Tổng thống Venezuela cáo buộc phe đối lập âm mưu lật đổ chính quyền

Phát biểu tại một cuộc vận động bỏ phiếu bầu một quốc hội mới vào ngày 30.7 tới, Tổng thống NicolasMaduro nóirằng ông sẽ chiến đấu để bảo vệ cuộc Cách mạng Bolivar mà vị tiền nhiệm quá cố Hugo Chavez đã khởi xướng.

“Nếu Venezuela rơi vào hỗn loạn và Cách mạng Bolivar bị phá hủy, chúng ta sẽ chiến đấu vàkhông bao giờ đầu hàng. Những gì chúng ta chưa làm được bằng lá phiếu, chúng ta sẽ làm bằng vũ khí. Chúng ta sẽ dùng vũ khí để giải phóng quê hương”.

Venezuela đangbị lạm phát tăng cao, tỉ lệ phạm pháp từ đócũng tăng theo.Từ gần 3 tháng qua, phe đối lập đã tổ chức biểu tình phản đối chính phủ của Tổng thống Maduro, cáo buộc chính phủ điều hành đất nước quá kém và ngày càng có những hành xử độc tài. Hơn 80 người đã thiệt mạngtừ những vụ đụng độ giữa người biểu tình với các lực lượng an ninh kể từ đầu tháng 4.

Tổng thống Maduro cáo buộc người biểu tình là "khủng bố" âm mưu lật đổ chính quyền của ông. Ông còn nói những người biểu tìnhcó sự ủng hộ của Mỹvào lúc ông đang thúc đẩy một quốc hội mới để có thể soạn thảo Hiến pháp mới. Tổng thốngMaduro cho rằngbầu quốc hội mới là cách duy nhất đem lại hòa bình cho Venezuela.

Nhưng Liên minh đối lập (MUD) vànhiều người trong đảng cầm quyền PSUV của ông Maduro đã quyết tẩy chay cuộc bầu cử này. Họnói đólà cách để chính quyền tiếp tục nắm quyền lực.

Họ tuyên bố sẽbiểu tình phản đối hàng ngàyđể ngăn chặn cuộc bầu cử. Lãnh đạo phe đối lập gọi ông Maduo là “độc tài” phá hoại nền kinh tế một thời thịnh vượng của Venezuela vốn nhiều tài nguyên dầu mỏ.

Đáp lại, ông Maduro gọi phe đối lập là “bọn âm mưu lật đổ chính quyền bằng bạo lực”.

Xuất hiện người kêu gọi lật đổ chính quyền

Vài giờ sau lời kêu gọi người ủng hộ cầm súng, Tổng thống Maduro cho biếtmột trực thăng đã bắn vào trụ sở Tòa án tối cao Venezuela vànói rằngđó là một phần âm mưu gây bất ổn cho chính phủ của ông. Ông Maduro cho biết trực thăng bắn vào trụ sở tòa án, rồi ném một quả lựu đạn nhưng nó không nổ. Sau đó chiếctrực thăng nàybay vòng vòng trên trụ sở Bộ Nội vụ.

Tổng thống Maduro nói hệ thống phòng không đã được kích hoạt, xua đuổi được điều ông gọi là “một cuộc tấn công khủng bố” và là một phần âm mưu đảo chính.

“Tôi yêu cầu liên minh đối lập lên án vụ tấn công với âm mưu lật đổnày... Nó có thể gây ra thảm kịch với hàng chục người chết và bị thương”, ông Maduro nói.

Ông Maduro cho biết lực lượng đặc nhiệm Venezuela đang truy lùng bọn “khủng bố” đứng sau vụ tấn công. Ông kêu gọi người ủng hộ “kích hoạt một giai đoạn mới của cuộc cách mạng” nếu như ông có mệnh hệ gì.

Truyền thông Venezuela dẫn lời nhân chứng kể “dường như” có đấu súng giữa bảo vệ tòa án với chiếc trực thăng.

Phóng viên AP ghi nhận có nghe tiếng súng vào lúc một trực thăng sơn màu xanh bay trên bầu trời thủ đô Caracas, nhưng không thể biết tiếng súng xuất pháttừ đâu. Vụ nổ súng này xảy ra trong buổi nói chuyện được truyền hình trực tiếp củaông Maduro với các nhà báo thân chính phủ ở Dinh tổng thống.

Phe đối lập rất ghét Tòa án tối cao thân chính phủ do nơi này có nhiều phán quyết tăng quyền lực cho ông Maduro, phớt lờ quốc hội do pheđối lập kiểm soát. Họcáo buộc chính Tổng thống Maduro muốn gieo rắc sợ hãi, để chính quyền có thể truy bắt những người muốn ngăn chặn kế hoạch viết lại Hiến pháp của ông.

Kịch tính hơn, hình ảnh một chiếc trực thăng sơn màu xanh của cảnh sát mang một biểu ngữ chống chính phủđã được đưa lên mạng xã hội. Biểu ngữ viết: “Tự do. Điều khoản 350”, ám chỉ một điều khoản trong Hiến pháp Venezuela cho phép công dân nước này có quyền tự tuyên bố bất tuân lệnh của “bất kỳ chính phủ nào đi ngược lại sự bảo đảm dân chủ hoặc xem thường nhân quyền”.

Theo nhật báo El Nacional (Venezuela), người lái chiếc trực thăng là Oscar Perez, cựu phi công của Cục điều tra - tình báo Venezuela (CICPC). Perez còn là nhà điều tra tội phạm của Cục này.

Trong một video đượcđăngtrên mạng xã hội, Perez kêu gọi “khởi nghĩa” chống lại “độc tài Maduro”. Cùng4 người khác mặc quân phục, đeo mặt nạ thở và cầm súngđứng phía sau, Perez đọc bản tuyên bố trước camera: “Hỡi anh em Venezuela, chúng tôi nói chuyện với đồng bào nhân danh chính phủ. Chúng tôi là một liên minh quân sự, cảnh sát và dân thường tìm kiếm một sự bình đẳng và chống chính phủ tội phạm này. Chúng ta có hai lựa chọn, ngày mai chúng ta bị xét xử theo lương tri của chúng ta và của người dân, hoặc hôm nay bắt đầu tự giải phóng chúng ta khỏi chính phủ tham nhũng này”.

Phi công Perez không nhận thuộc phe cánh chính trị nào. Trong video thứ hai, Perez chỉ vào một chiếc nơ màu tím ở cánh tay trái vànói mìnhliên minh với “sự thật”.

Tổng thống Maduro trách Tổng thống Mỹ Donald Trump

Ngày 27.6, ông Maduro nói Mỹ ủng hộ phe đối lập và muốn kiểm soát nguồn tài nguyên dầu mỏ của Venezuela. Ông nói “sự tàn phá” Venezuela sẽ làm bùng nổ một làn sóng tị nạngiống hệt cuộc khủng hoảng nhập cư ở Địa Trung Hải.

Ông nói: “Nghe nàyTổng thống Donald Trump. Ông mà xây 20 bức tường trên biển,từ Mississippi đến Florida, từ Florida đến New York, thì sẽ rất là điên cuồng... Ông có trách nhiệm chấm dứt sự điên cuồng của cánh hữu bạo lực ở Venezuela”.

Ông Julio Borges, Chủ tịch Quốc hội Venezuela (do phe đối lập kiểm soát) nói khôngnên xem thường tuyên bố của ông Maduro: “Đólà sự thừa nhận rõ ràng nhất rằng Venezuela đang có chế độ độc tài, chống lại tinh thần dân chủ thông qua một quốc hội lập hiến vốn sẽ đào sâu cuộc khủng hoảng xã hội, chính trị và nhân đạo ở nước này”.

Ngườiphản đối cuộc bầu cử quốc hội ngày 30.7 tới còn có Công tố viên trưởng Luisa Ortega, cựu chỉ huy tình báo Miguel Rodriguez.

Tại cuộc họp báo ngày 27.6, ông Rodriguez chỉ trích Tổng thống Maduro không chịu tổ chức trưng cầu dân ý trước cuộc bầu cử quốc hộinhư tiền nhiệm Chavez đã làm năm 1999. ÔngRodriguez nói: “Đây là một đất nước hỗn loạn, vô chính phủ và người dân bị bỏ mặc... Việc chính phủ tìm những giải pháp ngoài Hiến phápchỉ càng đào sâu thêm cuộc khủng hoảng”.

Phát biểu kêu gọi người ủng hộ cầm súng của ông Maduro đưa ra vào lúc có tin xảy ra một trong những vụ hôi của nghiêm trọng nhất. 68 doanh nghiệp gồm siêu thị, tiệm bánh và tiệm bán thức ăn bị trấn lột từ đêm 26.6 ở thành phố Maracay (cách thủ đô Caracas 100km về phía tây) và kéo dài đến trưa 27.6. Ngoài ra còncó tin trụ sở của đảng cầm quyền PSUV cũng bị đốt cháy rụi.

Một người dân nói không hề có cảnh sát trên đường phố Maracay và khu ngoại ô El Limon, nhưngnơi xảy ra bạo lực cao nhất. Giới truyền thông địa phương đưa tin nhiều người bị thương, trong đó cómột thanh niên 17 tuổi bị bắn vào cổ và được xem là “chết não”.

Trong một diễn biến khác vàođêm 26.6 ở phía đông Caracas, lực lượng an ninh bị người dân chặn không cho vào mộtkhu dân cư hạng trung lưu. Từ các tòa nhà kề cận, người dân bắn súng khiến 3 chiến sĩ vệ binh quốc gia bị thương.

Trần Trí