Xuất hiện căn bệnh nguy hiểm sau mưa lũ ở miền Trung

Thông tin Y học - Ngày đăng : 23:03, 16/11/2020

Căn bệnh có tên Whitmore đã xuất hiện ở các tỉnh miền Trung sau hơn 1 tháng mưa lũ kéo dài, nếu không được phát hiện kịp thời, hậu quả bệnh để lại rất nặng nề.

Thông tin từ Bênh viện Trung ương Huế cho biết, trong khoảng thời gian từ đầu tháng 10 đến giữa tháng 11, đã có gần 30 ca nhiễm bệnh Whitmore nhập viện điều trị. Các bệnh nhân đa số đến từ các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế, đặc biệt hầu hết các bệnh nhân đều sinh sống trong vùng bị ngập lụt kéo dài.

Phía bệnh viện cho hay, số lượng bệnh nhân nhiễm bệnh Whitmore trong hơn 1 tháng qua tăng đột biến từ trước đến nay. Hơn nữa, các bệnh nhân nhiễm bệnh đều nhập viện trong tình trạng bệnh rất nghiêm trọng do các triệu chứng bệnh xuất phát rất mơ hồ.

“Nhiều bệnh nhân đến bệnh viện điều trị trong giai đoạn bệnh đã phát nên xuất hiện tình trạng nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng… các trường hợp bệnh này điều trị hết sức khó khăn, chi phí cao nhưng kết quả chưa chắc đã khả quan”, phía bệnh viện thông tin.

c409f555e402155c4c13.jpg
Một bệnh nhân mắc Whitmore nặng điều trị ở Bệnh viện Trung ương Huế - Ảnh: HCH

Theo các bác sĩ chuyên ngành lý giải, bệnh Whitmore hay còn gọi là bệnh Melioidosis do trực khuẩn gram âm Burkholderia Pseudomallei gây ra. Vi khuẩn này được tìm thấy trong đất, nước bẩn, trong các cánh đồng lúa gạo và các vùng nước tù đọng trong khu vực. Vi khuẩn lây lan sang người và động vật qua tiếp xúc trực tiếp với các nguồn ô nhiễm.

Hiện nay, vi khuẩn này còn được quan tâm đến như là một tác nhân tiềm năng trong chiến tranh sinh học và khủng bố sinh học. Melioidosis có nhiều điểm tương đồng với một bệnh ở loài ngựa, lây qua người từ gia súc bị nhiễm bệnh.

Vi khuẩn Whitmore xâm nhập cơ thể chủ yếu qua những vị trí da bị xây xước hoặc qua các vết thương do tai nạn (tai nạn lao động, tai nạn giao thông, chơi thể thao...) hoặc hít phải bụi, hơi nước có nhiễm khuẩn, cũng có thể là uống nước có nhiễm khuẩn Whitmore. Tại chỗ xâm nhập vi khuẩn tạo thành các mụn mủ to hoặc nhỏ tùy theo mức độ, đôi khi là một ổ áp-xe lớn.

“Ở người có sức đề kháng kém như người đang mắc bệnh nhiễm trùng mạn tính, sử dụng thuốc corticoid kéo dài, bệnh đái tháo đường, bệnh thận hoặc người nghiện rượu, nghiện ma túy... khi vi khuẩn xâm nhập máu sẽ gây nhiễm khuẩn huyết nặng. Vi khuẩn theo dòng máu đi đến khắp các cơ quan trong cơ thể nhất là gan, lách, phổi gây nên các ổ áp-xe từ nhỏ đến lớn hoặc có thể liên kết với nhau. Nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đúng, bệnh sẽ diễn tiến trầm trọng có thể sốc nhiễm khuẩn gây suy nhiều cơ quan, nhiều tạng, bệnh có tiên lượng xấu, dễ tử vong”, một bác sĩ nhấn mạnh.

f0ec1d180d4ffc11a55e.jpg
Triệu chứng bệnh là xuất hiện khối áp xe hoặc mụn lớn - Ảnh: HCH

Từ đó, các bác sĩ kết luận: “Những bệnh nhân có nguy cơ nhiễm bệnh bao gồm những người mang bệnh đái tháo đường, bệnh phổi mạn, bệnh thận mạn, người sử dụng corticoid hoặc ung thư…Khoảng 37-60% bệnh Melioidosis gặp ở bệnh nhân đái tháo đường”.

Việc chẩn đoán xác định Melioidosis được thực hiện dựa trên các xét nghiệm vi sinh học trong máu, nước tiểu, đờm, hoặc tại phần da bị tổn thương. Hoặc có thể cấy vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei, làm kháng sinh đồ. Phương pháp xét nghiệm máu cũng rất hữu ích để phát hiện sớm các trường hợp cấp tính của Melioidosis, nhưng khi kết quả âm tính thì vẫn chưa thể hoàn toàn loại trừ.

Với thời gian ủ bệnh có thể từ 1-21 ngày, bệnh Whitmore có triệu chứng tùy theo thể (tối cấp, cấp tính, mạn tính), với thể tối cấp bệnh nhân có thể tử vong rất nhanh sau khoảng 48 giờ nhiễm bệnh, nhưng số lượng bệnh nhân nhiễm ở thể tối cấp rất hiếm gặp. Còn lại, hầu hết các bệnh nhân nhiễm Whitmore có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, không rõ ràng, tổn thương đa cơ quan: viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn tản mạn, nhiễm khuẩn khu trú như áp-xe cơ, áp-xe phần mềm, áp- xe gan,viêm hạch, viêm xương...Chẩn đoán dễ bỏ sót và dễ nhầm với bệnh khác, đặc biệt là lao do tính chất tổn thương giống lao.

Tại một hội nghị chuyên khoa về bệnh Whitmore, Tiến sĩ Direk Limmathurotsakul cảnh báo: “Bệnh Whitmore đã có mặt ở 80 quốc gia. Hàng năm có khoảng 165.000 người nhiễm bệnh và bệnh cướp đi sinh mạng sống của 89.000 người”.

Theo BSCKII Hoàng Thị Lan Hương, Phó giám đốc Bệnh viện TW Huế, hiện bệnh viện đang rất cảnh giác đối với bệnh Melioidosis, đặc biệt là những bệnh nhân nhập viện trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 11, có độ tuổi từ 35 trở lên; nhập viện với tình trạng viêm phổi, sốt, đa áp xe; có tiền sử đái tháo đường hoặc người nghiện rượu, bệnh phổi mạn, bệnh thận mạn, người sử dụng corticoid hoặc ung thư... làm việc trực tiếp với đất hoặc nước thải.

Quế Sơn