Các nhà khoa học ước tính rằng chúng ta mới chỉ xác định được một phần mười trong số tất cả các loài trên Trái đất. Cần chạy đua để xác định chúng trước khi chúng bị tuyệt chủng bởi tác động từ con người.
Một loài nấm độc có răng. Một loài cá piranha ăn chay có dấu hiệu đặc biệt. Và một con ngựa ống lùn trôi nổi ở vùng nước nông Ấn Độ Dương. Những “kỳ quan hoang dã” này nằm trong số hàng trăm loài động vật, thực vật và nấm chưa từng được biết đến trước đây mà phải đến năm 2024, các nhà khoa học mới lần đầu tiên xác định và đặt tên cho chúng. Điều này giúp mở rộng kiến thức hạn chế đáng ngạc nhiên của chúng ta về sự đa dạng của Trái đất.
Tiến sĩ Shannon Bennett, trưởng khoa khoa học tại Viện Hàn lâm Khoa học California, cho biết: "Các nhà khoa học ước tính rằng chúng ta chỉ xác định được một phần mười trong số tất cả các loài trên Trái đất. Mặc dù việc bảo vệ các loài bị đe dọa đã biết là rất quan trọng, chúng ta cũng phải phân bổ nguồn lực để xác định các loài chưa biết mà có thể cũng quan trọng đối với hoạt động của một hệ sinh thái”.
Các nhà nghiên cứu có liên hệ với Viện Hàn lâm Khoa học California đã mô tả 138 loài mới vào năm 2024, gồm 32 loài cá. Một loài nổi bật là một con ngựa ống lùn được tên là Cylix nkosi. Loài là họ hàng của loài cá ngựa ban đầu được tìm thấy vào năm 2021 ở vùng biển ôn đới mát mẻ xung quanh đảo Bắc của New Zealand. Còn loài được mô tả trong năm nay lại được phát hiện ở vùng biển cận nhiệt đới ngoài khơi Nam Phi, mở rộng phạm vi của loài đã biết này đến Ấn Độ Dương.
Nhà sinh vật học biển Richard Smith cho biết: "Các rạn san hô ở Nam Phi nổi tiếng về điều kiện lặn khó khăn với thời tiết khắc nghiệt và sóng dữ dội, dữ dội. Chúng tôi biết rằng mình chỉ có một lần lặn để tìm thấy nó".
Smith đồng thời là nhiếp ảnh gia dưới nước chia sẻ thêm: "Loài này cũng khá bí ẩn, có kích thước bằng một cái tee chơi golf (giá đỡ đặt quả bóng golf), nhưng may mắn thay, chúng tôi đã phát hiện ra một con cái ẩn mình giữa một số bọt biển cách bờ khoảng 1,5 km trên đáy đại dương đầy cát".
Các nhà nghiên cứu tham gia mô tả loài mới đã chọn đặt tên cho nó là nkosi mà tiếng Zulu địa phương có nghĩa là "tù trưởng". Cái tên này phản ánh hình dạng đầu giống như vương miện của loài này và ghi nhận tỉnh KwaZulu-Natal của Nam Phi, nơi nó được phát hiện.
Các loài bướm đêm trong số những khám phá mới
Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở London cho biết các nhà nghiên cứu của bảo tàng đã tham gia vào 190 khám phá mới về động vật sống và hóa thạch, gồm 11 loài bướm đêm mới, 8 loài cua, 4 loài chuột và 4 loài rắn.
Một trong những loài bướm đêm thuộc chi Hemiceratoides từ Madagascar tự nuôi sống mình bằng cách uống nước mắt của những chú chim đang ngủ. Trong khi đó, một loài bướm đêm mới được xác định khác là Carmenta brachyclado, được tìm thấy đang bay lượn trên cửa sổ trong phòng khách ở xứ Wales mặc dù có nguồn gốc từ Guyana.
Con bướm đêm bị kẹt trong chiếc ủng của nhà sinh thái học Daisy Cadet, người đã vô tình mang con côn trùng từ Nam Mỹ về nhà ở xứ Wales. Con gái của Cadet đã nhận ra sinh vật này là một loài vật khác thường và đã liên hệ với Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở London.
Theo chuyên gia về Rupert Collins, một phát hiện đáng kinh ngạc khác là một loài cá piranha ăn chay có tên là Myloplus sauron từ sông Xingu ở Brazil. Nó được đặt tên là sauron vì trông giống với Mắt của Sauron trong tác phẩm "Chúa tể những chiếc nhẫn" của J.R.R. Tolkien.
Collins cho biết: "Lý do chúng tôi đặt tên này thực sự không cần phải suy nghĩ vì loài cá này có hình đĩa và có một thanh dọc mỏng trên cơ thể, trông giống hệt như con mắt".
Ngoài ra, trong năm 2024, các nhà khoa học đã ghi nhận một loài động vật thân mềm bí ẩn ở đại dương sâu thẳm, một con cá mập ma, một con cá đầu tròn và một loài chuột bán thủy sinh.
Một 'cuộc đua với thời gian'
Trong số những phát hiện hấp dẫn của các nhà khoa học tại Vườn thực vật Hoàng gia Anh Kew là một loài nấm mới hấp dẫn ở vùng đất thạch nam có nhiều cây cối gần thị trấn Royal Tunbridge Wells, Anh. Phellodon castaneoleucus có cấu trúc giống như răng thay vì mang thường thấy bên dưới mũ nấm.
Các nhà thực vật học cũng phát hiện ra năm loài lan mới từ các địa điểm trên khắp quần đảo Indonesia. Trong đó có một loài cọ ma thân xám từ phía tây Borneo với lá có mặt dưới màu trắng và một họ thực vật bí ẩn được gọi là Afrothismia chỉ phân bố giới hạn ở các khu rừng châu Phi lục địa mà không có khả năng quang hợp.
Các nhà khoa học có liên hệ với Vườn Kew đã xác định 149 loài thực vật mới và 23 loài nấm. Vườn thực vật Hoàng gia Anh cho biết danh sách các loài mới hằng năm của họ là lời nhắc nhở về nhiều điều chưa biết đang chờ được khám phá. Chắc chắn năm 2025 sẽ mang đến một danh sách mới về các loài sinh vật, thực vật và nấm mới được phát hiện.
Martin Cheek, trưởng nhóm nghiên cứu về châu Phi tại Vườn thực vật Hoàng gia Kew, cho biết: "Đặc quyền tuyệt đối khi xác định một loài là mới đối với khoa học là điều thú vị mà không nhiều người có thể trải nghiệm được. Thật đáng buồn, niềm vui này ngày càng bị lu mờ bởi nhiều mối đe dọa mà thực vật phải đối mặt do hậu quả trực tiếp của hoạt động của con người. Thực tế tàn khốc là thường xuyên có những loài mới được phát hiện đang bên bờ vực tuyệt chủng và chúng ta phải chạy đua với thời gian để tìm ra và xác định tất cả chúng”.