'Loài lan xấu nhất thế giới' nằm trong danh sách thực vật mới năm 2020

Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 15:20, 18/12/2020

Các nhà thực vật học ở Vườn Thực vật hoàng gia Anh ở Kew (RBG Kew) đã lên danh sách 156 loài cây mới được phát hiện trong năm 2020, trong đó có loài lan “xấu xí nhất thế giới”.
lan1.jpg
Gastrodia agnicellus được các nhà nghiên cứu tại RBG Kew đặt cho biệt danh là "loài lan xấu xí nhất thế giới" - Ảnh: Rick Burian

Các nhà nghiên cứu cho biết 156 loài thực vật và nấm mới được phát hiện đã làm nổi bật sự đa dạng đáng kinh ngạc của tự nhiên. Chúng có tiềm năng trở thành các loại cây trồng, nguyên liệu làm dược phẩm hay những loài hoa được yêu thích. Một trong số này là loại cây rau muống có củ màu tím, vị ngọt được người dân địa phương ở vùng núi Andes của Peru sử dụng làm thức ăn.

Một phần ba trong số các loài mới được phát hiện là hoa lan, với 19 loài sống trên cây đến từ hòn đảo nhiệt đới New Guinea. Trong đó có một loài hoa màu cam vàng đẹp mắt và các loài khác với những chùm hoa trông giống như sợi tóc.

Nổi bật trong số này là loài lan được các nhà thực vật học ở RBG Kew cho là “xấu xí nhất thế giới”. Đó là loài lan có tên khoa học Gastrodia agnicellus, được tìm thấy trong công viên quốc gia ở Madagascar.

Những bông hoa của nó chỉ 11mm, có màu nâu, nhìn như một miếng thịt kỳ dị và nhiều khả năng thụ phấn nhờ ruồi. Theo các nhà khoa học, loài lan này nằm dưới đất trong bóng râm sâu thẳm của một khu rừng ẩm ướt và chỉ trồi lên để ra hoa. Tuy nhiên, hoa của nó lại có “mùi hương giống như hoa hồng”.

lan2.jpg
Ipomoea noemana, một loại cây rau muống được tìm thấy ở Peru - Ảnh: Enoc Jara

Martin Cheek tại RBG Kew cho biết: “Trong một năm khó khăn, thật đáng kinh ngạc khi ​​khoa học thực vật có một danh sách bội thu các loài mới. Mỗi phát hiện đều có tính độc đáo riêng và mang đến nhiều tiềm năng cho nhân loại”.

Tuy nhiên, ông Cheek cũng nói thêm rằng hai phần ba số các loài cây trên thế giới đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Một cuộc đua với thời gian đang diễn ra để tìm và bảo tồn những loài này trước khi chúng biến mất.

Theo các nhà khoa học, mới lạ nhất trong số này là loài cây bụi lùn có tên Tiganophyton với lá có vảy kỳ dị. Chúng mọc trong những hố muối tự nhiên cực nóng ở Namibia. Phân tích DNA cho thấy loài thực vật này thuộc họ cải bắp nhưng đại diện cho một loài hoàn toàn mới và những khám phá như vậy là rất hiếm.

bui-lun.jpg
Tiganophyton karasense, một loài cây bụi lùn với những chiếc lá có vảy kỳ lạ từ Namibia - Ảnh: Wessel Swanepoel

Ngoài ra còn có một loài bromeliad mới (phân họ thuộc họ dứa) tuyệt đẹp được phát hiện trên một vách đá vôi rợp bóng cây rừng ở Brazil. Đây là một trong những loài đang bị đe dọa. Các nhà khoa học tin rằng chúng được thụ phấn bởi chim ruồi nhưng chỉ có 25 cây được tìm thấy. Việc khai thác đá vôi để làm xi măng đang là mối đe dọa nghiêm trọng trong khu vực này.

Các phát hiện khác bao gồm hai loài lô hội có lá mọng nước ở Madagascar và một loại thảo mộc mới từ họ thực vật Apocynaceae với nhiều giá trị trong lĩnh vực y học. Các thành viên của họ này được sử dụng để điều trị các vấn đề sức khỏe như đầy hơi, bệnh lậu, bỏng và nhiễm trùng da. Loại thảo mộc này được tìm thấy trong rừng Chirinda của Zimbabwe nhưng chỉ có một số ít loài được biết là còn tồn tại.

Long Hải