Sút luân lưu từng là nỗi sợ của các cầu thủ lẫn cổ động viên tuyển Anh, nhưng giờ đây họ không còn sợ như vậy nữa.
Huấn luyện viên Gareth Southgate trong 8 năm phụ trách đội tuyển quốc gia đã triển khai chương trình đặc biệt của riêng mình nhằm cải thiện thành tích sút luân lưu. Ông phát biểu sau trận thắng Thụy Sĩ trên chấm 11 mét ở tứ kết Euro 2024: “Chúng tôi đang tiến triển tốt”.
Tam sư thắng 3 trên 4 lần sút luân lưu dưới thời ông Southgate, trước đó họ thua 5 lần sút luân lưu liên tiếp. Bản thân đương kim huấn luyện viên tuyển Anh cũng từng bị chế giễu lúc đá hỏng 11 mét trong trận thua Đức ở bán kết Euro 1996.
Chương trình mà ông Southgate triển khai dựa trên hiểu biết thông thường (xác định cầu thủ đá phạt đền tốt), khoa học (kỹ thuật thở cùng phương pháp giữ bình tĩnh), dữ liệu (thói quen đá 11 mét của cầu thủ đối phương) cùng một chút may mắn.
Dày công chuẩn bị
Nỗ lực cải thiện thành tích sút luân lưu có thể chia thành 2 giai đoạn, trong đó giai đoạn thứ nhất bắt đầu từ giữa tháng 1.2017, khi ông Southgate được bổ nhiệm cho đến World Cup 2018. Suốt 17 tháng đó, một đội ngũ chuyên gia phân tích dẫn đầu bởi nhà tâm lý học thể thao nỗ lực giúp tuyển Anh sút luân lưu tốt hơn. Các cầu thủ được dạy cách kiểm soát tình huống chứ không phải sợ hãi. Giai đoạn thứ hai diễn ra sau trận chung kết Euro 2020 khi Tam sư thua Ý trên chấm 11 mét - lần sút luân lưu thất bại duy nhất của họ dưới thời Southgate. Ông nhận ra bản thân sai lầm ở việc lựa chọn cầu thủ: để tài năng trẻ Bukayo Saka (lúc đó mới 19 tuổi) đảm nhận trọng trách sút quả thứ 5 quyết định.
“Điều tôi muốn làm là giảm bớt áp lực cho cầu thủ. Nếu chương trình không hiệu quả thì đó là lỗi của tôi”, ông Southgate chia sẻ.
Giáo sư Geir Jordet (Trường khoa học thể thao Na Uy) ghi nhận khi sút luân lưu, một số cầu thủ tuyển Anh hít thở sâu trước lúc tung cú sút. Họ làm như vậy khiến tăng tiết hormone, khởi động quá trình sinh học thần kinh trong não lẫn cơ thể.
Bên cạnh khoa học, ông Southgate còn bổ sung vào đội hình hàng loạt cầu thủ đá phạt đền tốt. Ở trận gặp Thụy Sĩ mới đây, mặc dù chân sút số 1 Harry Kane bị thay ra nhưng tuyển Anh còn có Cole Palmer, Ivan Toney, Bukayo Saka, Eberechi Eze, Jude Bellingham, Trent Alexander-Arnold. Đặc biệt, Toney đang trở thành tâm điểm chú ý do chỉ nhìn thủ môn Yann Sommer của Thụy Sĩ chứ không nhìn bóng hay khung thành lúc sút.
Saka tự tin tuyên bố: “Tôi tin chúng tôi sở hữu nhiều cầu thủ sút luân lưu giỏi nhất Ngoại hạng Anh, thậm chí giỏi nhất thế giới. Nói đến sút luân lưu, chúng tôi vô cùng tự tin”.
Thành tích ấn tượng của Tam sư không thể thiếu thủ môn Jordan Pickford, người cản phá được 4 trên tổng số 14 cú sút mà anh phải đối mặt trong loạt luân lưu ở các giải đấu lớn. Bình nước dán ghi chú thói quen đá 11 mét của cầu thủ Thụy Sĩ cho thấy “người gác đền” tuyển Anh chuẩn bị kỹ lưỡng như thế nào.
Theo ông Jordet, khả năng trận đấu ở vòng loại trực tiếp Euro bước vào loạt sút luân lưu lên đến 25%, vì vậy các đội tuyển cần dành nhiều thời gian chuẩn bị. Tuyển Anh dường như đã làm tốt việc này và thu về được thành quả.