Căn bệnh khiến danh hài Chí Tài tử vong đã giết hơn 11.000 người Việt mỗi năm

Thông tin về nam diễn viên hài nổi tiếng Chí Tài bất ngờ qua đời vì đột quỵ khiến mọi người không khỏi bàng hoàng. Điều này đang gióng lên hồi chuông cảnh giác về căn bệnh nguy hiểm này.

Theo Bộ Y tế, mỗi năm, tại Việt Nam có hơn 200.000 người bị bệnh đột quỵ, trong đó có hơn 11.000 người tử vong. Đây là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao, vì chưa nhận biết được các dấu hiệu về đột quỵ, cấp cứu muộn, bỏ lỡ “giờ vàng” trong điều trị… khiến bệnh nhân bị biến chứng nặng nề như liệt, hôn mê và thậm chí là tử vong.

Các chuyên gia y tế cho biết, tỷ lệ bệnh nhân bị đột quỵ ở Việt Nam được cứu sống, bình phục trở lại bình thường chỉ chiếm 10%, có đến 50% không thể cứu chữa được phải tử vong, còn lại là những trường hợp bị biến chứng hoặc phải sống đời sống thực vật.

Theo TS.BS Trần Chí Cường – Chủ tịch Hội can thiệp thần kinh TP.HCM, đột quỵ còn được gọi là bệnh tai biến mạch máu não. Đây là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình cấp máu não bị gián đoạn, hoặc giảm đáng kể khiến não bộ bị thiếu oxy, không đủ dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Trong vòng vài phút, nếu không được cung cấp đủ máu các tế bào não sẽ bắt đầu chết.

Để có thể cứu sống được bệnh nhân đột quỵ trở lại với cuộc sống bình thường, bác sĩ Cường cho biết, bệnh nhân đột quỵ phải được cứu chữa vào trong “giờ vàng”. “Giờ vàng là khoảng thời gian từ 3 đến 4 giờ đầu tiên khi bệnh nhân khởi phát đột quỵ. Lúc này các dấu hiệu của bệnh mới xuất hiện. Nếu để sau 3 đến 4 giờ vùng não xảy ra tai biến và mô não cận kề vùng tai biến sẽ bị hư hại, khó phục hồi”, bác sĩ Cường giải thích.

Cũng theo bác sĩ Cường đột quỵ xảy ra khi mạch máu nuôi não bị tắc nghẽn, hoặc bị vỡ làm cho não bị thiếu oxy, không đủ dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Đột quỵ não có thể gây ra nhiều triệu chứng như nhức đầu, rối loạn ý thức...nhưng chúng ta chỉ cần nhớ các dấu hiệu sau, xuất hiện đột ngột thì nguy cơ bị đột quỵ từ 90 - 95%, đó là dấu hiệu F.A.S.T.

Trong đó, F - (Face): bệnh nhân bị liệt mặt, miệng bị lệch sang một bên, nếp nhăn mũi, mắt mờ. A - (Arm): bị liệu tay hoặc chân khiến bệnh nhân không thể cầm nắm, đi lại được. S - (Speech): rối loạn ngôn ngữ như: đột ngột rối loạn lời nói, không nói được hoặc lời nói không rõ ... như bình thường trước đó. T- ( Time): Thời điểm phát bệnh. Lúc này người bệnh cần ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.

Khi xảy ra các triệu chứng trên, người nhà bệnh nhân cần gọi người trợ giúp và gọi ngay xe cấp cứu đưa đến cơ sở y tế, bệnh viện gần nhất có đủ phương tiện, kỹ thuật, chuyên môn tái thông mạch máu não.

Trong khi chờ xe cấp cứu, người nhà bệnh nhân cần phải giữ thông thoáng môi trường chung quanh bệnh nhân để giúp họ thở tốt; đặt người bệnh nằm trên một mặt phẳng, bề mặt đủ độ cứng để giữ thăng bằng, không đặt lên đệm có độ lún sâu và tránh xê dịch để không làm trầm trọng tình trạng xuất huyết não. Nếu có bất cứ dấu hiệu suy giảm ý thức nào, hoặc bệnh nhân có dấu hiệu nôn mửa, cần đặt bệnh nhân sang tư thế nằm nghiêng an toàn nhằm bảo vệ đường thở của bệnh nhân, móc hết đàm nhớt ở miệng người bệnh ra nếu có.

Nếu bệnh nhân bất tỉnh hoặc lơ mơ nhưng còn thở bình thường nên đặt bệnh nhân ở tư thế nằm nghiêng an toàn hoặc nằm ngửa, nhưng cần theo dõi kỹ. Nếu bệnh nhân nôn mửa, cần chuyển ngay bệnh nhân sang tư thế nằm nghiêng, tránh sặc chất nôn vào đường hô hấp. Nếu bệnh nhân còn tỉnh thì hỗ trợ bệnh nhân nằm ở một tư thế thoải mái nhất và theo dõi phản ứng của bệnh nhân. Lập tức gọi cấp cứu, đưa người bệnh tới bệnh viện.

Người nhà tuyệt đối không tự ý điều trị cho bệnh nhân dù chỉ là bấm huyệt, châm cứu, đánh gió vì những động tác này có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh và làm mất thời gian vàng điều trị; không cho bệnh nhân ăn uống và đề phòng nôn trào ngược, bệnh nhân hít chất nôn hoặc thức ăn vào đường thở sẽ rất nguy hiểm; không tự ý dùng thuốc hạ huyết áp, chỉ dùng thuốc hạ huyết áp khi huyết áp trên 220/120mmHg và không dùng thuốc hạ huyết áp nhỏ dưới lưỡi.

“Trong 3 đến 4 giờ đầu sau đột quỵ, nếu người bệnh được đưa đến bệnh viện chữa trị kịp thời thì cơ hội sống sót và phục hồi cao. Với những người có tiền sử bệnh tim mạch, cao huyết áp... nếu thấy những dấu hiệu trên thì gia đình chủ động gọi cấp cứu hoặc đưa đến bệnh viện sớm.Càng trì hoãn việc điều trị, trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ máu các tế bào não sẽ bắt đầu chết, thời gian kéo dài càng lâu, số lượng tế bào não chết càng nhiều sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng vận động và tư duy của cơ thể, thậm chí là tử vong. Vì vậy bệnh nhân đột quỵ cần được sớm đưa vào bệnh viện để các bác sĩ cứu chữa trong thời gian vàng này”, bác sĩ Cường khuyến cáo.

Hồ Quang