Phát hiện đáng kinh ngạc có thể làm thay đổi hiểu biết về bệnh alzheimer

Theo tạp chí Cell Reports,các nhà nghiên cứu ở Tổ chức Champalimaud Centre for the Unknown (CCU, Bồ Đào Nha)đã tiến hành các thử nghiệm trên ruồi giấm (drosophila) biến đổi gien và nhận thấy rằng việc mất tế bào thần kinh khi bị bệnh alzheimer giúp cải thiện hành vi của côn trùng.

Ngay từ năm 2015, Eduardo Moreno, một nhân viên của phòng thí nghiệm, đã nhận thấy nhóm nghiên cứu của ông và các nhà khoa học khác từng báo cáo về cơ chế cạnh tranh tế bào. Theo đó, quá trình này ngăn ngừa lão hóa sớm, cho phép loại bỏ các tế bào "không phù hợp". Các tác giả cho rằng việc tái tạo mô tương tự cũng có thể xảy ra trong não trong trường hợp mắc các bệnh thoái hóa thần kinh. Để kiểm tra giả thuyết, họ đã tiến hành thí nghiệm với ruồi giấm.

Các nhà khoa học đã biến đổi gien ruồi giấm để những peptide beta-amyloid β42 được thể hiện trong não. Peptide này có liên quan đến các đặc tính gây bệnh, khiến hình thành các mảng amyloid, gây ra những thay đổi bất lợi trong chức năng não. Những con ruồi giấm này cho thấy các triệu chứng đặc trưng của bệnh alzheimer: chúng bị mất trí nhớ và rối loạn phối hợp, sức khỏe trở nên tồi tệ hơn theo tuổi tác.

Các nhà khoa học muốn tìm hiểu tại sao tế bào thần kinh lại chết và liệu cái chết của các tế bào thần kinh có thực sự liên quan đến cơ chế cạnh tranh hay không. Nhà nghiên cứu Dina Coelho nói rằng trong một thí nghiệm họ đã ngăn chặn cái chết của các tế bào thần kinh, nhưng ở các con vật thử nghiệm các triệu chứng bệnh trầm trọng thêm, vì vậy, chúng chết sớm hơn bình thường. Trong một trường hợp ngược lại, khi các nhà nghiên cứu đẩy nhanh cái chết của các tế bào thần kinh thì sau đó tình trạng sức khỏe của những con ruồi giấm có beta-amyloid được cải thiện. Ruồi giấm hành xử gần giống như những con bình thường về mặt trí nhớ, vận động và tập luyện.

Nhà nghiên cứu Eduardo Moreno khẳng định rằng kết luận chính rút ra là từ trước đến nay có lẽ chúng ta đã hiểu nhầm về căn bệnh alzheimer. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy cái chết của các tế bào thần kinh là có lợi vì não hoạt động tốt hơn khi không có các tế bào bị nhiễm độc beta-amyloid.

Vũ Trung Hương