Microsoft thoát khỏi 'drama' của OpenAI với một trong những kết quả tốt nhất có thể

Sau khi Sam Altman hôm 17.11 bất ngờ bị phế truất khỏi vai trò giám đốc điều hành OpenAI - công ty do ông đồng sáng lập, nỗ lực đưa ngôi sao này gia nhập Microsoft để lãnh đạo nhóm trí tuệ nhân tạo (AI) mới là động thái khiến các nhà phân tích Phố Wall ca ngợi gã khổng lồ công nghệ Mỹ.

Cách giải quyết tạm thời này cho vấn đề nhân sự lớn nhất thế giới công nghệ nhiều năm qua giúp Microsoft trở thành người chiến thắng lớn nhất trong drama này.

Nhà phân tích Kirk Materne của hãng Evercore ISI viết trong ghi chú nghiên cứu hôm 22.11: “Từ góc nhìn của Microsoft, công việc kinh doanh đã trở lại bình thường trên mặt trận AI và Satya Nadella cùng đội ngũ xứng đáng nhận được nhiều tín nhiệm vì tạo ra kết quả này. Bằng cách đề nghị tuyển dụng Sam Altman và nhóm của ông, Microsoft đã buộc hội đồng quản trị OpenAI phải hành động nhanh chóng và giữ cho tình hình không trở nên rối bời đến mức khó khăn để hàn gắn lại mọi thứ”.

Bret Taylor, cựu đồng Giám đốc điều hành Salesforce, sẽ là Chủ tịch hội đồng quản trị OpenAI mới, trong đó còn có Larry Summers (cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ) và giám đốc hiện tại Adam D'Angelo (Giám đốc điều hành Quora).

Brent Thill, nhà phân tích cổ phiếu của hãng Jefferies, đã mô tả kịch bản này là một trong những “kết quả tốt nhất có thể xảy ra”.

Brent Thill viết trong một báo cáo gửi khách hàng hôm 22.11: “Chúng tôi tin rằng việc bổ sung người mới vào hội đồng quản trị sẽ giúp củng cố sự ổn định để làm an lòng các nhà đầu tư. Chúng tôi hy vọng tình huống kéo dài 5 ngày này sẽ có tác động hạn chế đến cổ phiếu Microsoft và sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ.”

Với Brent Thill, giải pháp này có thể loại bỏ mọi lo ngại của một số nhà đầu tư về khả năng Microsoft tụt lại trong không gian AI đang phát triển nhanh chóng.

Theo Brent Thill, chu kỳ cường điệu AI đã được chứng minh trong suốt năm 2023, nhu cầu về công nghệ mới mẻ mà Microsoft cung cấp cho khách hàng qua bộ sản phẩm của mình chưa có dấu hiệu giảm bớt.

Brent Thill cho biết: “Việc giải quyết nhanh chóng tình huống này sẽ giảm thiểu tác động trong thời gian ngắn với nhu cầu về dịch vụ M365 Copilot & Azure Open AI của Microsoft, đồng thời khách hàng vượt qua các lo ngại có thể xuất phát từ OpenAI”.

Chiều 22.11, OpenAI đã công bố Sam Altman sẽ trở lại vai trò trước đây của mình. Diễn biến bất ngờ này đã được công bố trên tài khoản X chính thức của OpenAI, đánh dấu sự kết thúc một thời kỳ đầy biến động với công ty tạo ra chatbot AI ChatGPT.

Ngoài sự trở lại của Sam Altman, OpenAI đã đồng ý thành lập hội đồng quản trị mới gồm Bret Taylor, Larry Summers và Adam D'Angelo.

Trước đó, Adam D'Angelo chính là một trong những thành viên hội đồng quản trị OpenAI cũ biểu quyết sa thải Sam Altman.

OpenAI không nhắc đến Greg Brockman (cựu Chủ tịch OpenAI), người bị loại khỏi hội đồng quản trị và rời công ty cùng Sam Altman. Tuy nhiên, Greg Brockman cho biết sẽ "trở lại OpenAI và quay lại viết code", cho thấy có thể ông sẽ giữ vai trò khác liên quan đến kỹ thuật nhiều hơn.

Sam Altman viết trong một bài đăng trên X: "Tôi rất mong ngày được quay lại OpenAI. Tôi yêu OpenAI. Mọi thứ tôi làm trong vài ngày qua đều nhằm mục đích duy trì đội ngũ và sứ mệnh cùng nhau".

"Tôi mừng cho cậu", Elon Musk bình luận dưới bài đăng của Sam Altman.

Về quyết định gia nhập Microsoft hôm 20.11, Sam Altman cho biết đó là con đường tốt nhất cho nhóm ông khi đó. Song đến nay, quyết định này đã thay đổi khi OpenAI đã thành lập hội đồng quản trị mới, đồng thời nhận được sự ủng hộ từ Satya Nadella - Giám đốc điều hành Microsoft.

"Với hội đồng quản trị mới và sự hỗ trợ của Satya Nadella, tôi mong muốn được quay trở lại OpenAI và xây dựng mối quan hệ đối tác bền chặt giữa chúng tôi với Microsoft", Sam Altman tuyên bố.

Quyết định quay lại của Sam Altman và OpenAI nhận được nhiều sự ủng hộ. Satya Nadella cho biết đã nói chuyện cùng Sam Altman và Greg Brockman, sau đó cùng nhất trí về sự trở lại này sẽ đảm bảo OpenAI tiếp tục phát triển và giữ đúng sứ mệnh. Tuy nhiên, Satya Nadella cũng cho rằng OpenAI cần những sự thay đổi trong ban quản trị.

"Chúng tôi tin đây là bước thiết yếu đầu tiên trên con đường hướng tới quản trị ổn định hơn, đầy đủ thông tin và hiệu quả hơn", Giám đốc điều hành Microsoft nói.

Microsoft đã cam kết đầu tư tới 13 tỉ USD vào OpenAI. Theo các nguồn tin quen thuộc với vấn đề này, Microsoft sở hữu lượng cổ phần lớn (có thể lên tới 49%) trong một đơn vị vì lợi nhuận do OpenAI điều hành. Trang Semafor cho biết các nhà đầu tư và nhân viên OpenAI khác kiểm soát 49% cổ phần, trong đó 2% thuộc sở hữu của công ty mẹ phi lợi nhuận OpenAI Nonprofit.

Hôm 20.11, OpenAI đã bổ nhiệm Emmett Shear (ông chủ cũ của Twitch) làm Giám đốc điều hành tạm thời. Chiều 21.11, Sam Altman đã đàm phán với hội đồng quản trị để quay lại điều hành OpenAI sau khi hơn 700/770 nhân viên dọa nghỉ việc.

Trước đó, Emmett Shear cân nhắc nghỉ việc nếu hội đồng quản trị OpenAI không cung cấp thông tin chi tiết về lý do Sam Altman bị sa thải. Ngày 20.11, Emmett Shear cố gắng tổ chức cuộc họp với toàn thể nhân viên công ty nhưng họ từ chối tham dự.

Các nhà đầu tư hàng đầu cũng gây áp lực lên hội đồng quản trị OpenAI, yêu cầu Emmett Shear nghỉ việc và phục hồi chức vụ cho Sam Altman.

Dù giữ chức Giám đốc điều hành OpenAI tạm thời chưa đầy ba ngày, Emmett Shear nói ông "vô cùng hài lòng về kết quả này sau 72 giờ làm việc căng thẳng". Emmett Shear tin đây sẽ là con đường đúng đắn để đảm bảo vừa an toàn vừa phù hợp với các bên liên quan.

Trong khi đó, Ilya Sutskever, Giám đốc khoa học OpenAI từng đứng sau vụ phế truất Sam Altman, đã chia sẻ lại các thông báo mới nhất của công ty và Sam Altman nhưng không bình luận gì thêm.

Hôm 20.11, Ilya Sutskever, thành viên hội đồng quản trị OpenAI cũ, đã hối hận và công khai rút lại biểu quyết sa thải Sam Altman.

Năm 2015, Sam Altman, Greg Brockman, Ilya Sutskever cùng Elon Musk thành lập OpenAI dưới dạng tổ chức phi lợi nhuận, tập trung vào sự phát triển an toàn và minh bạch của AI.

Elon Musk rời hội đồng quản trị OpenAI vào năm 2018 với lý do xung đột lợi ích để tập trung vào Tesla. Sau đó, Elon Musk nói rằng không thoải mái với định hướng chạy theo lợi nhuận mà OpenAI thực hiện dưới sự quản lý của Sam Altman.

Elon Musk từng hứa sẽ cung cấp 1 tỉ USD cho OpenAI nhưng đã ngừng thanh toán sau khi ông rời đi vào tháng 2.2018, khiến tổ chức phải vật lộn để huy động tiền mặt. OpenAI sau đó nhận được khoản đầu tư 1 tỉ USD từ Microsoft và chuyển sang mô hình kết hợp “lợi nhuận giới hạn” vào năm 2019.

Hồi tháng 2, tỷ phú giàu nhất thế giới đã chỉ trích sự thay đổi này trong OpenAI: “OpenAI được tạo ra như một nguồn mở (đó là lý do tại sao tôi đặt tên cho nó là OpenAI), công ty phi lợi nhuận để làm đối trọng với Google, nhưng giờ đây nó đã trở thành một công ty nguồn đóng, lợi nhuận tối đa được kiểm soát hiệu quả bởi Microsoft”.

Elon Musk tin rằng một trong những mối đe dọa lớn do AI gây ra là sự thao túng nó bởi các công ty đi đầu trong cuộc cách mạng này. Ông đặc biệt nhắm đến Microsoft, công ty công bố đầu tư thêm hàng tỉ USD vào OpenAI hồi tháng 1.

Satya Nadella đã phản hồi trước tuyên bố của Elon Musk rằng “gã khổng lồ phần mềm Mỹ kiểm soát OpenAI”.

"Đầu tiên, tôi rất tôn trọng Elon và tất cả những gì cậu ấy làm. Tôi chỉ muốn nói rằng điều đó thực sự không đúng. Lần cuối cùng tôi kiểm tra, chúng tôi là công ty vì lợi nhuận duy nhất cảm thấy thoải mái với một công ty phi lợi nhuận và hội đồng quản trị kiểm soát công nghệ (ám chỉ OpenAI – PV). Tôi hoan nghênh những người khác cũng làm như vậy", Satya Nadell cho hay.