Nga - Thổ Nhĩ Kỳ nối lại quan hệ sau những căng thẳng

Theo báo The Wall Street Journal, Tổng thống Putin và ông Erdogan cam kết thúc đẩy hợp tác thương mại, năng lượng và du lịch trong cuộc họp vào ngày 9.8 (giờ địa phương). Đây là cuộc họp đầu tiên của 2 nhà lãnh đạo kể từ khi mối quan hệ giữa 2 chính phủ trở nên tồi tệ do không quân Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay chiến đấu Su-24 của Nga ở khu vực gần biên giới Syria.

Ông Putin hy vọng hai nước sẽ khôi phục lại quan hệ kinh tế đạt mức trước khi sự cố xảy ra, nhưng nói thêm rằng sự thay đổi sẽ được tiến hành từng bước. Thổ Nhĩ Kỳ trước đó bị ảnh hưởng nặng nề bởi các biện pháp trừng phạt kinh tế của Nga trong lĩnh vực du lịch, xây dựng và xuất khẩu thực phẩm, vốn là những mũi nhọn kinh tế của nước này.

“Chúng tôi sẽ dần gỡ bỏ biện pháp trừng phạt liên quan đến các công ty Thổ Nhĩ Kỳ. Nga cũng lên kế hoạch khôi phục hoàn toàn quan hệ với Ankara trong thời gian tới và Moscow chắc chắn sẽ thực hiện điều này”, Tổng thống Putin nói sau một cuộc hội đàm giữa các đoàn đại biểu của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.

Ông Erdogan đã tạo điều kiện cho Nga và Thổ Nhĩ Kỳ nối lại quan hệ vào cuối tháng 6.2016, khi gửi một bức thư xin lỗi đến điện Kremlin và bày tỏ sự đau buồn cùng gia đình phi công thiệt mạng trong sự cố tại biên giới Syria. Tổng thống Putin sau đó đã gọi điện cho ông Erdogan và tuyên bố sẽ gỡ bỏ các biện pháp hạn chế khách du lịch Nga đến Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong cuộc phỏng vấn với tờ báo Rosiiskaya Gazeta trước cuộc họp với ông Putin, Tổng thống Erdogan tuyên bố chuyến thăm của mình sẽ mở ra một “trang mới” trong quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ.

Đây là chuyến đi đầu tiên của Tổng thống Erdogan ra nước ngoài sau vụ đảo chính vào ngày 15.7, cho thấy nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đang cố gắng khôi phục quan hệ với Nga nhằm tạo ra đối trọng trước ảnh hưởng của phương Tây ở Trung Đông.

Quan hệ của Ankara với châu Âu và Mỹ trở nên căng thẳng sau vụ đảo chính, khi Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc các nhà lãnh đạo phương Tây không thể hiện tinh thần đoàn kết trong liên minh giữa các nước. Ngược lại, ông Erdogan nhấn mạnh Tổng thống Putin đã nhiều lần gọi điện và gửi một thông điệp ủng hộ đến chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời gửi lời chia buồn tới người thân những nạn nhân trong vụ đảo chính.

Tại châu Âu, chuyến thăm của ông Erdogan được xem như một nỗlực của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ để chứng minh Nga có thể thay thế cho Liên minh châu Âu. Một quan chức EU nói thêm rằng ông Erdogan muốn châu Âu và Mỹ nhận ra giá trị của Ankara trong các hoạt động của liên minh bên trong khu vực, đặc biệt là trong cuộc chiến chống lại Nhà nước Hồi giáo (IS).

“Về lâu dài, lợi ích chung giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ không thể giống nhau ở tất cả các vấn đề, không chỉ ở Syria mà còn về lĩnh vực kinh tế và năng lượng. Đó là lý do tại sao chúng tôi vẫn luôn duy trì mối quan hệ mở với Ankara. Hiện tại, ¾ đầu tư nước ngoài trực tiếp ở Thổ Nhĩ Kỳ đến từ các nước EU”, một quan chức nhấn mạnh.

Hàn Giang