Trung Quốc mua các dự án cáp dưới biển ở Thái Bình Dương, Mỹ và Úc hoang mang
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 17:00, 03/01/2021
Động thái của các tập đoàn Trung Quốc mua vào các dự án cáp dưới biển và công ty viễn thông ở các quốc đảo Thái Bình Dương khiến Mỹ và Úc quan ngại về khả năng bị do thám.
Vùng này từ lâu đã là sân sau của Mỹ và Úc nhưng cả hai ngày càng phải tranh giành ảnh hưởng với Trung Quốc, quốc gia tăng cường sự hiện diện của mình ở đó bằng cách xây dựng cơ sở hạ tầng.
Mỹ đã cảnh báo các quốc đảo Thái Bình Dương về các mối đe dọa an ninh do công ty Huawei Marine (Trung Quốc) đấu thầu dự án East Micronesia Cable xây dựng một tuyến cáp dưới biển trị giá 72,6 triệu USD nối các liên bang Micronesia, Kiribati và Nauru (ba nước Châu Đại Dương), Reuters đưa tin.
Ngoài Huawei Marine, Alcatel Submarine Networks (có trụ sở tại Pháp, một phần của Nokia Phần Lan) và NEC (Nhật Bản) đã nộp hồ sơ dự thầu dự án East Micronesia Cable.
Mỹ đã gửi công hàm tới Micronesia vào tháng 7.2020 bày tỏ quan ngại chiến lược về dự án vì Huawei Marine và các công ty Trung Quốc khác được yêu cầu hợp tác với các dịch vụ tình báo và an ninh của Bắc Kinh, trích dẫn các nguồn tin Reuters.
Hai thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Ted Cruz và Marco Rubio nhắn nhủ với Micronesia trong một bức thư ngày 18.9.2020 rằng Trung Quốc có thể tận dụng dự án để tiến hành "các chiến dịch gián điệp và cưỡng bức địa chính trị".
Huawei Marine từng nằm dưới sự bảo trợ của Huawei Technologies, nhà sản xuất thiết bị viễn thông hàng đầu Trung Quốc bị Mỹ trừng phạt, trước khi được Tập đoàn Hengtong (Trung Quốc) mua lại.
Dự án East Micronesia Cable được hỗ trợ bởi Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát triển Châu Á. Quá trình đấu thầu đã kết thúc vào tháng 5.2020 và Ngân hàng Thế giới cùng Ngân hàng Phát triển châu Á đang xem xét báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu, theo các nguồn tin.
Cần có một đường cáp dưới biển để cải thiện cơ sở hạ tầng viễn thông yếu kém ở các đảo Thái Bình Dương. Thiết bị như vậy rất quan trọng từ quan điểm bảo mật do khối lượng lớn dữ liệu chảy qua nó. Chịu trách nhiệm về quốc phòng của Micronesia theo một thỏa thuận đã có hàng thập kỷ, Mỹ lo ngại rằng Trung Quốc sẽ có thể nhúng tay vào quân sự và các thông tin mật khác.
Ông Michael Shoebridge tại Viện Chính sách Chiến lược Úc cho biết: “Các công ty được yêu cầu hợp tác với các cơ quan tình báo của chính phủ nước họ và che giấu điều đó, như trường hợp các công ty Trung Quốc, gây ra rủi ro cho tính toàn vẹn và bảo mật của dữ liệu truyền qua hệ thống cáp dưới biển”.
Úc đã loại bỏ Huawei Marine khỏi một dự án cáp dưới biển trong quá khứ. Vào năm 2018, Úc đã quyết định tài trợ xây dựng một tuyến cáp dưới biển giữa Sydney, Papua New Guinea và Quần đảo Solomon, đồng thời loại trừ Huawei Marine, công ty đã nhận được đơn đặt hàng từ Quần đảo Solomon. Tháng 10.2020, Úc cùng Mỹ và Nhật Bản đã quyết định tài trợ cho việc kết nối cáp internet dưới biển đến đảo quốc Palau ở Thái Bình Dương.
Cũng có tin đồn về việc các công ty Trung Quốc tham gia kinh doanh điện thoại di động ở các đảo Thái Bình Dương. Truyền thông Úc đưa tin rằng nhà mạng China Mobile quan tâm đến việc mua lại các hoạt động tại Thái Bình Dương của Digicel (Jamaica).
Digicel là nhà cung cấp dịch vụ giải trí gia đình và mạng điện thoại di động hoạt động tại 33 thị trường trên khắp các khu vực Caribe, Trung Mỹ, châu Đại Dương.
Người phát ngôn của Digicel xác nhận với trang Nikkei rằng hãng viễn thông này đã nhận được cách tiếp cận không mong muốn từ một số bên liên quan đến các hoạt động tại Thái Bình Dương. Người phát ngôn Digicel từ chối bình luận thêm vì các cuộc thảo luận với các bên là bí mật.
Digicel được cho là kiểm soát 90% thị trường di động ở Papua New Guinea, hơn 50% ở Vanuatu và Tonga. Theo tờ Australian Financial Review, Chính phủ Úc đang xem xét hỗ trợ tài chính cho các nhà thầu địa phương quanh các hoạt động của Digicel ở Thái Bình Dương để ngăn chặn các công ty Trung Quốc mua lại các tài sản nhạy cảm về mặt chính trị.
Các quốc đảo Nam Thái Bình Dương đã đi đầu trong cuộc chiến giành quyền thống trị giữa Mỹ và Trung Quốc, có ý nghĩa địa chính trị với Mỹ và đồng minh Úc.
Trung Quốc đã tổ chức một hội nghị truyền hình với 10 trong số 14 quốc đảo trong khu vực Thái Bình Dương vào cuối tháng 11.2020. Dù chủ đề của cuộc họp là đại dịch COVID-19 nhưng thông cáo báo chí chung được đưa ra sau đó có dòng nói rằng "các quốc đảo Thái Bình Dương tái khẳng định duy trì nguyên tắc Một Trung Quốc", khẳng định rằng "Đài Loan là một phần không thể chuyển nhượng của lãnh thổ Trung Quốc".
Quần đảo Solomon và Kiribati đều cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan vào tháng 9.2019 rồi chuyển sang Trung Quốc. Trung Quốc đã cung cấp hỗ trợ cơ sở hạ tầng cho cả hai nước trong một thời gian và đồng ý tài trợ một sân vận động cho Quần đảo Solomon
vào tháng 10.2020.
Mỹ và Úc lo lắng rằng nếu Trung Quốc xây dựng các cấu trúc trong khu vực có thể được đưa vào sử dụng quân sự thì có thể giám sát các hoạt động quân sự của họ.
Theo báo Guardian (Anh), một công ty Trung Quốc và Bộ trưởng Thủy sản Papua New Guinea đã ký một biên bản ghi nhớ để xây dựng “khu công nghiệp thủy sản đa chức năng toàn diện" trị giá 147 triệu USD.
Địa điểm đề xuất của cơ sở này chỉ cách các bờ biển Úc khoảng 200 km. Có khả năng phía Trung Quốc xây dựng một cảng trong giao dịch này, điều đó sẽ gây thêm căng thẳng trong khu vực.