Mỹ-Trung công kích nhau tại diễn đàn WTO

Trong lần phát biểu đầu tiên trước Đại hội đồng WTO, Đại sứ Mỹ Dennis Shea đã công kích Cơ quan phúc thẩm (Appellate Body), đánh giá những thành viên của bộ phận này “làm tình trạng mất lòng tin ngày càng trầm trọng”.

“Hệ thống này có gì đó sai lầm khủng khiếp khi những người phân xử theo luật lệ lại luôn coi thường những luật lệ đó”, Đại sứ Shea phát biểu.

Mỹ đã dùng quyền phủ quyết để bác những bổ nhiệm mới của Cơ quan phúc phẩm, gây nên cuộc khủng hoảng tại nơi được xem là tòa tối cao của thương mại thế giới. Theo Đại sứ Shea, các thành viên của bộ phận này vượt quá quyền hạn và phá luật khi không tuân thủ khung thời gian 90 ngày trong đánh giá các kháng cáo. Nhiều chuyên gia cho rằng sở dĩ có chậm trễ là vì những vụ tranh chấp hiện khá phức tạp.

Đáp trả lại, Đại sứ Trung Quốc Trương Hướng Thần chỉ trích “những hành động nguy hiểm và phá hoại” của Washington. Theo ông Trương: “Bằng cách lấy quy trình lựa chọn làm con tin, Mỹ đã lợi dụng cơ chế đồng thuận trong việc ra quyết định”.Đại sứ Trương cáo buộc phiếu phủ quyết của Mỹ, cùng với động thái áp đặt thuế nhôm - thép và đe dọa đánh thuế hàng Trung Quốc (tổng giá trị 50 tỉUSD) là sự thách thức những nguyên tắc cơ bản của WTO một cách có hệ thống.

“Bất cứ hành động nào trong số này, nếu không bị phản ứng, sẽ làm suy yếu nghiêm trọng chức năng của WTO. Nhưng sự thật là tổ chức này đang phải đối mặt với “ba cú đánh mạnh””, Đại sứ Trương phát biểu.

Ngoài ra, Đại sứ Trương còn chỉ trích việc Washington dùng thuế nhôm - thép để buộc các đối tác thương mại bỏ đi một số rào cản khi nhập khẩu hàng Mỹ, vì hành động này bị cấm căn cứ theo quy định của WTO. Ông cũng phủ nhận Bắc Kinh có hoạt động không công bằng khi trợ giá ngành thép và buộc công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ.

Đại sứ Shea tỏ ý không hài lòng khi Trung Quốc tựnhận là nạn nhân. Ông phát biểu: “Thưa ngài chủ tịch, chúng ta đang bước vào truyện Alice ở Xứ sở thần tiên. Đen biến thành trắng, tiến lên là tụt xuống. Thật kinh ngạc khi chứng kiến một quốc gia bảo hộ, hám lợi nhất thế giới lại đặt mình vào vị trí người bảo vệ tự do thương mại và nền thương mại toàn cầu. WTO phải tránh rơi vào cái hang thỏ này để tránh lạc vào thế giới thần tiên, làm mất đi uy tín”.

"WTO không được giúp cho những nước làm suy yếu hệ thống thương mại toàn cầu. Nếu muốn giữ được vị thế, tổ chức này nhanh chóng đương đầu với sự phá hoại của Trung Quốc", Đại sứ Shea nhấn mạnh.

Cuộc tranh cãi giữa đại diện Mỹ - Trung trong bối cảnh hai nước đang cố gắng đàm phán để giải quyết xung đột thương mại. Sau cuộc gặp không đem lại đồng thuận gì tại Bắc Kinh, Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc dự kiến trong tuần tới sẽ sang Washington, tiếp tục làm việc với đội ngũ quan chức kinh tế của Tổng thống Trump, Nhà Trắng ngày 7.5 cho biết.

Cẩm Bình