Bài phóng sự điều tra của New York Times đăng ngày 1.2 đã cho thấy góc khuất đằng sau Victoria's Secret - thương hiệu đồ lót hàng đầu tại Mỹ. Theo đó, các người mẫu nữ đã bị xem thường, quấy rối tình dục và lừa gạt bởi những gã đàn ông đầy quyền lực.
Quyền lực tuyệt đối
“Ngoại trừ Leslie, tôi làm ở L Brands lâu hơn bất kỳ ai”, Ed Razek - giám đốc tiếp thị của L Brands -viết trong thông báo từ chức vào tháng 8.2019.
Kể từ khi Victoria’s Secret Fashion Show (VSFS) ra đời và phát triển, Ed Razek chính là yếu nhân trong khâu tổ chức. Ông còn chọn lựa các người mẫu cho danh hiệu “thiên thần”, ban cho họ nhiều đặc quyền, những đôi cánh to bự và tham gia vào các quảng cáo trên TV. Đây chính là di sản lớn nhất của Ed Razek sau 36 năm gắn kết với công ty này.
“Thành công của VSFS chính là công cụ Ed Razek đã dùng để nâng cao vị thế của mình”, Cynthia Fedus-Fields - cựu giám đốc điều hành mảng catalogue của Victoria Secret – cho biết. “Đến năm 2000, ông ta đã trở nên quyền lực tới mức có thể thay mặt Leslie đưa ra quyết định”.
Ed Razek trong hậu trường VSFS - Ảnh: Bloomberg
Mặc dù vậy, Leslie Wexner đôi khi cũng tự lên tiếng.
Tháng 3.2019, tại một cuộc họp nội diễn ra ở trụ sở Victoria Secret ở thành phố Columbus, một nhân viên đã hỏi Leslie Wexner nghĩ gì về ngành công nghiệp bán lẻ và việc tôn vinh nhiều loại hình thể khác nhau. Người này sau đó đã bị sa thải.
Hai người khác tham dự cuộc họp hôm ấy cho biết Leslie Wexner đã nói: “Không ai đến gặp bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ và nói ‘Làm tôi béo lên’ cả”.
Theo chia sẻ của các giám đốc điều hành và người mẫu từng làm việc tại L Brands, Ed Razek thường xuyên nhắc những người mẫu rằng sự nghiệp của họ nằm trong tay ông.
Alyssa Miller – người mẫu thời vụ cho Victoria’s Secret – miêu tả Ed Razek là ví dụ điển hình cho “sự nam tính độc hại”. “Có thể tóm gọn tính cách của Razek như thế này: Tôi nắm giữ quyền lựctuyệt đối, có thể nâng bạn lên cũng có thể hạ bạn xuống”, cô nói.
Tại các buổi casting, Ed Razek đôi khi xin số điện thoại các người mẫu khi ấy đang diện đồ lót để mời ăn tối. Quá đáng hơn, ông còn yêu cầu vài người mẫu ngồi lên đùi mình. Một trong số đó là Muise.
Andi Muise - Ảnh: WireImage
Năm 2007, sau hai năm mặc đôi cánh thiên thần trong VSFS, người mẫu trẻ 19 tuổi này đã được mời ăn tối với Ed Razek. Cô đã rất hào hứng vì có thể vun đắp mối quan hệ chuyên nghiệp với một trong những người đàn ông quyền lực nhất ngành công nghiệp thời trang. Ed Razek đón cô trong một chiếc xe sang trọng. Trên đường đến nhà hàng, ông cố gắng hôn cô và bị từ chối nhưng vẫn kiên trì.
Muise đã gửi cho New York Times những email mùi mẫn mà Ed Razek gửi cho cô trong năm 2007. Có lần, ông đề nghị họ chuyển đến sống cùng nhau trong nhà riêng ở Turks và Caicos. Một lần khác, Ed Razek nhờ Muise tìm nhà ở Cộng hòa Dominican để chia sẻ khoảng thời gian riêng tư bên nhau. “Anh cần nơi nào đó thật gợi cảm để mang em đến đó!”, ông viết.
Muise đã cố gắng hết sức duy trì giọng điệu lịch sự trong các email trao đổi, cố gắng bảo vệ sự nghiệp của mình. Khi Ed Razek yêu cầu cô đến nhà riêng ở New York để ăn tối, Muise nói rằng viễn cảnh ăn tối một mình với Razek khiến cô không yên tâm cho nên đã từ chối.
Năm 2008, Muise chính thức bị loại bỏ khỏi danh sáchngười mẫu tham gia VSFS.
“Hãy bỏ qua đồ lót đi”
Ed Razek đã có nhiều hành vi không đứng đắn tại VSFS 2017 khiến bộ phận nhân sự phải hành động - Ảnh: Getty
Theo lời kể của 3 người có mặt tại buổi casting cho VSFS 2018, Ed Razek đã khen ngợi vòng một của Bella Hadid và đưa ra gợi ý “Hãy bỏ qua đồ lót đi, liệu TV có cho phép phô bày cặp ngực hoàn hảo đó trên sóng truyền hình không nhĩ?”.
Một lần khác, Ed Razek còn đặt tay lên đáy quần lót của một người mẫu nữ.
Mùa hè năm ngoái, một nhân viên đã phàn nàn với bộ phận nhân sự về hành vi của Ed Razek. Người này đã trình ra một tập tài liệu liệt kê hơn một chục cáo buộc về vị giám đốc quyền lực. Một bản sao của nó đã được gửi cho New York Times xem xét. Và đây không phải lần đầu tiên.
Trong một buổi chụp hình vào 6.2015, công ty đã tổ chức một bữa ăn trưa tự chọn cho nhân viên. Crowe Taylor - nhân viên quan hệ công chúng – đã chọn món mì ống và bánh mì. Ed Razek chặn cô lại, nhìn từ trên xuống dưới trước sự chứng kiến của hàng chục người xung quanh và lớn tiếng, miệt thị cân nặng của cô, ra lệnh cho cô từ bỏ bữa ăn của mình.
Bất ngờ, Crowe Taylor đã chạy vào toilet để khóc. Sau đó, cô báo cáo cho bộ phận nhân sự nhưng đã không có chuyện gì xảy ra. Vài tuần sau, cô nghỉ việc.
Tháng 10.2019, Monica Mitro - một nhân viên quan hệ công chúng hàng đầu tại Victoria's Secret - đã gửi đơn khiếu nại tố cáo Ed Razek (khi ấy đã nghỉ) với một cựu thành viên của hội đồng quản trị L Brands. Cô nói với đồng nghiệp rằng việc tìm đến cựu giám đốc là do không tin tưởng bộ phận nhân sự.
Ngày hôm sau, Monica Mitro nhận thông báo từ bộ phận nhân sự cho biết đã bị cho nghỉ hành chính. Gần đây, cô đã đạt được một thỏa thuận tài chính với công ty.
Scott - con trai của Ed Razek - cũng làm việc tại Victoria Secret. Sau khi bị bộ phận nhân sự thông báo về việc ngược đãi một đồng nghiệp nữ, Scott đã được chuyển đến Bath & Body Works. Anh từ chối trả lời phỏng vấn.
Người phụ nữ mà Scott ngược đãi sau đó đã nhận được một thỏa thuận tài chính từ Victoria Secret, theo lời khai của một số nhân viên từng việc cho công ty.
Leslie Wexner hiếm khi ở New York – nơi đặt trụ sở chính của Victoria’s Secret. Điều này đã tạo ấn tượng Ed Razek là người ủy quyền của ông. Và Ed Razek không ngần ngại phô trương sức mạnh đó để đạt được mục đích.
Ngay cả khi các khiếu nại đã chồng chất, Leslie Wexner vẫn hỗ trợ và công khai ủng hộ Ed Razek. Năm 2013, Leslie Wexner đã giúp gây quỹ 1,2 triệu USD dưới tên Ed Razek cho trung tâm ung thư của Đại học bang Ohio.
Nhiếp ảnh gia chuyên chụp ảnh khỏa thân
Russell James - Ảnh: NYT
Russell James là một trong những nhiếp ảnh gia hàng đầu của Victoria’s Secret và rất được công ty này ưu ái. Theo các tài liệu New York Times thu thập được, mức lương của Russell James vào khoảng hàng chục ngàn USD cho một ngày chụp.
Vào cuối các buổi chụp, Russell James hay hỏi người mẫu có muốn chụp ảnh khỏa thân không. Sở hữu một tính cách vui vẻ và hoạt ngôn, ông luôn có cách khiến các cô gái cảm thấy thoải mái dù đang chỉ có vài cm vải trên người. Chính vì thế, họ thường đồng ý.
Tuy nhiên, việc chụp ảnh khỏa thân không nằm trong hợp đồng với Victoria’s Secret. Điều này đồng nghĩa các người mẫu không nhận thêm được xu nào.
“Trong ngành công nghiệp thời trang, ai cũng sử dụng sức ảnh hưởng của mình để đạt gì đó”, người mẫu Alyssa Miller nói. “Đối với Russell, đó chính là các người mẫu hàng đầu tham gia loạt ảnh chân dung của ông ta”.
Năm 2014, Russell James xuất bản một sách ảnh mang tên Angels có vài tấm khỏa thân. Victoria’s Secret đã tổ chức một buổi ra mắt trịnh trọng trong khuôn khổ New York Fashion Week với sự tham gia của các “thiên thần” và Sharen Turney – tổng giám đốc điều hành khi ấy của công ty.
“Tất cả những phụ nữ có mặt trong đó đều đã cho phép”, Martin Singer - luật sư của Russell James – cho biết.
Bìa sách ảnh Angels
“Cuốn sách ảnh phong phú này cung cấp một cái nhìn chưa từng được công bố và cá nhân về những buổi chụp ảnh chân dung thân mật nhất của James”, bìa cuốn sách ghi và lưu ý rằng Russell James đã gặp nhiều phụ nữ trong suốt 15 năm làm việc cho Victoria Secret. “Các độc giả sẽ được tham gia vào một hành trình mãn nhãn dẫn tới một thế giới đầy khiêu khích nhưng không kém phần tinh tế”.
Có một lần, một tấm ảnh được phóng to và trưng bày tại cửa hàng của Victoria’s Secret. Văn phòng đại diện của người mẫu ấy đã than phiền với công ty và họ đã tháo xuống.
Năm 2010, người mẫu Alison Nix (22 tuổi), thỉnh thoảng làm việc với Victoria Secret, được mời tham dự một sự kiện quyên tiền cho quỹ phi lợi nhuận do tỉ phú Richard Branson và Russell James tổ chức. Địa điểm là hòn đảo Necker Island của ông ở vùng biển Caribbean. Nó được quảng cáo là có sự góp mặt của một số siêu mẫu hàng đầu thế giới.
Alison Nix
Alison Nix cho biết người đại diện nói với cô rằng nếu tham dự, cô sẽ được trả toàn bộ kinh phí và sẽ tạo dáng chụp ảnh khỏa thân bên bãi biển do Russell James chụp. Alison Nix đồng ý bởi cô luôn có ấn tượng rằng nếu tay nhiếp ảnh này thích bạn, bạn có thể bắt đầu làm việc cho Victoria’s Secret.
Martin Singer - luật sư đại diện của Russell James - cho biết thân chủ của ông không có sức ảnh hưởng đến người thuê người mẫu của Victoria’s Secret. Bên cạnh đó, người mẫu không bắt buộc phải tạo dáng chụp ảnh khỏa thân. Russell James đã đồng ý chụp những bức ảnh khỏa thân tại đảo Necker theo yêu cầu của các người mẫu và các công ty đại diện của họ như một sự ưu ái từ mối quan hệ công việc chuyên nghiệp.
Mặc dù vậy, Alison Nix đã gọi phát ngôn của Martin Singer là “tầm phào”. Cô nói rằng mình và những người mẫu khác tham dự sự kiện được cung cấp rất nhiều rượu và buộc phải giao tiếp với đàn ông bao gồm Richard Branson.
Richard Branson và Russell James - Ảnh: Getty
“Chúng tôi được chở ra đảo và tất cả những người đàn ông giàu có này đều tán tỉnh chúng tôi”, Alison Nix nói lại. “Các người mẫu tự hỏi: Chúng ta có ở đây với tư cách là gái mại dâm cao cấp hay làm từ thiện?”.
Ngày cuối cùng trên đảo, Alison Nix và ít nhất 3 người mẫu khác đã phải xếp hàng để có những bức ảnh khỏa thân do Russell James chụp.
Người phát ngôn của Richard Branson cho biết vị tỉ phú này không biết gì về danh sách khách mời trừ những nhà gây quỹ.
Một tấm ảnh của Alison Nix chụp hôm đó với phần ngực bị che khuất nhưng phần dưới lộ ra đã được đưa vào sách ảnh Angels của Russell James với sự đồng ý của cô.
Alison Nix chưa bao giờ ký hợp đồng người mẫu với Victoria’s Secret? Liệu cô ấy có thất vọng. “Thành thật mà nói, tôi cũng không mong đợi gì nhiều sau chuyến đi. Tôi biết mình không phù hợp với Victoria’s Secret”, cô nói.
Mai Thảo