Hội Nhạc sĩ VN lên tiếng về việc Con đường xưa em đi bị cấm

Vừa qua Cục NTBD có quyết định cấm lưu hành 5 ca khúc sáng tác trước 1975 gồm những bài hát Cánh thiệp đầu xuân, Rừng xưa, Chuyện buồn ngày xuân, Con đường xưa em đi, Đừng gọi anh bằng chú. Lý do cấm lưu hành 5 ca khúc này được ông Nguyễn Đăng Chương giải thích: “Cục quyết định tạm dừng lưu hành 5 ca khúc này bởi hai lý do như sau. Trước đây, 5 ca khúc này được các Sở cấp phép phát hành, tuy nhiên sau khi rà soát lại thì thấy lời ca khúc không đúng, tên tác giả cũng chưa chính xác và xuất hiện nhiều dị bản khác nhau. Cục quyết định tạm dừng lưu hành để tiến hành xác minh cho chuẩn ca từ và tên tác giả".

Ngay sau phát biểu của ông Nguyễn Đăng Chương, trong dư luận đã có những ý kiến trái chiều không đồng tình với quyết định của Cục NTBD. Mới đây Hội Nhạc sĩ Việt Nam cũng đã có công văn gửi Hội đồng Lý luận phê bình Văn học Nghệ thuật Trung ương về việc Cục Nghệ thuật Biểu diễn (Bộ VHTT&DL) ban hành văn bản yêu cầu tạm dừng 5 ca khúc sáng tác trước năm 1975.

Công văn của Hội nhạc sĩ Việt Nam viết có đoạn: “Ngày 11 tháng 4 năm 2017, Hội Nhạc sĩ Việt Nam nhận được công văn số 34-CV/HĐ ngày 10 tháng 4 năm 2017 của Hội đồng Lý luận, phê bình Văn học Nghệ thuật Trung ương về việc Cục Nghệ thuật Biểu diễn, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành văn bản yêu cầu tạm dừng lưu hành 5 ca khúc (Cánh thiệp đầu xuân, Rừng xưa, Chuyện buồn ngày xuân, Con đường xưa em đi, Đừng gọi anh bằng chú) sáng tác trước năm 1975. Hội nhạc sĩ đã triệu tập cuộc họp đại diện Ban Thường vụ, ban chấp hành, Hội đồng Nghệ thuật và tham khảo ý kiến của một số nhạc sĩ lão thành”.

Về quan điểm của Hội Nhạc sĩ Việt Nam đối với 5 ca khúc trước 1975 vừa bị Cục NTBD vừacấm lưu hành, Hội Nhạc sĩ Việt Nam nêu rõ: "Năm tác phẩm kể trên không vi phạm quy định của Nhà nước. Thực tế, cả năm bài hát đã được cấp phép biểu diễn. Sau khi thẩm định bản nhạc gốc của bốn tác giả (trừ Chuyện buồn ngày xuân của Lam Phương chỉ có lời ca, không có bản nhạc), chúng tôi nhận thấy nội dung các bài hát không có vấn đề gì, âm nhạc và ca từ đều theo dòng nhạc phổ biến lúc bấy giờ tại các đô thị miền Nam, dễ hát, dễ nghe, dễ thuộc".

Hội Nhạc sĩ Việt Nam cho rằng Cục NTBD, ra quyết quyết định thu hồi 5 ca khúc trên với lý do: "Bài hát không đúng với bản gốc và có nhiều dị bản"là chưa hợp lý. Hội Nhạc sĩ Việt Nam giải thích“Về ca từ (dị bản) do Cục NTBD gửi kèm theo Quyết định số 20/QĐ-NTBD (và còn những dị bản trôi nổi khác), nhận thấy trong mỗi bài hát đã bị chỉnh sửa từ 1 đến 3 câu (trong trường hợp tổ chức, cá nhân không xin phép tác giả và không được tác giả đồng ý sửa lời) thì coi như là vi phạm Luật sở hữu trí tuệ. Với hành vi vi phạm quyền tác giả và quyền liên quan thì cơ quan chức năng nên xử lý đối với tổ chức, cá nhân vi phạm cụ thể’.

Với ý kiến nêu trên Hội Nhạc sĩ Việt Nam đưa ra giải pháp: “Việc xác định văn bản gốc bài hát của các tác giả trước năm 1975 là việc làm cần thiết. Đơn vị có thẩm quyền cấp phép cần phối hợp với Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả âm nhạc của Hội Nhạc sĩ Việt Nam để làm cơ sở đối chiếu với những dị bản phát sinh. Vì không thể sưu tầm hết các bản gốc của các bài hát trước 1975 (ước tính có hàng ngàn bài), để cấp phép theo từng đợt như vẫn làm, vì thế, nên giao các Sở VHTT-DL các tỉnh, thành tự chịu trách nhiệm thẩm định trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Việc xét, thẩm định các bài hát trước 1975 cần thiết có sự phối hợp với cơ quan chuyên môn âm nhạc là Hội Nhạc sĩ Việt Nam và Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, có thể tham khảo ý kiến của các tác giả hoặc đại diện gia đình của các tác giả”.

Cuối công văn, Hội Nhạc sĩ Việt Nam trình bày: "Hội Nhạc sĩ Việt Nam cho rằng, trong tình hình hiện nay, các cơ quan có thẩm quyền trong lĩnh vực văn hoá cần cân nhắc cẩn trọng, kỹ lưỡng trong việc thẩm định trước khi ra những quyết định trong lĩnh vực văn học nghệ thuật, tránh những hiểu lầm, những suy diễn không có lợi trong đời sống văn nghệ nhằm góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, thực hiện tốt chính sách hoà giải, hoà hợp dân tộc của Đảng và Nhà nước đề ra".

Tiểu Vũ