Optus, nhà cung cấp dịch vụ viễn thông lớn thứ hai nước Úc, hôm 13.11 cho biết sự cố lớn đã cắt đứt kết nối internet của 40% dân số đất nước do "những thay đổi về thông tin định tuyến sau khi nâng cấp phần mềm thông thường".
Hơn 10 triệu người Úc đã bị ảnh hưởng bởi sự cố mất mạng kéo dài 12 giờ tại công ty viễn thông thuộc sở hữu của tập đoàn Singtel vào ngày 8.11, gây ra sự phẫn nộ và thất vọng của khách hàng, đồng thời gây lo ngại rộng rãi hơn về cơ sở hạ tầng viễn thông.
Trong một tuyên bố, Optus nói cuộc điều tra ban đầu cho thấy mạng của công ty bị ảnh hưởng bởi "những thay đổi về thông tin định tuyến từ mạng ngang hàng quốc tế" vào sáng sớm hôm đó, "sau khi nâng cấp phần mềm định kỳ".
Optus thông báo: “Những thay đổi thông tin định tuyến này được truyền qua nhiều lớp trong mạng của chúng tôi và vượt quá mức an toàn đặt trước trên các router (bộ định tuyến) chính nên chúng không thể xử lý được những điều này. Việc đó dẫn đến việc các router ngắt kết nối khỏi mạng Optus IP Core để tự bảo vệ mình".
Dự án kết nối lại các router lớn đến mức “trong một số trường hợp, nó yêu cầu Optus kết nối lại hoặc khởi động lại các bộ định tuyến về mặt vật lý, đòi hỏi việc phải gửi người đến nhiều địa điểm trên khắp Úc”.
Quy mô rộng lớn của dự án kết nối lại đồng nghĩa là cuộc điều tra nguyên nhân cũng "mất nhiều thời gian hơn chúng tôi mong muốn".
Optus nói thêm rằng đã "thực hiện các thay đổi với mạng để giải quyết vấn đề này để nó không thể xảy ra nữa".
Trước đó, Michelle Rowland, Bộ trưởng Truyền thông Úc, cho biết chính phủ sẽ tiến hành đánh giá sau sự cố về tình trạng ngừng hoạt động ảnh hưởng đến các khoản thanh toán, giao thông và bệnh viện, đồng thời mô tả các tác động là “đặc biệt đáng lo ngại”.
“Dù chúng tôi hoan nghênh việc các dịch vụ Optus đã được khôi phục trong ngày, nhưng điều quan trọng là chính phủ phải tiến hành một quy trình để xác định các bài học rút ra từ sự cố ngừng hoạt động ngày hôm qua”, bà Michelle Rowland cho hay.
Bà Michelle Rowland nói thêm rằng cơ quan quản lý truyền thông Úc sẽ tiến hành đánh giá riêng về tình trạng ngừng hoạt động sau khi các cuộc gọi 000 (ba số 0) khẩn cấp bị ngừng hoạt động trên điện thoại cố định của Optus.
Tài xế taxi Ian Martin-Brown nói với mạng truyền hình Nine Network rằng ông có thể khởi kiện sau khi mất một ngày làm việc. Các khách hàng khác, gồm cả chủ quán cà phê và nhà bán lẻ trực tuyến, nói với các phương tiện truyền thông rằng họ sẽ yêu cầu bồi thường cho doanh thu bị mất.
Roderick Geddes, chủ sở hữu của chuỗi cà phê Pirrama Park Kiosk ở Sydney, nơi không thể xử lý thanh toán điện tử, cho biết: “Chúng tôi là doanh nghiệp trị giá 4.000 - 5.000 đô la Úc (2.600 - 3.200 USD) mỗi ngày và chúng tôi đã mất khoảng 1.000 đô la Úc doanh thu bán cà phê sáng nay”.
Hàng triệu người Úc không thể trả tiền mua hàng, đặt xe, chăm sóc y tế hoặc thậm chí gọi điện thoại, sự cố mất dịch vụ gần như hoàn toàn trong 12 giờ từ Optus trở thành bài học về các rủi ro của một xã hội đã chuyển hoàn toàn lên mạng.
Theo Ngân hàng Dự trữ Úc, trong ba năm tính đến 2022, các giao dịch bằng tiền mặt ở Úc đã giảm một nửa xuống còn 16% do các hạn chế về đại dịch đã thúc đẩy xu hướng dài hạn hơn với thanh toán không tiếp xúc. Dữ liệu của chính phủ Úc cho thấy 1/4 số cuộc hẹn với bác sĩ trên cả nước là trực tuyến hoặc qua điện thoại.
Michael Clements, người chịu trách nhiệm về các vấn đề liên quan đến y tế và chăm sóc sức khỏe tại các khu vực nông thôn của Trường Cao đẳng Bác sĩ Đa khoa Hoàng gia Úc, cho biết: “Chúng tôi hiện rất phụ thuộc vào dịch vụ y tế từ xa cũng như hệ thống nhắn tin điện tử vì COVID-19. Thực tế là nhiều người đã bỏ lỡ cơ hội được chăm sóc sức khỏe”.
Optus có hơn 10 triệu khách hàng, tương đương 40% dân số tại Úc. Ngoài ra, nhà mạng cũng ký một số hợp đồng với chính phủ Úc.
Tờ The Guardian đưa tin bệnh viện trên khắp Úc từng bị ảnh hưởng, trong khi toàn bộ mạng tàu hỏa của thành phố Melbourne phải tạm dừng do sự cố. Nguồn tin tiết lộ dịch vụ tàu hỏa Metro Trains ở Melbourne sử dụng dịch vụ của Optus cho cả hệ thống liên lạc chính và dự phòng.
Đường dây điện thoại bệnh viện cũng gặp vấn đề. Bệnh viện tư Westmead tại Sydney xác nhận trên Facebook về sự cố, trong khi Bệnh viện Northern Health và Eastern Health tại Melbourne báo cáo vụ việc tương tự.
Tập đoàn Y tế Ramsay Health Care cho biết 73 bệnh viện tư nhân và các cơ sở phẫu thuật đã bị mất liên lạc điện thoại, các cuộc gọi cấp cứu không thực hiện được. Công ty Bảo hiểm Sức khỏe Bupa, hãng Hàng không Virgin Australia, Cơ quan Giám sát An toàn và Sức khỏe WorkSafe cũng ghi nhận sự cố mất tín hiệu viễn thông tại các đơn vị.
Sự cố còn tác động đến trụ sở cảnh sát và đội cứu hỏa Victoria cũng như những doanh nghiệp khác đang dùng mạng Optus như Aussie Broadband, Amaysim, CatchConnect, Coles Mobile, Dodo and Moose Mobile.
Ngân hàng Commonwealth cho biết khách hàng có thể gặp khó khăn với các dịch vụ như Internet Banking. Giá đi Uber tăng mạnh trên cả nước vì tài xế dùng mạng Optus phải ngừng hoạt động.
Một công nhân xây dựng khác nói: “Tôi bị muộn làm và không thể cho sếp biết. Song khi đến nơi, tôi còn không tìm thấy ông ấy đâu. Đúng là một ngày bi kịch”.
“Không có nghi ngờ gì, điều đó phải được xem xét. Nếu bạn là một doanh nghiệp nhỏ bị mất doanh thu một ngày vì hệ thống điện thoại không hoạt động thì bạn sẽ phải đặt ra yêu cầu bồi thường”, Stephen Jones, trợ lý Bộ trưởng Ngân khố Úc, nói với đài phát thanh ABC.
Đây một trong những sự cố về mạng lớn nhất mà Úc từng chứng kiến, nhưng Optus loại trừ bất kỳ vụ tấn công mạng nào.
Singtel cho biết việc ngừng hoạt động đã "làm khách hàng của chúng tôi thất vọng" và xin lỗi khi báo cáo rằng lợi nhuận nửa năm của tập đoàn đã tăng 83%.
Thế nhưng, các nhà phân tích từ ngân hàng UBS cho biết Optus hiện phải đối mặt với khả năng mất khách hàng vào tay Telstra (công ty viễn thông lớn nhất Úc) và TPG Telecom do người tiêu dùng có ấn tượng tích cực về chất lượng mạng của hai hãng này.
Chính phủ Úc cho biết sẽ kiểm tra khả năng cho phép khách hàng chuyển sang mạng sẵn có khi xảy ra tình trạng ngừng hoạt động trong tương lai.
Bà Michelle Rowland nói với ABC: “Ngành công nghiệp đã sẵn sàng tham gia vào việc giải quyết vấn đề… Chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp cần thiết”.