5 người LGBT da màu có sức ảnh hưởng nhất trong lịch sử

1. Bessie Smith (1894-1937)

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nghèo tại Chattanooga, tiểu bang Tennessee, Bessie Smith đã may mắn nhận được sự giúp đỡ của Ma Rainey - người được xem là "Mẹ đẻ của dòng nhạc Blues". Năm 1923, bà chính thức ký hợp đồng thu âm với hãng Columbia Records. Sau một thời gian đi tour và ghi âm, bà nhanh chóng trở thành ca sĩ da màu đắt giá nhất vào thời bấy giờ.

Bessie là một người song tínhvà chưa bao giờ cố tình giấu diếm điều này với công chúng. Ngược lại, bài hit It’s Dirty But Good của bà còn đề cập đến tình yêu đồng tính nữ. Nhiều người cho rằng bà có quan hệ tình cảm với người đỡ đầu Rainey. Người chồng thứ hai của Bessie làJack Leethường xuyên nổi nóng bởi tình cảm bà dành cho những người phụ nữ xung quanh, bao gồm Lillian Simpson - một ca sĩ hát bè và đồng nghiệp Gertrude Sanders.

Bessie mất vào năm 1937 sau một tai nạn xe hơi nghiêm trọng. Năm 2015, đàiHBO đã cho ra mắt một bộ phim tiểu sử về bàmang tên Bessie với Queen Latifah thủ vai Bessie.

2. Bayard Rustin (1912-1987)

Bayard Rustin bắt đầu hoạt động xã hội từ sau khi tốt nghiệp trường Cheyney State Teachers College và chuyển đến sinh sống tại Harlem, New York vào năm 1937. Ôngtừng bị bắt giam vào năm 1953 vì đã có quan hệ tình dục với hai người đàn ông tại một bãi đậu xe ở California. Sự việcnày đã tạo động cơ cho các nhà vận động quyền khác cười chê ông. Kể từ đó, Bayardchính thức công khai về xu hướng tính dục của mình trong suốt quá trình tranh đấu vì dân quyền sau đó.

Mặc dù vậy, phải đến năm 1980, khi được người bạn đời Walter Naegle thuyết phục, Bayard mới trở thành một nhà vận động quyền cho người đồng tính. Vào năm 1986, ông đã thay mặt Dự luật quyền đồng tính Bang New York phát biểu với bài nói nổi tiếng - "The Gays Are The New N****ers". "Người đồng tính là một phong vũ biểu mới của thay đổi xã hội", ông nói. "Vấn đề thay đổi xã hội nên gắn liền với nhóm người dễ tổn thương nhất, đó là người đồng tính".

Mặc dù có nhiều ý kiến cho rằng chính vì Bayardlà người đồng tính cho nên mới có nhiều người biết về các hoạt động xã hội của ông. Tuy nhiên, bộ phim tài liệu mang tênBrother Outsider: The Life Of Bayard Rustinđược công chiếuvào năm 2012 đã giúpnhiều người có cái công bằng hơn đối với cuộc đời và sự nghiệp của ông.

3. Audre Lorde (1934-1992)

Sinh ra tại New York, Audre Lorde tốt nghiệp Hunter College vào năm 1959 với bằng cử nhân khoa học thư viện. Không lâu sau đó, bà bắt đầu hòa nhịp vào cuộc sống đồng tính tại Greenwich Villagevà tạiStamford, tiểu bang Connecticut (Mỹ).

Audre nhanh chóng trở thành một thủ lĩnh trong phong trào đấu tranh vì nữ quyền, đặc biệt là cho phụ nữ da màu -những người thường bị bỏ sót trong phong trào nữ quyền vào thời đó. Chính quan điểm này của bà đã khiến nhiều nhà vận động quyền da trắng nổi giận, họ xem bà là một bộ phận tách rời. Bà đã lên tiếng trả lời rằng: "Điều bạn nghe được trong tiếng nói của tôi là cơn thịnh nộ chứ không phải nỗi đau. Sự tức giận chứ không phải quyền thế đạo đức".

Audre đã từng xuất bản 9 tác phẩm thơ và văn chương từ năm 1968 đến 1980. Một trong những bài thơ nổi tiếng nhất của bà là một lá thư tình cho một phụ nữ tên To Martha: A New Year. Bài thơ này cũng là tiếng nói công khai về xu hướng tính dục đầu tiên của Lorde. Bàtừng nhận giải thưởng danh giá New York State Poet Laureate.

Audremất vào năm 1992 vì căn bệnh ung thư vú. Trước khi qua đời, bà đổi tên thành Gamba Adisacó nghĩa là "Chiến binh: Người phụ nữ khiến bản thân được biết đến".

4. James Baldwin (1924-1987)

James Baldwin sịnh ra tại Harlem, New York. Ông nhận ra đam mê văn chương của mình ngay sau khi đến thăm Greenwich Village dưới sự dẫn dắt của họa sĩ Beauford Delaney vào năm 15 tuổi.

Sau khi nhận ra mình là người đồng tính, James Baldwin rời Mỹ để đến Pháp. Chính tại nơi đây, ông bắt đầu gia nhập luồng tư tưởng Cánh Phải. Cũng nhờ những quan điểm xã hội này mà ông đã trở thành một nhân tố có nhiều ảnh hưởng vào phong trào dân quyền ở thập niên1950 và 1960.

Các tác phẩm nởi tiếng nhất của James gồm Go Tell It on the Mountain, Giovanni’s Room, Tell Me How Long the Train Has Been Gone và Another Country. Trong đó, hai tác phẩm cuối của ông có đề cập đến các nhân vật đồng tính và song tính.

Mặc dù nhiều nhà lãnh đạo phong trào dân quyền không mấy ủng hộ James vì xu hướng tính dục của ông, nhưng nhờ tên tuổi trên văn đàn mà ông mang đến khá nhiều ảnh hưởng. Vào những năm cuối đời, James quay lại Pháp. Ông mất vì căn bệnh ung thư thực quản vào năm 1987. Năm 2012, ông được vinh danh trên con đường Legacy Walk tại Chicago, tiểu bang Illinois. Tại đây cũng tọa lạc mộtbảo tàng được mở ra nhằm nhằm tôn vinh lịch sử LGBT tại Mỹ.

5. Janet Mock (1983- nay)

Sinh ra tại Honolulu, Hawaii, Janet Mock là thành viên đầu tiên trong gia đình cô hoàn thành đại học. Trong năm học đầu tiên tại đại họcHawaii ở Manoa, Mock đã du lịch đến Thái Lan và trải qua cuộc phẫu thuật chuyển đổi giới tính từ nam thành nữ. Sau khi tốt nghiệp, cô chuyển đến New York và nhận bằng thạc sĩ Nghệ thuật Báo chí của New York University.

Janet bắt đầu viết bài cho nhiều tờ báo khác nhauvà công khai mình là một phụ nữ chuyển giới vào năm 2011 thông quamột bài viết của tạp chí Marie Claire có tên I Was Born A Boy. Mock đã không mấy hài lòng về tựa vài viết.Cô nói: "Tôi được sinh ra trong một cơ thể mà các bác sĩ gọi là nam giới. Tôi đã không thể chọn lựa giới tính cho mình lúc sinh ra… Việc phẫu thuật chuyển giới không làm cho tôi trở thành nữ giới. Tôi luôn là phụ nữ từ lúc sinh ra".

Janet đã xuất bản một quyển hồi ký mang tên Redefining Realness: My Path to Womanhood, Identity, Love & So Much More vào năm 2014. Trong quá trình quảng bá cho cuốn sách, cô từng xuất hiện trên chương trình truyền hình Piers Morgan Show. Trong chương trình, cô đã lên tiếng phản đối những câu nói kỳ thị người chuyển giới của Morgan và đã được nhiều người ủng hộ.

Ngoài việc quảng bá về kiến thức cho cộng đồng chuyển giới khắp nước Mỹ, Janet còn chủ trì một chương trình talk show trên kênh MSNBC với tên gọi So Popular! Hiện cô cũng đang cộng tác với vai trò biên tập cho Marie Claire.

Chí Thiện