Nga không cho LHQ điều tra Syria dùng vũ khí hóa học
Quốc tế - Ngày đăng : 12:42, 25/10/2017
Dự thảo nghị quyết muốn gia hạn cuộc điều tra thêm một năm cho Tổ chức cấm vũ khí hóa học (OPCW). Nhưng ngày 24.10Nga dùng quyền phủ quyết, trước khi OPCW thuộc LHQ vào ngày 26.10 sẽ trình một báo cáo về vụ quân đội Syria dùng khí độc sarin tấn công làng Khan Sheikhun do quân nổi dậy kiểm soát ngày 4.4, làm chết hơn 87 người gồm cả trẻ em.
Sau vụ này, Mỹ đã phóng 59 quả tên lửa hành trình “Búa” Tomahawk vào một căn cứ không quân Syria, nơi mà phương tây cho là điểm xuất phát cuộc tấn công bằng VKHH.
Mỹ, Anh và Pháp đã cáo buộc quân đội Tổng thống Bashar-al Assad đã dùng VKHH tấn công làng này. Hồi tháng 9, các nhà điều tra tội ác chiến tranh thuộc LHQ nói họ có bằng chứng không quân Syria đứng sau vụ tấn công này, dù chính phủ Tổng thống Assad liên tục phủ nhận.
Nga nói vụ tấn công bằng khí độc sarin có thể do một quả bom nổ dưới đất, không phải do máy bay Syria tấn công như phương tây cáo buộc.
Đây là lần thứ 9 Nga dùng quyền phủ quyết ở Hội đồng bảo an LHQ để chặn cuộc điều tra đồng minh Syria.
Đại sứ Nga ở LHQ Vassily Nebenzia nói việc Nga dùng quyền phủ quyết này không có nghĩa kết thúc cuộc điều tra. Ông cũng nói Moscow sẽ xem xét sửa nhiệm vụ của Cơ chế điều tra chung (JIM) để bảo đảm không thiên vị.
Đại sứ Nebenzia cáo buộc Mỹ và các đối tác muốn kiếm một cuộc bỏ phiếu “để khoe khoang và làm Nga mất danh dự. Những gì diễn ra hôm nay không vui. Thực ra nó bốc mùi hôi. Chúng ta đang chứng kiến một trò diễn được tập luyện kỹ, chỉ để khoe khoang và gây khó khăn cho một quốc gia”.
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh: Nga có quyền xem xét báo cáo sắp tới, trước khi đưa ra kết luận và cáo buộc Mỹ “toan thể hiện vị thế”.
HĐBA LHQ từng gia hạn cuộc điều tra hồi năm ngoái, sẽ phải quyết gia hạn nữa hay không vào ngày 17.11 tới.Mỹ, Anh và Pháp đồng ý một cuộc bỏ phiếu khác có thể tổ chức trong vài tuần tớiđể JIM tiếp tục cuộc điều tra.
Sau khi Nga dùng quyền này, nữ Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley nói Moscow “một lần nữa về phe với bọn độc tài và khủng bố” dùng VKHN.
Trong một tuyên bố, bà viết: “Nga lại cho thấy họ sẽ làm tất cảđể bảo vệ chế độ Assad bạo tàn không bao giờ phải chịu hậu quả việc tiếp tục sử dụng hóa học làm vũ khí”.
Theo Guardian, Trung Quốc và Kazakhstan bỏ phiếu trống với dự thảo nghị quyết. Bolivia cùng Nga bỏ phiếu trốngvà 11 nước khác đồng ý gia hạn cuộc điều tra cho OPCW.
Một nghị quyết cần 9 phiếu để thông qua ở HĐBA LHQ, nhưng 5 nước thường trực (Mỹ, Nga, Anh,Pháp, Trung Quốc) có quyền phủ quyết.
+ JIM do Mỹ-Nga lập năm 2015, nhằm xác định thủ phạm những vụ tấn công bằng VKHH trong cuộc nội chiến 6 năm ở Syria.
+ OPCW đã xác nhận chất độc sarin được sử dụng vụ tấn công ngày 4.4, nhưng không qui trách nhiệm cho ai, giao quyền này cho JIM.
+ JIM đã kết luận quân đội chính phủ Syria chịu trách nhiệm vụ tấn công bằng chlorine vào 3 ngôi làng hồi năm 2014 và 2015, trong khi bọn khủng bố Nhà nước Hồi giáo dùng khí nắm năm 2015.
+ OPCW đang xem xét hơn 60 vụ giả định sử dụng VKHH ở Syria, gồm vụ tấn công bằng khí độc sarin vào một ngôi làng do phe nổi dậy kiểm soát ngày 30.3. 2013.