Lai tạo giống lúa biến đổi gien để làm thuốc diệt khuẩn và ngừa HIV

Theo ProceedingsoftheNational AcademyofSciences, các nhà khoa hoc ở Trung tâm kỹ thuật nông nghiệp thuộc Đại học Lleida, Tây Ban Nha, đã lai tạo giống lúa biến đổi gien mà trong hạt có chứa một tập hợp protein có thể phong tỏa virus HIV, và như vậy, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Bằng cách này, giống lúa mới có thể trở thành nguyên liệu rẻ tiền để sản xuất thuốc khử trùng (microbicide) ngăn ngừa lây nhiễm HIV. Chất khủ trùng bôi ngoài chiết xuất trực tiếp từ hạt thóc không đòi hỏi các quá trình xử lý tiếp theo, được sử dụng trước khi quan hệ tình dục. Cho đến nay, vẫn chưa có thuốc diệt khuẩn đủ hiệu quả với mức giá phải chăng do chi phí sản xuất protein cao. Hạt thóc mới rất thích hợp để làm cho quá trình sản xuất rẻ hơn. Nó rất thuận tiện vì có thể trồng giống lúa biến đổi gien này ở những vùng lây nhiễm HIV cao thuộc các nước đang phát triển. Thêm vào đó, protein thu từ thóc là an toàn, chỉ cần khi chế biến không loại bỏ các thành phần kháng virus. Ngoài ra, thóc dễ bảo quản.

Các nhà khoa học đã biến đổi bộ gien của giống lúa mới khiến thành phần hạt xuất hiện 3 protein diệt khuẩn (kháng thể đơn dòng 2G12 có tác dụng trung hòa HIV - the HIV-neutralizing antibody 2G12 - cũng như protein từ nhóm lectin được phân lập từ các loài tảo - griffitsina và tsianovirina-N). Được biết, virus cần đến protein gp120 để thâm nhập vào tế bào limpho (lymphocyte), vì vậy, việc phong tỏa protein gp120 dẫn đến việc giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Thử nghiệm với các tế bào cho thấy chiết xuất từ loại thóc mới có tác dụng trung hòa chống lại các chủng HIV khác nhau. Hơn nữa, hiệu quả đã được tăng lên nhờ các protein có trong bản thân hạt gạo. Tuy nhiên, các nhà khoa học thừa nhận chất diệt vi khuẩn mới này vẫn cần được cải thiện hiệu quả để có thể đạt mức ngang với việc dùng bao cao su.

Vũ Trung Hương