Nhật, Hàn tìm cách giảm thiệt hại từ trừng phạt Iran

Seoul và Tokyo trong đợt cấm vận trước đó (kết thúc năm 2016) được cho phép mua một lượng dầu hạn chế. Tuy nhiên, Washington nay đã cứng rắn hơn. Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 26.6 tuyên bố nước này muốn các đồng minh từ tháng 11 ngừng hoàn toàn nhập khẩu dầu từ Iran, và lần này không có ngoại lệ nào.

Mặc dù vậy, Chánh văn phòng Nội các Nhật Yoshihide Suga ngày 27.6 cho biết: “Tokyo và Washington đang bàn về chuyện tái áp đặt trừng phạt Iran, nhưng hiện tôi không thể tiết lộ gì. Chúng tôi đang theo dõi tác động mà những biện pháp mà Mỹ tạo ra một cách cẩn thận, và sẵn lòng đàm phán với các quốc gia liên quan, bao gồm cả Mỹ, để công ty Nhật không phải hứng chịu ảnh hưởng bất lợi nào”.

Không chỉ Nhật Bản, một quan chức của Bộ Năng lượng Hàn Quốc tiết lộ nước này cũng muốn thương lượng để được Mỹ miễn trừ khỏi đợt trừng phạt Iran này.

Tuy cả Chánh văn phòng Suga lẫn quan chức Hàn không đề cập, nhưng rõ ràng hai nước Đông Á này đang đối mặt với nguy cơ mất nguồn cung dầu quan trọng từ Tehran.

Iran là nhà xuất khẩu lớn thứ ba trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). Nhật, Hàn cùng với Trung Quốc và Ấn Độ là những khách hàng lớn của quốc gia Trung Đông.

Sau khi các lệnh cấm vận Iran được dỡ bỏ năm 2016, Tokyo và Seoul đã đẩy mạnh nhập khẩu dầu của quốc gia Trung Đông. Lượng dầu nhập đạt đến đỉnh 700.000 thùng/ngày vào cuối năm 2016, nhưng nay đã còn khoảng 200.000 thùng.

Theo công ty tư vấn rủi ro chính trị Eurasia Group: “Lập trường cứng rắn hơn của chính quyền Tổng thống Donald Trump buộc Nhật, Hàn phải nhanh chóng giảm nhập khẩu từ Iran. Trong khi đó, Trung, Ấn và Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng từ chối thưc hiện”.

Chánh văn phòng Suga cho biết nước này không chỉ đang thương lượng với Washington mà cũng đang bàn bạc với Tehran. Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đang cân nhắc tới Iran hội kiến Tổng thống Hassan Rouhani vào tháng 7, theo các nguồn tin của hãng Kyodo News.

Cẩm Bình