Thua 0-1 tại bang Georgia, đảng Cộng hòa có nguy cơ mất quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ

Sự kiện - Ngày đăng : 12:04, 06/01/2021

Raphael Warnock thuộc đảng Dân chủ đã giành được một ghế Thượng viện Mỹ ở bang Georgia, sau khi đánh bại Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Kelly Loeffler trong cuộc bầu cử hôm 5.1.
loeffler-and-warnock.jpg
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, bà Kelly Loeffler mất ghế trước ông Raphael Warnock thuộc đảng Dân chủ

Chiến thắng của Warnock là một thắng lợi lịch sử; ông là thượng nghị sĩ Da đen đầu tiên được bầu ở Georgia, nơi đã theo phe Liên minh miền Nam trong Nội chiến Mỹ. Warnock là ứng cử viên da đen thứ 11 từng được bầu vào Thượng viện và ông sẽ là một trong ba thượng nghị sĩ Da đen trong Quốc hội hiện tại, cùng với Cory Booker (Dân chủ -New Jersey) và Tim Scott (Cộng hòa -South Carolina).

Chiến thắng của Warnock cho thấy một sự thay đổi tiềm tàng trong chính trị Georgia. Trước đó, ông Joe Biden trở thành ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ đầu tiên giành chiến thắng ở Georgia kể từ năm 1992.

Cuộc đua vào Thượng viện khác giữa Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa David Perdue và ứng viên đảng Dân chủ Jon Ossoff vẫn chưa được xướng tên. Đây sẽ là trận chung kết trong cuộc đua của 2 đảng tại Thượng viện. Nếu Perdue thắng thì đảng Cộng hòa vẫn chiếm đa số tại Thượng viện. Ngược lại, nếu Ossoff thắng thì họ có 48 ghế tại thượng viện và có thêm 2 thượng nghị sĩ khác ủng hộ tạo thế cân bằng 50-50 với đảng Cộng hòa. Ngoài ra, đảng Dân chủ dự kiến còn có Phó Tổng thống Kamala Harris trong nhiệm kỳ tới, người giữ luôn chức Chủ tịch Thượng viện. Khi đó, nếu các cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện là 50-50 thì vai trò bà Harris phát huy tác dụng.

Đối với Tổng thống đắc cử Joe Biden thì việc phe Dân chủ kiểm soát Thượng viện rất có ý nghĩa. Biden đã thắng cử tổng thống vào ngày 3.11, nhưng ông không có nhiều cơ hội để thực hiện chương trình nghị sự táo bạo mà ông đã đề xuất nếu không có sự ủng hộ của Quốc hội.

Biden chuẩn bị bước vào nhiệm sở mà phải đối mặt với nhiều cuộc khủng hoảng: Đại dịch COVID-19 đang trở nên tồi tệ hơn ở Mỹ ngay cả khi vắc xin bắt đầu được phân phối trên khắp đất nước và hàng triệu người vẫn không có việc làm do liên quan đến coronavirus. Sau nhiều tháng bế tắc giữa các đảng phái, Quốc hội đã gắng thông qua gói cứu trợ kinh tế trị giá 900 tỉ USD trước năm mới. Biden cho biết ông muốn có nhiều biện pháp kích thích kinh tế hơn, nhưng liệu một gói trong tương lai có thể thông qua hay không sẽ phần lớn được quyết định bởi đảng nào kiểm soát Thượng viện.

Điểm đáng chú ý là hầu hết các dự luật cần phải đạt được tỷ lệ siêu đa số 60 phiếu trong Thượng viện. Do đó, ngay cả khi đảng Dân chủ có quyền kiểm soát Thượng viện, họ vẫn cần khoảng 10 phiếu bầu của đảng Cộng hòa để hoàn thành công việc - trừ khi họ bỏ phiếu để loại bỏ tình trạng bất bình đẳng và thay đổi quy tắc của Thượng viện thành quy tắc thiểu số phục tùng đa số. Một số đảng viên Dân chủ, bao gồm Thượng nghị sĩ Joe Manchin của West Virginia, kiên quyết phản đối điều này.

Nhưng đảng Cộng hòa có lý do để "sợ thua" nhiều hơn. Vào lúc này, đảng Dân chủ đã kiểm soát Hạ viện nên nếu kiểm soát Thượng viện thì họ lấn lướt hoàn toàn tại Quốc hội Mỹ. Thêm nữa, Joe Biden chuẩn bị trở thành Tổng thống thì phe Cộng hòa lép vế toàn diện trên chính trường Mỹ.

Anh Tú (theo Vox)