Ông Trump và bà Clinton nói gì trong cuộc tranh luận cuối cùng?

Vòng tranh luận cuối cùng của 2 ứng cử viên Hillary Clinton và Donald Trumpđược tổ chức lúc 18 giờ ngày 19.10 (giờ địa phương) tại Đại học Nevada ở Las Vegas (bang Nevada). Đây là cơ hội cuối cùng để 2 ứng cử viên thuyết phục các cử tri còn dao động dồn phiếu cho mình.

Cuộc tranh luận lần 3 ngày 19.10 cũng giống như cuộc tranh luận lần đầu. Haiứng cử viên đứng đối diện với nhau sau bục và tranh luận trong thời gian kéo dài 90 phút.

Chủ đề tranh luận

6 chủ đề được bàn đến trong cuộc tranh luận gồm nợ công và các chương trình xã hội lớn, nhập cư, kinh tế, tòa án tối cao, các điểm nóng quốc tế và thái độ khi hành xử nhiệm vụ tổng thống. Mỗi chủ đề có thời lượng 15 phút.

Đầu mỗi chủ đề, người điều phối chương trình đặt câu hỏi và mỗi ứng cử viên có 2 phút để trả lời một câu hỏi, sau đó lại nói tiếp để đáp trả các lập luận của đối thủ.

Người điều phối chương trình là Chris Wallace làm việc cho đài truyền hình Fox News (theo xu hướng bảo thủ). Trang tin Politico nhận xét nhà báo chính trị này vốn nổi tiếng là người phỏng vấn không nể nang ứng cử viên của đảng nào.

Hai ứng cử viên tổng thống đã mời các nhân vật nổi tiếng tham dự cuộc tranh luận. Bà Clintonđã mời hai tỉ phú nổi tiếng. Một là bà Meg Whitman, Chủ tịch Công ty Tin học Hewlett-Packard, và hai là ông Mark Cuban, chủ Câu lạc bộ bóng rổ Dallas Mavericks.

Trong số khách mời của ông Donald Trump có bà Patricia Smith, mẹ của người lính Sean Smith đã hy sinh trong vụ lãnh sự quán Mỹ tại Benghazi (Libya) bị các phần tử Hồi giáo tấn công đêm 11.9.2012 làm4 người chết, trong đócó Đại sứ Mỹ John Christopher Stevens.Bà Clinton đã từng bị chỉ trích là thiếu trách nhiệm khi để xảy ra vụ tấn công và không báo cáo trung thực.

Bà Hillary Clinton tham gia cuộctranh luận- Ảnh: AP

Rất nhiều cơ quan truyền thông Mỹ phát cuộc tranh luận trên kênh truyền hình cũng nhưtrang web của họ như ABC, Buzzfeed News, CBS, CNN, C-SPAN, The Daily Caller, Fox News, Huffington Post, NBC, PBS, Politico, Telemundo, The Wall Street Journal, Univision. Cuộc tranh luận cũng được phát trên nhiều mạng xã hội.

Cuộc tranh luận lần đầu ngày 26.9 thu hút con số kỷ lục 84 triệu khán giả truyền hình. Cuộc tranh luận lần 2 ngày 9.10 thu hút 66,5 triệu khán giả truyền hình.

Clinton ủng hộ phá thai, Trump thì không

Mở đầu tranh luận vào tối 19.10 là chủ đề Tòa án tối cao. Bà Clinton khẳng định bà ủng hộ quyền kết hôn của người đồng giới và quyền phá thai. Bà nói hy vọng Thượng viện sẽ phê chuẩn Tổng thống Obama trở thành ứng viên Tòa án tối cao.

Ông Trump nhắc lại quan điểm ủng hộ tu chính án thứ 2 về sở hữu súng và chống phá thai.

Bà Clinton nói tiếp bà cũng ủng hộ tu chính án thứ 2 nhưng phải điều phối một cách hợp lý về sử dụng súng. Bà kêu gọi kiểm tra người muốn mua súng. Bà khẳng định Hội Súng quốc gia rất ủng hộ ông Trump. Ông Trump nhắc lại vụ nổ súng ở Chicago để khẳng định bạo lực do sử dụng súng.

Liên quan đến quyền phá thai, bà Clinton khẳng định bà ủng hộ chương trình kế hoạch hóa gia đình và quyền của người phụ nữ tự quyết định về sức khỏe. Trong khi đó, ông Trump chủ trương giao quyền cho các bang quyết định về quyền phá thai đồng thời chỉ trích bà Clinton ủng hộ việc“lôi trẻ em khỏi tử cung người mẹ”.

Đến chủ đề nhập cư, ông Trump nêu lại quan điểm ủng hộ xây bức tường ở biên giới để ngăn chặn nạn nhập cư lậu. Bà Clinton tố ông Trump đã sử dụng lao động nhập cư lậu tại công trường của ông.

Người điều phối chương trình Chris Wallace nhắc đến một thư điện tử của bà Clinton nói về tự do mậu dịch do trang Wikileaks phát tán. Bà Clinton nói bà chỉ nói về thị trường năng lượng và chỉ trích Nga mở chiến dịch gián điệp đối với đảng Dân chủ.

Hai bên bắt đầu xỏ xiên với nhau về chuyện Nga thích ông Trump.

Đấu khẩu về nợ công

Về chủ đề nợ công, bà Clinton chỉ trích ông Trump muốn giảm thuế cho người giàu và làm tăng nợ công. Ông “quật” lại bà Clinton chỉ biết tăng thuế hàng loạt. Ông nhắc đến tình trạng thất nghiệp hàng loạt ở một số bang như Pennsylvania, Ohio và đề nghị giảm thuế doanh nghiệp để doanh nghiệp tuyển người nhiều hơn.

Bà Clinton cam kết không tăng thuế đối với các hộ gia đình có mức thu nhập dưới 250.000 USD/năm và bà cam kết sẽ không làm tăng nợ công. Để tạo việc làm, bà đề nghị đầu tư vào giáo dục và đào tạo.

Người điều phối chương trình lưu ý nhiều nhà kinh tế đánh giá chương trình của ông Trump không hiện thực. Ông giải thích và chỉ trích cựu Tổng thống Bill Clinton đã ký Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ với Canada và Mexico.

Ông chê bai bà Clinton không làm gì giúp nước trong khi bàkhoe có 30 năm kinh nghiệm chính quyền. Bà Clinton nhắc khéo vào lúc bà ở trong phòng tình huống trong chiến dịch tiêu diệt trùm khủng bố Bin Laden thì ông Trump đang giới thiệu chương trình truyền hình thực tế The Celebrity Apprentice.

Người điều phối chương trình nhắc lại các vụ tai tiếng của ông Trump liên quan đến tấn công tình dục phụ nữ. Ông Trump bác bỏ và nói: “Không ai tôn trọng phụ nữ hơn tôi”, sau đó tố ê kíp vận độngtranh cử của bà Clinton đã âm mưu dàn dựng cho các nhân chứng nữ chống lại ông.

Sau khi người điều phối chương trình nhắc đến quỹ Clinton và khả năng xung đột lợi ích (nhận quyên góp từ nước ngoài), bà Clinton liền giải thích. Nhân đó, ông Trump bèn tố quỹClinton là “hoạt động tội phạm” nhận tiền của các nước như Qatar.

Bà Clinton mới nhắc lại chuyện ông Trump không khai thuế và chắc chắn đã trốn thuế. Ông Trump bẻ lại phần lớn các nhà tài trợ cho chiến dịch tranh cử của bà Clinton như các tỉ phú Warren Buffet và George Soros đều làm như ông.

Ông Donald Trump phát biểu tạicuộctranh luận- Ảnh: AFP

Ông Trump hứa hẹn

Người điều phối chương trình đặt câu hỏi: “Ông có chấp nhận kết quả cuộc bầu cử này không?”, ông Trump chỉ trích cuộc bầu cử là dàn dựng và không chịu nói có chấp nhận kết quả bầu cử hay không. Bà Clinton đáp trả rằngmột ứng cử viên tổng thống thừa nhận thất bại là chuyện bình thường.

Về chủ đề các điểm nóng quốc tế, liên quan đến tình hình Iraq, bà Clinton giải thích đầu tiên cần phải tái chiếm Mosul (Iraq), sau đó đến tấn công Raqqa (Syria). Bà cảnh báo về nguy cơ tổ chứcNhà nước Hồi giáo (IS).

Ông Trump bẻ lại rằngthông báo trước chiến dịch tái chiếm Mosul đã làm mất tính bất ngờ và bọn đầu não IS đã có thời gian tẩu thoát. Bà Clinton đề nghị cử tọa cứ lên Google xem thì sẽ biết quan điểm của ông Trump về chiến tranh ở Iraq. ÔngTrump tiếp tục lên án bà Clinton chịu trách nhiệm về thảm kịch ở Aleppo (Syria).

Trong những câu cuối cùng, bà Clinton kêu gọi người dân Mỹ tập hợp lại. Bà tự nhậnbà là “ứng cử viên của các gia đình” và hy vọng các gia đình cho bà cơ hội.

Ông Trump tuyên bố sẽ biến đổi nước Mỹ trở thành vĩ đại và mạnh mẽ hơn. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta không thể kéo dài chính quyền Obama thêm 4 năm nữa và chúng ta sẽ trở nên như thế với bà ấy”. Bà Clinton chỉ cười. Hai ứng cử viên không bắt nhau sau tranh luận.

Trước tranh luận, ôngTrump đã thua hơn 8 điểm

Trước cuộc tranh luận tối 19.10, báo chí nhận định Donald Trump đang trong tư thế bị dồn đến chân tường. Ông ăn phải quả đắng khi nhiều phụ nữ tiết lộ trong quá khứ ông đã từng có hành vi quấy rối tình dục đối với họ và thông tin ông ăn nói khiếm nhã với nữ giới.

Nhiều nhân vật trong đảng Cộng hòa và nhiều nhà tài trợ cho đảng Cộng hòa tuyên bố rút lại ủng hộ ôngDonald Trump.

Bà Hillary Clinton đang có lợi thế hơn đối thủ khi mà các nhà quan sát đều đánh giá bà đã chiến thắng trong 2 lần tranh luận trước. Fox News đánh giá trong lần tranh luận cuối cùng, bà chỉ cần tránh sẩy chân chứ không cần tấn công ông Trump chi cho mệt.

Chiến lược này còn giúp bà Clinton áp dụng thành công câu dặn dò của đệ nhất phu nhân Michelle Obama (nay đã trở thành câu khẩu hiệu không chính thức của chiến dịch tranh cử của đảng Dân chủ): “Khi họ càng hạ tiện, chúng ta càng phải cao thượng”.

Báo Huffington Post phân tích cuộc tranh luận lần 3 mang tính chất then chốt đối với bà Clinton. Lý do: Bà phải thuyết phục để người dân Mỹ (đang thất vọng) tin tưởng hệ thống bầu cử Mỹ, bộ máy chính quyền liên bang hoạt động tốt và hệ thống dân chủ Mỹ đáng tin cậy.

Ngọc Long