Iran - Thổ - Iraq quyết không để người Kurd 'tạo ra Israel thứ hai'

Ngày 26.9, Tehran tuyên bố sẽ sát cánh cùngBaghdad và Ankara chống lại kết quả củacuộc trưng cầu dân ý độc lập do chính quyền người Kurd tổ chức ở miền bắc Iraq. Truyền thông nhà nước Iran trích lời một sĩ quan quân đội nước này cho hayhọ đã triển khai tên lửa tới khu vực biên giới với Iraq để "ứng phó với bất kỳ cuộc xâm lược nào".

Iran, Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ là 3 nước có cộng đồng người Kurd lớn. Họlo lắng cuộc trưng cầu dân ý lần này của người Kurd tại Iraq sẽ dẫn đến mối đe dọa mất ổn định khu vực Trung Đông. Mỹ dù là đồng minh chính của người Kurd nhưng cũng đưa ra những quan ngại tương tự.

Ali Akbar Velayati, cố vấn hàng đầu của Nhà lãnh đạo Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố rằng Tehran sẽ không để cho người Kurd độc lập, sau khi Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ cũng có nhiều động thái ép người Kurd "vào khuôn khổ".

"Người dân Iraq sẽ không im lặng. Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và những nước khác trong khu vực sẽ không đứng yên và sẽ chống lại hành động sai tráinày. Các quốc gia Hồi giáokhông cho phép tạo ra một nhà nước Israel thứ hai", hãng tin ISNA trích lời ông Velayati nói.

Ông Velayati không nói rõ hành động của Iran để chống lại sự kiện này nhưng việc so sánh sự độc lập của người Kurd với sự ra đời của nhà nước Israel hồi năm 1948 cho thấy mức độ nguy hiểm của việc này đối với Tehran. Đối với Iran, Mỹ và Israel là hai kẻ thù nguy hiểm nhất của họ.

Iran hôm 25.9 cũng đã thực hiện một lệnh cấm bay tới lãnh thổ của người Kurd Iraq theo yêu cầu từ Baghdad và kêu gọi các nước còn lại phong tỏa biên giới với khu vực của người Kurd Iraq.

Theo Kurdish Rudaw, khoảng 72% người Kurd tại miền bắc Iraq đã đi bỏ phiếu và khoảng 90% bỏ phiếu đòi độc lập. Kết quả của cuộc bỏ phiếu chính thức được đưa ra vào ngày 27.9.

Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã ra lời đe dọa trừng phạt kinh tế như khóa ống dẫn dầuvà tổ chức hành động quân sự khốc liệt nhắm vào người Kurd Iraq nếu họ tuyên bố độc lập. Thủ tướng Iraq thì tuyên bố rằng chính quyền Iraq sẽ bắt đầu cấm vận và lập một vùng cấm bay trên khu vực lãnh thổ của người Kurd Iraq trong 3 ngày tới.

Dù cuộc bỏ phiếu này là không bắt buộc phải tuân theo, lãnh đạo người Kurd Iraq Masoud Barzani nói rằng ông đã chuẩn bị các cuộc thương lượng "chia tay" với lãnh đạo Iraq để trở thành một nước độc lập.

Khoảng 30 -40 triệu người Kurd sống trong lãnh thổ của 4 nước Iraq, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và Syria. Iran có một cộng đồng từ 8 đến 10 triệu người Kurd sinh sống nên lo ngại nếu người Kurd Iraq độc lập thì những người Kurd ở nước họ cũng sẽ đòi chuyện tương tự.

Hà Ngọc Bách