Gửi bình luận
Các loài chim hót ở quần đảo Galápagos đang thay đổi cách sống, trở nên táo bạo hơn và hót to hơn do tiếng ồn tạo ra từ hoạt động của xã hội loài người.
Chim họa mi gần đường thể hiện sự hung hăng cao hơn khi bị thách thức, trong khi những loài ở vùng yên tĩnh hơn sẽ ngày càng giảm bớt. Chim cũng điều chỉnh giai điệu của chúng, hót ở tần số cao hơn để át tiếng ồn của giao thông. Ngay cả ở những khu vực ít phương tiện, những thay đổi này cho thấy hoạt động của con người có tác động sâu sắc đến hành vi của động vật hoang dã.
Sự bành trướng của con người và ô nhiễm tiếng ồn gia tăng
Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng tiếng ồn từ hoạt động giao thông đang thay đổi hành vi của các loài chim ở Quần đảo Galápagos. Chim họa mi vàng Galápagos (Setophaga petechia aureola) thường xuyên tiếp xúc với tiếng ồn của phương tiện giao thông thường biểu hiện sự hung hăng cao hơn so với những loài ở vùng yên tĩnh hơn.
Nghiên cứu được công bố hôm nay (ngày 21.3) trên tạp chí Animal Behaviour, do các nhà khoa học từ Đại học Anglia Ruskin (ARU) và Trung tâm nghiên cứu Konrad Lorenz tại Đại học Vienna thực hiện. Nghiên cứu đã xem xét cách ô nhiễm tiếng ồn từ phương tiện giao thông ảnh hưởng đến hành vi của những loài chim hót phổ biến trên khắp quần đảo nằm gần bờ biển phía tây Nam Mỹ.
Quần đảo Galápagos, nằm cách bờ biển Ecuador gần 1.300 km, là nơi sinh sống của nhiều loài độc đáo không tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Chim họa mi vàng Galápagos là một phân loài riêng biệt về mặt di truyền, khác với các loài họ hàng của nó được tìm thấy trên khắp châu Mỹ.
Chuyến thăm Galápagos của Charles Darwin vào năm 1835 đã đóng vai trò quan trọng trong việc định hình học thuyết tiến hóa dựa trên nguyên lý chọn lọc tự nhiên của ông. Tuy nhiên, ngày nay, quần đảo này đang chứng kiến sự gia tăng dân số nhanh chóng, với dân số thường trú tăng hơn 6% mỗi năm. Kết hợp với sự gia tăng của du lịch, điều này đã dẫn đến nhiều phương tiện giao thông hơn, tạo ra những thách thức mới cho động vật hoang dã địa phương.
Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã dùng loa phát tiếng chim hót, mô phỏng báo hiệu một kẻ xâm nhập, kèm theo tiếng ồn giao thông được ghi lại tại 38 địa điểm có chim họa mi vàng Galápagos sinh sống trên các đảo Floreana và Santa Cruz. Trong đó, 20 địa điểm cách đường gần nhất 50 mét và 18 địa điểm cách xa hơn 100 mét.
Sau đó, các nhà nghiên cứu đo tiếng hót phản hồi của chim, thường được dùng để xua đuổi kẻ xâm nhập. Họ cũng ghi lại các hành vi hung hăng như tiến lại gần nguồn phát và bay qua chiếc loa nhiều lần.
Càng ở gần đường, chim càng to miệng và hung hăng
Trong các thử nghiệm với tiếng ồn giao thông, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng loài chim họa mi vàng Galápagos sống ở vùng ven đường có tính hung hăng cao hơn. Thế nhưng, những loài sống xa đường lại có tính hung hăng thấp hơn so với các thử nghiệm không có tiếng ồn.
Quan trọng là, tác động của việc sống ở vùng ven đường thậm chí còn xuất hiện trên đảo Floreana đù ở đây chỉ khoảng 10 phương tiện có mặt trên đảo. Điều đó cho thấy ngay cả trải nghiệm tối thiểu về giao thông cũng ảnh hưởng đến phản ứng của loài chim với tiếng ồn.
Ngoài ra, loài chim họa mi vàng Galápagos trên đảo Santa Cruz đông dân hơn đã kéo dài thời lượng tiếng hót của chúng khi phải đối mặt với tiếng ồn giao thông. Những phát hiện này ủng hộ ý tưởng rằng quá trình chọn lọc kéo dài dựa trên trải nghiệm về tiếng ồn của một loài chim, cho phép chúng thích nghi và điều chỉnh các đặc điểm của tiếng hót của chúng.
Cuối cùng, các loài chim trong các thí nghiệm về tiếng ồn đã tăng tần số tối thiểu của tiếng hót, bất kể lãnh thổ của chúng có gần đường hay không. Điều đó giúp tiếng hót của chúng không bị chìm nghỉm giữa tiếng ồn giao thông tần số thấp.
Tại sao ô nhiễm tiếng ồn lại quan trọng đối với công tác bảo tồn?
Đồng tác giả Tiến sĩ Caglar Akcay, Giảng viên cao cấp về Sinh thái học hành vi tại Đại học Anglia Ruskin (ARU), cho biết: “Các loài chim sử dụng tiếng hót trong quá trình bảo vệ lãnh thổ như một tín hiệu đe dọa. Tuy nhiên, nếu tiếng ồn bên ngoài như tiếng giao thông gây nhiễu tín hiệu, chặn hiệu quả kênh giao tiếp này, thì việc tăng cường thái độ hung hăng bằng biểu hiện cơ thể sẽ là phản ứng thích hợp.
“Kết quả của chúng tôi cho thấy sự thay đổi trong phản ứng hung hăng ở loài chim họa mi vàng chủ yếu xảy ra gần đường. Loài chim này chiếm giữ lãnh thổ ven đường trên cả hai hòn đảo và do đó thường xuyên phải chịu tiếng ồn giao thông. Có thể chúng đã học được cách tăng cường biểu hiện hung hăng khi cảm thấy bị xâm phạm lãnh thổ đi kèm với tiếng ồn giao thông.
Chúng tôi cũng tìm thấy một số bằng chứng về việc các loài chim cố gắng đối phó với tiếng ồn bằng cách điều chỉnh tiếng hót của chúng. Cụ thể là loài chim họa mi vàng ở mọi môi trường sống đều tăng tần suất tối thiểu của tiếng hót để giúp chúng thoát khỏi tiếng ồn của giao thông.
Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy tầm quan trọng của việc xem xét cách ứng xử linh hoạt trong các nỗ lực bảo tồn và phát triển các chiến lược để giảm thiểu tác động của ô nhiễm tiếng ồn đối với động vật hoang dã. Nghiên cứu cũng nêu bật tác động đáng kể của các hoạt động của con người đối với hành vi của động vật hoang dã, ngay cả ở những địa điểm tương đối xa xôi như Quần đảo Galápagos”.
