Triệu đóa hoa hồng- Một giai điệu nhiều 'thân phận'

Văn hóa - Ngày đăng : 10:26, 31/12/2016

Với những người Việt Nam yêu nhạc Nga thì có lẽ không ai không biết bài hát “Triệu đóa hoa hồng”. Bài hát không những hay về giai điệu và ca từ mà xung quanh nó còn có những giai thoại tuyệt đẹp về tình yêu. Chuyện kể rằng, khi mới ra đời, trong phần ca từ của bài hát hoàn toàn không có bóng dáng của những đóa hoa hồng...

Bài hát Triệu đóa hoa hồng nổi tiếngqua chất giọng của ca sĩlừng danh của Nga là Alla Pugacheva,được NSND Trung Kiên chuyển sang lời Việt,bắt đầu bằng những ca từ:

“Một chuyện tình yêu anh họa sĩ

Gởi trong tranh vẽ những vui buồn…”

Ở Liên Xô cũ, Triệu đóa hoa hồng từng là một ca khúc thịnh hành nhất trong những năm 1980. Tuy vậy, ban đầu bài hátlại không hề nói về chàng họa sĩ nghèo đã bán những bức vẽ và ngôi nhà để dành tiền mua một triệu đóa hồng. Lời ca khúc kể về thiếu nữ Marinađang hát cho bầy trẻ nghe những giai điệu buồn.

Nói một cách chính xác, “tiền thân” của bài hát Triệu đóa hoa hồng được ra đời từ những năm 1970 do nhạc sĩLiên Xô người Latvia -Raimond Voldemarovich Pauls sáng tác với tựa đề bằng tiếng Latvia là Davaja Mariņa (Marinya - Nữ thần của sốphận).Bài hát từng phổ biến ở Nga vào năm 1981 qua tiếng hát của ca sĩ người Nga Aija Kukule và Liga Kreicberga nhưng không thành công và có nguy cơ rơi vào quên lãng nếu như không có sự phát hiện của nhà thơngười Nga Andrey Andreyevich Voznesensky.

Vàonăm 1982, nhà thơ người Nga Andrey Andreyevich Voznesensky đãlắng nghe những nốt nhạc sâu lắng trong bài hát Davaja Mariņacủa nhạc sĩ Raimond Voldemarovich Paulsvà ông đã bàn với nhạc sĩ RaimondPauls về một phương án mới cho phần lời của bài hát. ÔngRaimonds Pauls đã chấp nhận vàphần lời mới của bài hát Davaja Mariņara đời với tên gọi Triệu đóa hoa hồng.

Nội dung của ca từ mới trong bài hát Triệu đóa hoa hồnglà câu chuyệnđẹp về họa sĩ người Gruzia -Niko Pirosmani, cùng mối tình tuyệt vọng với nữ nghệ sĩ Margarita người Pháp. Margaritavốn vô cùng rực rỡ và nổi tiếng trên các sân khấu Tiflis (tên gọi xưa của Tbilisi – thủ đô Gruzia) vào đầu thế kỷ XX.

Người ta truyền rằng, chàng họa sĩ nghèo Pirosmani say đắm nàng ca sĩ Margarita nên đã tìm đủ mọi cách để chinh phục trái tim người đẹpnhưng nàng chẳng hề động lòng. Với hyvọng chiếm được trái tim của Margarita, Pirosmani đã bán đi mọi thứ mình có từ bức tranh vẽ cho đến ngôi nhà để mua hoa tặng cho Margarita. Cứ mỗi lần tặng hoa là vài chiếc xe tải chất đầy những bó hồng, tử đinh hương, mẫu đơn và huệ xuất hiện dưới sân khách sạn nơi Margarita trú ngụ… Chỉ trong chốc lát, góc phố trước khách sạn bỗng đầy ắp hoa. Bàng hoàng trước sự kiện bất ngờ, Margarita bước tới bên Niko Pirosmani, tặng chàng họa sĩ si tình chiếc hôn say đắm đầu tiên và cũng là cuối cùng. Chẳng bao lâu sau, chuyến lưu diễn của người đẹp ở Tiflis kết thúc và họ không bao giờcó dịp gặp lại nhau.

Quay trở lại câu chuyện bài hát Triệu đóa hoa hồng, saukhi hoàn thành phần lời mới cho ca khúc này,Voznesensky và RaimondPauls đã quyết định mời nữ ca sĩ hàng đầu của Liên Xô thời bấy giờ làAlla Pugacheva thể hiện.Lúc đầu Alla Pugacheva từchối vì côkhông thích bài hát này,nhưng nhà thơ Andrey Andreyevich Voznesensky nói rằng những vần thơ đẹp thế này là ông viết ra để tặng riêng cho cô. Lúc ấy Pugacheva cũng đã từnghát khá nhiều bài nổi tiếng của RaimondPauls. Cuối cùng Pugacheva đồng ý và từ đó Triệu đóa hoa đồng đã đi vào huyền thoại âm nhạc của nước Nga, cũng như "đốt cháy" bao nhiêu trái tim của hàng triệu người yêu nhạc trên thế giới.

Qua tiếng hát của nữ ca sĩ Alla Pugacheva,Triệu đóa hoa hồngđã nhanh chóng nổi tiếng khắp Liên bang Xô viết. Đài truyền hình Trung ương Liên Xô đã phải chiếu lại hàng nghìn lần theo yêu cầu của khán giả.

Bài hát "Triệu đóa hoa hồng" bản tiếng Nga năm 1983 do nữ ca sĩAlla Pugacheva trình diễn:

Cho đến nay, ca khúc Triệu đóa hoa hồng trở nên nổi tiếng không chỉ tại Ngamà cả ở nhiều nước trên thế giớinhư Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Việt Nam.

Tại Việt Nam, ca khúc này cũng nhanh chóng được yêu thích từ những năm1984 qua tiếng hát của ca sĩÁi Vân với phần lời Việt của NSND Trung Kiên. Bài hátđã khiến nhiều thế hệ công chúng yêu nhạc Việt Nam say mêcho đến tận bây giờ. Tiết tấu của bài hát hơi nhanh, nhưng ca từ đượm buồn chất chứa niềm hyvọng lẫn tuyệt vọng về một mối tình đơn phương của chàng họa sĩ lãng tử:

"Một chuyện tình yêu anh hoạ sĩ

Gửi trong tranh vẽ những vui buồn

Lòng anh thầm yêu nàng ca sĩ

Cô gái rất yêu bông hoa hồng.

Tặng cả đại dương hoa hồng thắm

Cho người ca sĩ anh yêu thầm

Và ngôi nhà xinh anh đã bán

Bằng dòng máu nóng trái tim mình..."

Những nghệ sĩ của đoàn hợp xướng mang tên Pyatnitsky của Nga vẫn lưu truyền một câu chuyện cảm động. Trong đợt lưu diễn củađoàn tại Việt Nam, các nghệ sĩ vô cùng ngạc nhiên khi các nghệ sĩ của đoàn chỉ chuyên hát những giai điệu dân ca bỗng được đề nghị thể hiện bài Triệu đóa hoa hồng. Không những thế, tiết mục được yêu cầu tái diễn không chỉ một lần. Tiếp đến là những tràng vỗ tay hào hứng, biển hoa và bao giọt lệ hân hoan trong khóe mắt khán giả.

Triệu đóa hoa hồng cũng rất nổi tiếng ở Nhật Bản. Không ít người Nhật lầm tưởng đây là ca khúc của chính đất nước họ. Tạimột nhà ga của thành phốFukuyamaở Nhật,cứ mỗi lầncó đoàn tàu tiến vào ga, hành khách lại nghe thấy giai điệu thân quen của Triệu đóa hoa hồng. Fukuyama cũnglà địa danh nổi tiếng nhiều hoa hồng ở Nhật và dường như đối với cư dân ở đây, bài hát Triệu đóa hoa hồng của nướcNga đã trở thành giai điệu chính thức của thành phố này.

Ở Hàn Quốc, Triệu đóa hoa hồngcũng rấtnổi tiếng bởi ban nhạc nữ Infinity of Sound thể hiện trên nền nhạc cụ dân tộc của Hàn Quốc. Nhóm có ba giọng ca chính là: Kim Jin-ah, Sun-ah & Min-ah. Nhóm nhạc này đã trình diễn Triệu đóa hoa hồng đến hàng trăm lần trên các sân khấu và truyền hình ở Hàn Quốc.

Triệu đóa hoa hồng phiên bản tiếng Hàn do nhóm Infinity of Sound trình diễn:

Về nữ danh caAlla Borisovna Pugacheva

Alla Borisovna Pugacheva sinh năm1949, là nữ danh canổi tiếngở Liên Xô trước đây (tại Việt Nam, bà được mệnh danh là"Người đàn bà hát"theo vai diễn trong phim cùng tên năm 1978), biểu diễn từ năm 1965 và hiện đang tiếp tục theo nghiệp ca hát.

Bà được hâm mộ tại Liên Xô và vượt qua đối thủSofia Rotaruvề số đĩa bán ra và mức độ nổi tiếng. Bà được phong danh hiệuNghệ sĩ ưu túCHLBXHCN Nga (1980), Nghệ sĩ nhân dânCHLBXHCN Nga (1985). Năm 1991, bà đã trở thành người cuối cùng nhận được danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân Liên Xô, người đoạt giải Giải thưởng Nga.

Tiểu Vũ

Tiểu Vũ