La Niña quay trở lại khiến bão lũ nguy hiểm khó lường
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 08:45, 01/11/2020
Tuyên bố toàn cầu về sự kiện La Niña được các chính phủ đưa ra để vận động lập kế hoạch trong các lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi khí hậu như nông nghiệp, y tế, tài nguyên nước và quản lý thiên tai. WMO hiện đang tăng cường hỗ trợ và tư vấn cho các cơ quan nhân đạo quốc tế để cố gắng giảm thiểu các tác động của La Niña, nhất là vào thời điểm mà thế giới phải đối phó với đại dịch COVID-19 kéo dài.
Hiện tượng thời tiết tự nhiên La Niña đang phát triển, báo hiệu một mùa đông lạnh và nhiều bão hơn bình thường trên Bắc bán cầu. Sự kiện năm nay sẽ kéo dài tới quý 1 năm 2021 và được WMO đánh giá là “vừa phải đến mạnh”. Tuy nhiên, năm 2020 vẫn là một trong những năm nóng nhất được ghi nhận trong lịch sử.
Các nhà nghiên cứu mô tả La Niña như một trong ba pha của Dao động phương Nam (ENSO), bao gồm giai đoạn nước biển ấm lên gọi là El Niño, giai đoạn nước biển lạnh đi gọi là La Niña và giai đoạn trung hòa. Lần gần nhất sự kiện La Niña mạnh xảy ra là năm 2010-2011.
La Niña khiến nhiệt độ bề mặt đại dương ở trung tâm và phía đông xích đạo Thái Bình Dương lạnh đi trên quy mô lớn, cùng với những thay đổi trong hoàn lưu khí quyển nhiệt đới, cụ thể là gió, áp suất và lượng mưa. Sự kiện này dẫn tới những thay đổi lớn về thời tiết ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới.
“El Niño và La Niña là những xuất hiện tự nhiên của hệ thống khí hậu Trái đất. Nhưng tất cả các hiện tượng khí hậu tự nhiên diễn ra trong bối cảnh biến đổi khí hậu do con người gây ra đang làm trầm trọng thêm thời tiết khắc nghiệt”, giáo sư Petteri Taalas, Tổng thư ký WMO cho biết.
Các tác động có thể xảy ra vào năm 2020 bao gồm điều kiện khí hậu khô hạn hơn bình thường ở Đông Phi, làm tăng thêm các thách thức về an ninh lương thực trong khu vực. Bên cạnh đó là khí hậu ẩm ướt hơn trên phần lớn Đông Nam Á và Australia cùng các cơn bão Đại Tây Dương ngày càng dữ dội. Gió mùa cũng hoạt động mạnh hơn ở Đông Nam Á kéo theo lượng mưa lớn hơn trung bình.
“La Niña thường tác động làm mát tới nhiệt độ toàn cầu, nhưng điều này lại bù trừ với nhiệt độ bị giữ lại trong khí quyển do khí nhà kính. Do đó, năm 2020 vẫn tiếp tục là một trong những năm nóng nhất lịch sử và năm 2016-2020 là thời kỳ 5 năm ấm nhất được ghi nhận từ trước tới nay”, ông Petteri Taalas cho biết thêm.
Theo cập nhật mới của WMO, khả năng nhiệt độ vùng biển nhiệt đới Thái Bình Dương duy trì ở mức lạnh do La Niña cho đến cuối năm 2020 là khoảng 90% và trong quý đầu tiên của năm 2021 là 55%. Điều này diễn ra sau hơn một năm điều kiện ENSO trung hòa (tức không phải El Niño hay La Niña).