Căng thẳng Mỹ - Trung lan truyền tới diễn đàn LHQ
Quốc tế - Ngày đăng : 10:28, 03/12/2020
Cuộc họp kéo dài hai ngày của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc bắt đầu vào hôm 3.12 với khoảng 53 nguyên thủ quốc gia, 39 người đứng đầu chính phủ và 38 bộ trưởng. Hội nghị này sẽ đưa ra các tuyên bố video được quay trước từ Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ Alex Azar và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.
Một quan chức cấp cao giấu tên của Mỹ nói với Reuters hôm 2.12 rằng phiên họp đặc biệt của Đại hội đồng 193 thành viên lẽ ra phải được tổ chức sớm hơn, và nó đã được “thiết kế trước để phục vụ các mục đích của Trung Quốc”, phàn nàn rằng những câu hỏi tại cuộc họp sẽ bị hạn chế.
Quan chức trên cho biết Trung Quốc sẽ sử dụng bối cảnh này vì lợi ích của mình. “Tôi hy vọng họ sẽ thực hiện một màn tuyên truyền rất, rất hiệu quả trong hai ngày này”, người này nói thêm.
Trong khi đó, người phát ngôn cho phái bộ của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc cho biết Mỹ “chính trị hóa vấn đề này không vì lợi ích của cộng đồng quốc tế”.
“Nếu một quốc gia nào đó cứ khăng khăng, họ sẽ một lần nữa thấy mình bị cô lập và kết thúc trong thất bại. Trung Quốc sẽ tăng cường liên lạc và hợp tác với các quốc gia thành viên khác và đóng góp tích cực và mang tính xây dựng”, phát ngôn viên trên nói nhưng không nêu đích danh Mỹ.
Được biết, Tổng thống sắp mãn nhiệm Mỹ Donald Trump đã cắt tài trợ cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào đầu năm nay và thông báo kế hoạch rút khỏi cơ quan có trụ sở tại Geneva (Thụy Sĩ) này với cáo buộc đây là "con rối" của Trung Quốc, điều mà WHO vẫn luôn phủ nhận. Việc Mỹ rút khỏi WHO sẽ có hiệu lực vào tháng 7 năm sau, nhưng Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden cho biết ông sẽ hủy bỏ động thái này.
Các quan chức của chính quyền ông Trump cho biết họ dự đoán Bắc Kinh sẽ đưa ra một bản tường trình tại LHQ trong tuần này rằng COVID-19 đã có ở nước ngoài trước khi nó được phát hiện ở thành phố Vũ Hán (Trung Quốc) vào năm ngoái, một tuyên bố mà WHO gọi là “có tính suy đoán cao”.
Hãng tin Reuters nhận định căng thẳng âm ỉ kéo dài giữa Mỹ và Trung Quốc đã lên đến đỉnh điểm vì đại dịch do COVID-19 gây ra, làm nổi rõ nỗ lực của Bắc Kinh nhằm tạo ra ảnh hưởng đa phương lớn hơn trong một bước đi thách thức vai trò lãnh đạo truyền thống của Washington.
Theo nội dung bản tuyên bố dự kiến mà Reuters có được, Bộ trưởng Y tế Mỹ Azar sẽ không trực tiếp công kích Trung Quốc trong video của mình tại Liên Hợp Quốc, nhưng nhắm vào điều mà ông gọi là thiếu “chia sẻ thông tin cần thiết” về đợt bùng phát. “Sự vô hiệu hóa nhiệm vụ này đã hoàn toàn tàn phá toàn cầu”, văn bản này cho hay.
Trung Quốc từ lâu đã luôn bác bỏ khẳng định của Mỹ rằng sự thiếu minh bạch làm trầm trọng thêm sự bùng phát COVID-19 trên toàn cầu.
“Tôi sẽ không gọi nó là vũ khí chiến tranh, nhưng chúng ta phải coi nó là một mối đe dọa nghiêm trọng. Thực tế đó là mối đe dọa đối với hòa bình và an ninh quốc tế”, quan chức cấp cao giấu tên của Mỹ, nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của đại dịch.
Các nhà khoa học Trung Quốc đang tiến hành nghiên cứu về nguồn gốc của COVID-19 và một nhóm quốc tế do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đứng đầu được thành lập vào tháng 9 sẽ phát triển các kế hoạch nghiên cứu dài hạn dựa trên những phát hiện của Trung Quốc.
Quan chức Mỹ cũng cho biết “hoàn toàn không thể chấp nhận được” khi cuộc điều tra của WHO sẽ không được hoàn thành trong gần một năm.
Anh đã kêu gọi ưu tiên cuộc điều tra và đảm bảo kết quả của nó dựa trên “nền tảng khoa học vững chắc”, trong khi Đức, phát ngôn viên của Liên minh Châu Âu, kêu gọi “sự hợp tác và minh bạch hoàn toàn” trong suốt cuộc điều tra.