường việc làm của các nước đang phát triển, Goldman Sachs ước tính AI có thể đảm nhận khoảng 20% trong tổng số công việc hiện nay.

Các ước tính của Goldman Sachs dựa trên phân tích dữ liệu của Mỹ và châu Âu về các nhiệm vụ thường được thực hiện trong hàng ngàn nghề nghiệp khác nhau. Các nhà nghiên cứu Goldman Sachs nhận định AI sẽ có khả năng thực hiện những nhiệm vụ như hoàn thành tờ khai thuế cho doanh nghiệp nhỏ; đánh giá một yêu cầu đòi bồi thường bảo hiểm phức tạp hoặc ghi lại kết quả điều tra hiện trường vụ án.

Tuy nhiên, họ không cho rằng AI sẽ được ứng dụng cho các nhiệm vụ nhạy cảm hơn như phán quyết của tòa án, kiểm tra tình trạng bệnh nhân đang được chăm sóc đặc biệt, hoặc nghiên cứu luật thuế quốc tế.

Báo cáo trên có thể châm ngòi cuộc tranh luận về tiềm năng của công nghệ AI trong nỗ lực phục hồi tăng trưởng năng suất đang trì trệ ở các nước giàu cũng như tạo ra một thế hệ nhân viên “cổ cồn trắng” bị AI giành việc.

Nhân viên "cổ cồn trắng" là thuật ngữ để chỉ người làm công việc văn phòng hoặc trí óc chủ yếu trong các lĩnh vực như tài chính, kinh doanh, giáo dục, luật, y tế và khoa học.

Các ước tính của Goldman Sachs về tác động của AI với bức tranh thị trường lao động thận trọng hơn so với ước tính trong một số nghiên cứu khác.

Một nghiên cứu của OpenAI cho thấy generative AI có thể đảm nhận ít nhất 10% nhiệm vụ của 80% lực lượng lao động ở Mỹ.