Ai sắp thay thế Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon?

Trong cácphiên bỏ phiếukín không chính thứcgần đây của LHQ, cựu Thủ tướng Bồ Đào NhaAntonioGuterres luôn luôngiành được đa số phiếu tín nhiệm là người sẽthay thế Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon (kết thúc nhiệm kỳ vào đầu năm 2017).

Trong cuộc bỏ phiếu kín không chính thứchôm5.10 (giờ địa phương), có đến 13/15 nước thành viênHội đồng Bảo an LHQ đã bỏ phiếu tín nhiệm cho ông Guterres vào vị trí tổng thư ký LHQ.

Ông Antonio Guterres, 67 tuổi, sinh tại thành phố Lisbon và từng theo nghề kỹ sư. Ông gia nhập đảng Xã hội và chuyên tâm theo đuổi con đường chính trị vào năm 1974 sau khi Bồ Đào Nha thực hiện thành công “Cách mạng hoa cẩm chướng” lật đổ chế độ độc tài của Thủ tướng Marcelo Caetano.

Sau đó, ông nhanh chóng thăng tiến trong con đường chính trị và trở thành chủ tịch đảng Xã hội vào năm 1992. Đến năm 1995, ông đắc cử thủ tướng Bồ ĐàoNha. Trong những năm đầu ở cương vị thủ tướng, ông nhận được sự tín nhiệm của đại đa số người dân.

Trong nhiệm kỳ thủ tướng đầu tiên của ông, kinh tế BồĐào Nha đã đạt tăng trưởng ổn định. Bồ Đào Nha đãtổ chức thành công triển lãm quốc tế Lisbon vào năm 1998 (Expo ’98) giúp cải thiện hình ảnh của đất nước trước cộng đồng quốc tế.

Đến năm 1999, ông Guterres tiếp tục đắc cử nhiệm kỳ thủ tướng thứ 2. Tuy nhiên lần này, các mâu thuẫn bên trong đảng Xã hội cùng với tình hình kinh tế trì trệ đã làm giảm uy tín của ông.

Vào tháng 12.2001, ông Guterres tuyên bố từ chức sau khi xảy ra một số bê bối lớn liên quan đến bầu cử của đảng Xã hội ở cấp địa phương. Sau đó, ông rút lui khỏi chính trường và giữ chức chủ tịch của tổ chức quốc tế xã hội chủ nghĩa đến năm 2005.

Ông Guterres được bầu vào Cao ủy LHQ về người tị nạnnăm 2005. Ông đã dẫn dắt cơ quan bảo vệ người tị nạn của LHQ qua các vụkhủng hoảng tị nạn nghiêm trọng nhất xảy ra tại Syria, Afghanistan và Iraq.Trêncương vị lãnh đạo cơ quan LHQ này, ông đã liên tục kêu gọi các nước phương Tây tăng cường hỗ trợ cho người tị nạn đến từ những vùng xảy ra xung đột.

Hãng tin AFP dẫn lời cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha Anibal Cavaco Silvia nhận xét rằngông Guterres đã để lại một di sản tại Cao ủy LHQ về người tị nạnvà “thế giới hôm nay sẽ lắng nghe tiếng nói của ông ấy”.

Đại sứ Nga tại LHQ Vitaly Churkin nhậnxétmặc dù tất cả các ứng viên cho chức tổng thư ký LHQ lần này đều am hiểu và quan tâm sâu sắc đến tình hình thế giới, nhưng ông nói: “Chúng tôi đã có một lựa chọn rất rõ ràng, đó là ông Antonio Guterres”.

Đại diện Anh tại LHQ Matthew Rycroft nhận định ông Guterres sẽ “đưa LHQ đến một tầm lãnh đạo mới” và ông cũng sẽ là “tiếng nói đạo đức giữa một thế giới đang bị chia rẽ”.

Tổng thư ký LHQ đương nhiệm Ban Ki-moon sẽ kết thúc nhiệm kỳ lần 2 và cuối cùng của ông vào tháng 1.2017 sau 10 năm giữ vị trí này.

Tuấn Anh