Đưa người nhà đi cấp cứu, gây liệt tứ chi

Qua thăm khám và điều tra bệnh sử, các bác sĩ xác định nguyên nhânlà do người nhà bế sai để cổ bệnh nhân ngửa quá mức khiến tổn thương tủy cổ, gây ra tình trạng liệt tứ chi.

Ngày 19.9, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM cho hay bệnh nhân rơi vào hoàn cảnh bi kịch trên là bà Mai Thị T. (65 tuổi, ngụ TP.HCM).

Theo người nhà của bệnh nhân, khi trời đã sáng nhưng gia đình thấy bà T. chưa dậy, mọi người vào phòng thì phát hiện bà mê man nên lập tức chuyển đến Bệnh viện Đại học Y dược để cấp cứu

Khi đến bệnh viện, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị liệt tứ chi, chụp CT thấy xuất huyết não một bên không quá lớn nên chưa giải thích được tình trạng liệt tứ chi của người bệnh.

Bác sĩ Trần Quốc Tuấn – Khoa Ngoại Thần Kinh, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết lúc này các bác sĩ mới tiến hành khai thác tiền sử của bệnh nhân thì được biết bà T. có tiền căn thoát vị đĩa đệm cổ.

Sau đó, bệnh nhân được chỉ định chụp MRI cột sống cổ và phát hiện có tổn thương tủy cổ kèm theo.

“Chúng tôi tiến hành khai thác quá trình di chuyển người bệnh đến bệnh viện của người nhà thì phát hiện người bệnh được bế để đầu cổ tự do theo nhịp chạy của người bế. Do đó, nhiều khả năng trong lúc di chuyển làm người bệnh cúi hoặc ngửa cổ quá mức, khiến người bệnh tổn thương tủy cổ thêm, gây ra tình trạng liệt tứ chi”, bác sĩ Tuấn nhận định .

Theo bác sĩ Tuấn việc di chuyển người bệnh đột quỵ không đúng cách có thể làm cho tình trạng bệnh nặng thêm. Do các bệnh nhân đột quỵ có thể có chấn thương kèm theo do đột ngột té ngã, nhưng không được người thân nhận ra các chấn thương để sơ cứu trước.

Bên cạnh đó, nếu di chuyển không đúng cách, thì người bệnh có thể nặng hơn dù không chảy máu thêm, do các chấn thương sẵn có hoặc các chấn thương mới mà việc di chuyển có thể gây ra. Khi có các tổn thương kèm theo việc xử trí đột quỵ hoặc chấn thương trên người bệnh sẽ phức tạp và nguy cơ cao hơn nhiều, vì xử lý tình trạng này có thể làm nặng hơn tình trạng kia và ngược lại.

Phân tích của bác sĩ Tuấn cho thấy sai sót khi di chuyển người đột quỵ thường gặp nhất là không đánh giá được tình trạng nặng cần hồi sức tim phổi: lúc này việc hồi sức trễ (không phải việc di chuyển) có thể khiến người bệnh nặng thêm; không cố định các phần cơ thể người bệnh; té ngã, nhất là khi chỉ có 1 người khi di chuyển người; không có nhân viên y tế hỗ trợ trên đường di chuyển nên không phát hiện được tình trạng người bệnh diễn tiến nặng lên, cần hồi sức.

Để đảm bảo an toàn cho việc di chuyển người đột quỵ, bác sĩ Tuấn khuyến cáo cần phảicó hệ thống vậnchuyển người bệnh (Paramedic). Các nhân viên y tế chuyên về vận chuyển cần được học để biết di chuyển người bệnh đột quỵ ra sao, và phải có đồ nghề hỗ trợ tương ứng.

Về cơ bản, việc vận chuyển người bệnh đột quỵ có các nguyên tắc như sau: Một là đảm bảo đường thở và tim đập; hai là cố định bảo vệ được các bộ phận có thể tổn thương như đầu cổ, tứ chi; ba là nhanh nhất có thể.

“Nếu muốn di chuyển người bệnh đúng cách, người thân cần biết đánh giá mạch, nhịp thở, đảm bảo đường thở và tim đập theo các nguyên tắc của hồi sức tim phổi chung; biết cách cố định các bộ phận quan trọng bao gồm đầu cổ, tứ chi của người bệnh khi di chuyển.

Nếu không có cáng chuyên dụng thì tốt nhất là để người trên mặt phẳng cứng, nằm ngửa, tay chân xuôi theo mình, dùng giày nặng hoặc chăn cố định 2 bên đầu tránh chấn thương cột sống cổ lúc di chuyển”, bác sĩ Tuấn nói.

Hồ Quang