Giám đốc chiến lược OpenAI lạc quan đưa Sam Altman và các nhân vật cấp cao trở lại

Jason Kwon, Giám đốc chiến lược OpenAI, viết trong một bản ghi nhớ gửi cho nhân viên tối 18.11 rằng công ty vẫn lạc quan rằng có thể đưa trở lại Sam Altman và một số nhân vật cấp cao vừa rời đi, sau sự thay đổi vị trí giám đốc điều hành đột ngột, các nguồn tin với The Information. Trong số đó có Greg Brockman, đồng sáng lập và cựu Chủ tịch OpenAI, người thông báo trên X rằng ông sẽ nghỉ việc vài giờ sau khi Sam Altman bị sa thải.

Ba nhà nghiên cứu cấp cao của OpenAI, gồm Jakub Pachocki (giám đốc nghiên cứu), Aleksander Madry (trưởng nhóm đánh giá nguy cơ tiềm tàng của AI) và Szymon Sidor (nhà nghiên cứu gắn bó với công ty 7 năm qua), cũng đã từ chức.

Sự rời đi của nhóm nghiên cứu là dấu hiệu cho thấy nhiều nhân viên OpenAI tỏ ra bất mãn với quyết định phế truất Sam Altman, đồng thời hé lộ về sự chia rẽ có thể đã kéo dài tại công ty này liên quan đến vấn đề bảo đảm an toàn khi phát triển AI hay hướng đi theo lợi nhuận.

Theo trang The Information, Jason Kwon viết: “Chúng tôi vẫn đang nỗ lực hướng tới một giải pháp và chúng tôi vẫn lạc quan. Theo giải pháp, chúng tôi muốn đưa Sam, Greg, Jakub, Syzmon, Aleksander và các đồng nghiệp khác trở lại (xin lỗi nếu tôi đã bỏ sót ai đó!) và duy trì vị trí mà những người muốn làm việc trong lĩnh vực nghiên cứu AGI, an toàn, sản phẩm và chính sách có thể thực hiện tốt nhất”.

AGI (AI tổng quát) được coi là mục tiêu cuối cùng của lĩnh vực AI vì về mặt lý thuyết, đại diện cho thời điểm khi loài người tạo ra thứ gì đó thông minh bằng hoặc hơn chính mình.

Sự ra đi đột ngột của Sam Altman, người đồng sáng lập OpenAI, đã gây sốc cho những người ở công ty và các nhà đầu tư, gồm cả Microsoft.

Theo The Wall Street Journal, chưa đầy một ngày sau khi Sam Altman bị sa thải, các nhà đầu tư đã nỗ lực thuyết phục hội đồng quản trị của OpenAI đảo ngược quyết định này.

Theo trang Bloomberg và The Wall Street Journal, các nhà đầu tư vào OpenAI đang nỗ lực khôi phục vị trí Giám đốc điều hành cho Sam Altman. The Verge là trang đầu tiên đưa tin Sam Altman đang đàm phán để quay trở lại OpenAI.

Những người quen thuộc với các cuộc thảo luận đã nói với Bloomberg và The Wall Street Journal rằng các nhà đầu tư đang gây áp lực buộc hội đồng quản trị của OpenAI phải tái bổ nhiệm Sam Altman. Bloomberg đưa tin một số nhà đầu tư, gồm cả Thrive Capital, cũng đã tiếp cận Microsoft (nhà đầu tư lớn nhất vào OpenAI) để nâng cao khả năng này trở thành sự thật.

Một số nhân viên OpenAI tỏ ra bày tỏ tình đoàn kết với Sam Altman bằng cách phản hồi một tweet mà ông đăng trên X tối 18.11 có nội dung: "Tôi rất yêu đội ngũ openai". Một số nhân viên OpenAI đã đăng lại tweet này kèm theo biểu tượng cảm xúc trái tim.

Nếu Sam Altman quay trở lại OpenAI thì đồng nghĩa với việc sắp xảy ra sự thay đổi về các thành viên hội đồng quản trị hiện tại của công ty.

Theo The Information, một điều kiện mà Sam Altman đặt ra để đảm nhận lại vai trò Giám đốc điều hành OpenAI là hội đồng quản trị hiện tại từ chức.

Một lựa chọn khác mà Sam Atman đang cân nhắc là thành lập công ty mới với các nhân viên cũ của OpenAI.

Trước đó, Information đưa tin Sam Altman đang thực hiện một dự án trí tuệ nhân tạo (AI) mới. Greg Brockman dự kiến sẽ tham gia dự án này, theo trang Information, trích dẫn một người quen thuộc với vấn đề này.

Cấu trúc khác thường hiện tại của OpenAI khiến CEO có thể dễ dàng mất việc

Sam Altman, Greg Brockman, Ilya Sutskever (trưởng nhóm khoa học OpenAI) cùng Elon Musk thành lập OpenAI dưới dạng tổ chức phi lợi nhuận năm 2015, tập trung vào sự phát triển an toàn và minh bạch của AI.

Cấu trúc công ty khác thường khiến OpenAI có thể dễ dàng cho cả giám đốc điều hành và chủ tịch nghỉ việc. Cấu trúc công ty không được tiết lộ cho đến tháng 7 năm nay, khi các thành viên hội đồng quản trị gồm Reid Hoffman, Shivon Zilis và Will Hurd rời đi.

Theo thông tin trên website, ban đầu OpenAI dự định huy động tài trợ khoảng 1 tỉ USD cho tham vọng xây dựng AI tổng quát (AGI) trong khi vẫn giữ mô hình phi lợi nhuận. Tuy nhiên, vài năm sau khi ra đời, OpenAI mới chỉ nhận được số tiền khoảng 130,5 triệu USD.

AGI đã được coi là mục tiêu cuối cùng của lĩnh vực AI vì về mặt lý thuyết, đại diện cho thời điểm khi loài người tạo ra thứ gì đó thông minh bằng hoặc hơn chính mình.

"Việc huy động được quá ít vốn không thể giúp OpenAI thu hút nhân tài cũng như đầu tư cho các mô hình để tăng sức mạnh tính toán và đây là điều nguy hiểm cho sứ mệnh của chúng tôi. Do đó, chúng tôi nghĩ đến một cấu trúc mới, gồm một tổ chức phi lợi nhuận để theo đuổi tham vọng, nhưng cũng tạo một tổ chức vì lợi nhuận để thu hút vốn", tích nội dung trên website OpenAI.

Theo đó, mô hình phi lợi nhuận của OpenAI sẽ "vẫn nguyên vẹn" và hội đồng quản trị tiếp tục là đầu não quản lý chung cho tất cả hoạt động. Một công ty con vì lợi nhuận mới sẽ được thành lập cho mục đích huy động nhân tài và nguồn vốn trên toàn cầu, dưới sự chỉ đạo của bên phi lợi nhuận.

Cơ cấu vốn chủ sở hữu của bộ phận vì lợi nhuận sẽ có giới hạn nhằm hạn chế lợi nhuận tài chính tối đa cho các nhà đầu tư và nhân viên, nhưng vẫn có thể khuyến khích họ nghiên cứu, phát triển AGI cân bằng giữa tính thương mại với sự an toàn và bền vững. Tổ chức phi lợi nhuận sẽ quản lý và giám sát hoạt động đó thông qua hội đồng quản trị của mình.

Thành viên hội đồng quản trị vẫn độc lập theo đa số. Các giám đốc độc lập không nắm giữ cổ phần trong OpenAI, kể cả giám đốc điều hành. Lợi nhuận phân bổ cho các nhà đầu tư và nhân viên, trong đó có Microsoft, sẽ bị giới hạn. Microsoft không có ghế hội đồng quản trị và không có quyền kiểm soát. Tất cả giá trị vượt giới hạn sẽ được trả lại cho tổ chức phi lợi nhuận để phục vụ lợi ích của nhân loại.

"Người hưởng lợi chính của tổ chức phi lợi nhuận là nhân loại, không phải các nhà đầu tư OpenAI", theo nội dung trên website công ty.

Với cơ cấu này, OpenAI có thể sa thải bất cứ ai trong công ty, kể cả người nắm quyền cao nhất. Bộ phận giữ vai trò quan trọng nhất và có quyền quyết định vẫn là toàn bộ hội đồng phi lợi nhuận. Điều này thể hiện rõ qua các quyết định với Sam Altman.

Ngoài Greg Brockman, hội đồng quản trị của OpenAI gồm Ilya Sutskever, Adam D'Angelo (Giám đốc điều hành Quora), Tasha McCauley (cựu Giám đốc điều hành GeoSim Systems) và Helen Toner (giám đốc chiến lược tại Trung tâm An ninh và Công nghệ mới nổi của Georgetown).

Trong số này, trang The Verge đánh giá Ilya Sutskever là người quan trọng nhất đứng sau hành động sa thải Sam Altman. Ilya Sutskever đứng đầu nhóm nghiên cứu của OpenAI, một mảng bên phía tổ chức phi lợi nhuận, không phải bên ứng dụng đưa sản phẩm ra thị trường. Ông cũng là người đồng sáng lập duy nhất còn lại của OpenAI nằm trong hội đồng quản trị.

Vào tháng 7, OpenAI thông báo Ilya Sutskever đồng lãnh đạo một nhóm đảm nhận 20% công việc liên quan đến khả năng tính toán của OpenAI, tập trung vào dự án Superalignment - phát triển các giải pháp công nghệ giám sát AI, đề phòng một ngày nào đó AI thông minh hơn con người.

"Nếu bạn coi trọng trí thông minh hơn tất cả những phẩm chất khác của con người, đó sẽ là điều tồi tệ nhất", Ilya Sutskever viết trên X.

Thời gian qua, Sam Altman công bố một loạt dự định của OpenAI theo hướng lợi nhuận, chẳng hạn tạo ra cửa hàng ứng dụng AI cho bên thứ ba đăng bán sản phẩm, hay bàn với Jony Ive (cựu giám đốc thiết kế của Apple) về việc xây dựng một thiết bị phần cứng AI mới. Sam Altman rất muốn làm điều gì đó với OpenAI theo con đường thương mại, theo The Verge.

Elon Musk rời hội đồng quản trị OpenAI vào năm 2018 với lý do xung đột lợi ích để tập trung vào Tesla. Sau đó, Elon Musk nói rằng không thoải mái với định hướng chạy theo lợi nhuận mà OpenAI thực hiện dưới thời Sam Altman.

Nhiều tên tuổi khác trong hội đồng quản trị OpenAI cũng hướng đến phi lợi nhuận, ngược với những gì Sam Altman thể hiện, trong đó có Adam D'Angelo, người gia nhập hội đồng vào tháng 4.2018.

Hồi tháng 1, Adam D'Angelo cũng đánh giá cao việc giới hạn kinh doanh trong mô hình hoạt động của OpenAI.

"Sẽ không có kết quả gì nếu tổ chức này là một trong năm công ty công nghệ quy mô toàn cầu. Tôi hy vọng OpenAI làm được nhiều điều tốt đẹp cho thế giới, thay vì trở thành doanh nghiệp lớn", Adam D'Angelo nói.

Trong khi đó, bà Tasha McCauley là nhà khoa học về AI, từng thành lập nhiều công ty ở lĩnh vực này như Fellow Robots, GeoSim Systems cùng với chồng là Joseph Gorden-Levitt. Cả hai cùng đặt bút ký vào bộ 23 nguyên tắc quản trị AI được xuất bản năm 2017. Ngoài ra, bà cũng đang có ghế trong ban cố vấn của Trung tâm Quản trị AI quốc tế của Anh.

Cuối cùng là Helen Toner, người gia nhập ban giám đốc OpenAI vào tháng 9.2021. Vai trò của bà là "suy nghĩ về sự an toàn của AI trong một thế giới mà sự sáng tạo của OpenAI có ảnh hưởng toàn cầu". Gần đây, bà cũng có những phát biểu về việc chạy đua AI giữa Mỹ và Trung Quốc, trong đó phản bác ý kiến của Sam Altman rằng quy định về AI không làm chậm cuộc đua AI giữa hai quốc gia.