Nhà sáng lập Wikileaks sẽ bị ép rời khỏi Sứ quán Ecuador ở Anh

Trong tuyên bố tại Tây Ban Nha hôm 27.7, Tổng thống Lenin Moreno không nói lúc nào ông Assange sẽ phải rời khỏi Sứ quán Ecuador.

Tổng thống Ecuador phàn nàn “một vấn nạn lịch sử để lại”

Tuyên bố của Tổng thống Moreno trùng với thông tin của báoSunday Times(Anh) hồi tháng 6, rằng Anh - Ecuador đã đàm phán về tương lai của ông Assange.

TheoReuters, trong chuyến thăm Anh ngày 23.7, ông Moreno đã nói chuyện với chính phủ Anh về tình hình hiện nay. Hiện Anh và Ecuador vẫn chưa đạt được thỏa thuận để giải quyết trường hợp của ông Assange.

Nhưng ông Moreno từng gọi nhà sáng lập WikiLeaks là một “tin tặc” và là “một vấn nạn lịch sử để lại” của chính phủ tiền nhiệm thời Tổng thống Rafael Correa, người đã duyệt cho ông Assange được tị nạn trong Sứ quán Ecuador.

Theo báo El Universo hồi năm 2017, chính quyền Tổng thống Correa còn cấp thẻ căn cước cho ông Assange ngày 21.12.2017, lý lịch của ông được tải lên trang điện tử của Cục quản lý dân sự Ecuador, và thậm chí sẽ tính đến việc cấp hộ chiếu, quốc tịch cho ông.

Nhưng hồitháng 3, Sứ quán Ecuador đã cắt mạng internet dành cho nhà lập trình Assangesau khi ông trình bày quan điểm chính trị qua mạng xã hội Twitter, trong đó ông bình luận việc chính phủ Tây Ban Nha bắt một chính khách đòi độc lập cho xứ Catalan, và thắc mắc việc Nga dính líu vụ đầu độc cựu điệp viên tình báo quân đội Nga phản quốc Sergei Skripal và con gái ông tại Anh hồi tháng 3.2018.

Từ đó, tin đồn loan đi rằng thời tị nạn chính trị của ông Assange đã cạn, và dù không rõ có phải vì những đoạn Twitter mà Ecuador cắt mạng internet cho ông hay không, chúng đã vi phạm “bản cam kết” mà ông đã ký với chính phủ Ecuador, trong đó ông hứa “không toan tính xen vào chuyện nội bộ của các nước khác”.

Trong một tuyên bố, chính phủ Ecuador viết: “Hành vi của Assange gây nguy hiểm cho Ecuador duy trì quan hệ với Anh, với các nước thuộc EU và với các nước khác”.

Ông Assange bị cựu giám đốc CIA gọi là “gã hèn trốn sau rèm cửa sổ”

Ông Assange, 46 tuổi,có quốc tịch Úc, tị nạn trong Sứ quán Ecuador từ tháng 6.2012, để tránh bị Anh dẫn độ về Thụy Điển xét xử cáo buộc ông xâm hại tình dục 2 phụ nữ trong chuyến thăm nước này năm 2010.

Ông Assange luôn bác bỏ cáo buộc trên, cho rằng vụ kiện này nhằm bắt giữ và dẫn độ ông sang Mỹ để xét xử các tội danh hồi năm 2010 tiết lộ hàng nghìn bí mật quốc gia của chính phủ Mỹ, gồm thư điện tử và công cụ tấn công mạng của CIA.

Tháng 5.2017, cơ quan tư pháp Thụy Điển đã tuyên bố chấm dứt cuộc điều tra cáo buộc tấn công tình dục. Tuy nhiên, cảnh sát Anh khẳng định sẽ tiếp tục tìm cách bắt giữ ông Assangengay khi ông rời khỏi Sứ quán Ecuadorvì tội vi phạm điều khoản tại ngoại. Theo luật pháp Anh, tội danh này có thể bị kết án tới 1 năm tù.

Trong những năm qua, đã có những kêu gọi Anh cho phép ông Assange được đến bệnh viện Anh chăm sóc sức khỏe. Giới bác sĩ nói điều kiện sống trong Sứ quán Ecuador khiến ông bị lâm tình trạng “nguy hiểm”.

Ông Mark Summers, một trong các luật sư của nhà sáng lập WikiLeaks, khẳng định việc ông Assange phải trốn trong Sứ quán Ecuador đã "ảnh hưởng cả tinh thần lẫn thể xác", và bào mòn sức khỏe của ông đến mức nguy kịch: “Tình trạng này cũng giống như bị cầm tù khi không được tiếp cận ánh sáng hay chăm sóc y tế đúng mức”, ông Summers nói.

Các cơ quan tình báo Mỹ cho rằng Wikileaks của ông Assange giữ vai trò chính, trong nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ 2016, vì Wikileaks được dùng để phát tán các thư điện tử đã bị tình báo Nga tấn công tin tặc. Wikileaks được lập năm 2006, khẳng định không hề có quan hệ với Nga.

Năm 2017, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions tuyên bố bắt ông Assange là một “quan tâm chủ đạo”, trong khi cựu Giám đốc CIA Mike Pompeo nói Wikikeaks là “một tổ chức dịch vụ tình báo thù địch, thường cặp kè với những thành phần thù địch như Nga”.

Ông Pompeo nay là Ngoại trưởng Mỹ, nói “Assange là gã hèn núp sau màn cửa sổ”.

Ông Assange cũng giữ một vai tròtrong vụ nhân viên hợp đồng Edward Snowden “xì” bí mật Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) lén lút do thám công dân Mỹ, rồi ông Snowden trốn qua Hồng Kông năm 2013 và được tị nạn ở Nga.

Trần Trí