Dân Iran nổi loạn giết chết Vệ binh cách mạng

Xung đột bùng nổ khi nhóm nổi loạn toan cướp súng trong đồn. Một vụ tấn công khác cũng xảy ra ở Khomeinishahr, làm chết một bé trai 11 tuổi, một thanh niên 20 tuổi. Tại thành phố Najafabad, một lính Vệ binh cách mạng Iran (IRGC) cũng bị giết hôm 1.1. Đài truyền hình Iran nói tất cả các nạn nhân đều bị giết bằng súng săn.

Các thành phố trên đều thuộc tỉnh Isfahan, cách thủ đô Tehran 350km về phía nam. Vậy là sau 6 ngày dân Iran biểu tình chống chính phủ, đã có ít nhất 20 người chết, và là lần đầu tiên lính Vệ binh cách mạng Iran bị bắn chết.

Hôm 1.1, các quan chức nói ít nhất 12 người chết, trong những vụ đánh nhau giữa người biểu tình với lực lượng an ninh. Chính quyền nói đã bắt ít nhất 400 người trong 5 ngày qua.

Theo Reuters, đây là làn sóng biểu tình chống chính phủ lớn nhất tại Iran, từ sau vụ nổi loạn ủng hộ dân chủ trên toàn Iran hồi năm 2009.

Theo Guardian, từ việc phản đối giá cả sinh hoạt tăng vọt, những cáo buộc tham nhũng, cùng nỗi lo Iran quá lún sâu vào những cuộc chiến khu vực, như ở Syria và Iraq, dân Iran ở nhiều thành phố đã xuống đường biểu tình chống chính phủ, thậm chí trương biểu ngữ đòi giết chết Giáo chủ Ali Khameni, lãnh đạo tối cao của Cộng hòa Hồi giáo Iran.

Cuộc nổi loạn bắt đầu ngày 28.12.2017, sau khi hàng trăm người tập hợp ở Mashhad (thành phố lớn thứ nhì Iran ở phía tây bắc nước này) để phản đối giá sinh hoạt tăng, hô khẩu hiệu chống chính phủ.

Vidéo tải lên mạng xã hội chiếu người biểu tình hô: “Dân thì đi ăn mày, giáo sĩ hành xử như thượng đế”.

Nhiều kẻquá khích đã tấn công các ngân hàng và nhiều tòa nhà chính phủ cũng như đốt một chiếc xe máy của cảnh sát. Trong cuộc biểu tình đầu tiên này đã có 52 người bị bắt giữ.

Đến ngày 30.12, hàng chục ngàn người dân Iran đã xuống đường, tuần hành tại nhiều thành phố trên khắp cả nước nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với chính phủ.

Tổng thống Rouhani khẳng định các cuộc biểu tình trong những ngày qua cho thấy Iran là một đất nước tự do và theo hiến pháp, mọi người dân đều có quyền chỉ trích chính phủ.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Iran nhấn mạnh mục tiêu cuối cùng của các cuộc biểu tình phải hướng tới cải thiện tình hình đất nước. Ông cũng nói chính phủ phải lắn nghe ý kiến chỉ trích và sự phản đối, để có cách cải thiện tình hình kinh tế và đời sống của nhân dân.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump viết Twitter: “Người dân Iran cuối cùng đã khôn ra, về chuyện tiền và sức khỏe của họ bị đánh cướp và bị chuyển tiền cho bọn khủng bố”.

Tổng thống Rouhani nói ông Trump không có quyền bày tỏ thiện cảm với dân Iran,vì “vài tháng trước, ông ta gọi Iran là quốc gia khủng bố, và ông ta chống Iran từ đầu đến chân”.

Lãnh đạo ngành tư pháp Iran, giáo chủ Sadegh Larijani hôm 1.1 cũng kêu gọi chính quyền xử lý dân nổi loạn. Ôn nói: “Tấn công các giáo đường, cơ quan công quyền, ngân hàng là không thể chấp nhận được”, và ông hứa người vi phạm sẽ bị truy tố.

Trần Trí