Giả thiết mới về sự xuất hiện những vòng tròn bí ẩn ở Namibia

Tại Namibia, những vòng tròn không có thảm thực vật này được gọi là “vòng tròn cổ tích”, “dấu vết củaChúa” hoặc các vết do con rồng lửa ngầm dưới đất đã đánh dấu. Các dấu vết đó xuất hiện ở những vùng khô hạn, nơi lượng mưa mỗi năm không đến 100mm. Nếu xem xét những vòng tròn đó từ phía bên trên thì sẽ thấy rằng chúng tạo thành một cấu trúc có trật tự, tập hợp lại thành các hình lục giác. Mùa xuân này, một hiện tượng tương tự lần đầu tiên xuất hiện ở Úc.

Các nhà khoa học trong nhiều thập kỷ đã cố gắng giải thích, bằng cách đưa ra một loạt các yếu tố có thể dẫn đến sự xuất hiện những vòng tròn này. Các nhà nghiên cứu Corina Tarnita, Robert Pringle, Juan A. Bonachelaở Đại học Strathclyde ở Glasgow và các đồng nghiệp đã đề xuất một giả thiếtcó tính đến hai yếu tố khác nhau cùng quyết định cấu trúc của thực vật.

Các mô hình toán học cho thấy rằng tổng hợp cả hai yếu tố này cho phép giải thích tốt nhất về sự xuất hiện của các vòng tròn trên vùng đất trơ trụi và cấu trúc không gian của chúng. Những yếu tố này là các đàn mối và sự cạnh tranh của thực vật trong điều kiện khan hiếm nước.

Các đàn mối sống ngầm dưới đất trong nhiều năm, đã xuất hiện và biến mất trong cùng một vùng đồng bằng. Chúng tổ chứcthành một cấu trúc, trong đó một đàn sống tiếp giáp với 6 đàn khác. Các đàn mối cũng tác động tới các thảm cỏ và sự cạnh tranh giữa các loài thực vậttheo cách tương tự.

Tại một số vùng cỏ bị chết đãdẫn đến việccỏ ở vùng lân cậnmọc lênmạnh. Nói chung, các đàn mối xác định cấu trúc quy mô lớn, còn cỏ quyết định các “hoa văn” ở quy mô nhỏ. Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy mô hình toán học được lập ra giúp dự đoán sự xuất hiện của một số vùng cỏ mọc cao nằm giữa các vòng tròn.

Các nhà khoa học đã công bố giả thiết của mình trên tạp chí Nature.

Vũ Trung Hương