Iran hối thúc Mỹ tái tham gia thỏa thuận hạt nhân
Chuyển động - Ngày đăng : 10:10, 07/02/2021
“Thời gian không còn nhiều cho người Mỹ vì đạo luật do Quốc hội Iran ban hành và cuộc bầu cử tại Iran diễn ra sau Năm mới Ba Tư (Nowruz). Mỹ càng trì hoãn thì càng mất mát nhiều, nhưng dường như chính quyền Tổng thống Joe Biden chưa muốn thoát khỏi di sản thất bại mà người tiền nhiệm để lại”, Ngoại trưởng Zarif trả lời phỏng vấn của báo Hamshahri.
Ông còn nói rõ: “Chúng tôi không cần quay lại bàn đàm phán. Mỹ phải tìm tấm vé quay trở lại”.
Tháng 12.2020, Quốc hội Iran - do phe cứng rắn nắm quyền kiểm soát - thông qua luật đặt ra thời hạn 2 tháng cho những cường quốc châu Âu ký thỏa thuận hạt nhân 2015 (Anh, Pháp, Đức) để tìm cách nới lỏng trừng phạt nhắm vào tài chính và dầu mỏ nước này. Nếu tình hình không thay đổi thì chính quyền Tổng thống Hassan Rouhani sẽ làm giàu uranium lên mức 20%, lắp đặt thêm máy ly tâm tân tiến tại hai cơ sở Natanz cùng Fordow. Hạn chót chính là ngày 21.2.
Ngoài ra Iran sẽ tổ chức bầu cử vào tháng 6. Nếu một nhân vật chủ trương cứng rắn được bầu làm tân tổng thống thì tương lai thỏa thuận hạt nhân lại càng khó đoán.
Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân 2015 vào năm 2018, tái áp đặt trừng phạt và ban hành hàng loạt trừng phạt mới. Quốc gia Hồi giáo đáp trả bằng cách làm giàu uranium vượt mức cho phép cũng như lắp đặt thêm máy ly tâm tân tiến.
Chính quyền Tổng thống Biden đang tìm cách tái tham gia thỏa thuận. Nhà lãnh đạo Washington từng tuyên bố sẵn sàng “đáp lễ” nếu Iran tuân thủ trở lại – đây sẽ là bàn đạp cho một thỏa thuận rộng hơn nhằm kiểm soát chương trình phát triển lẫn hoạt động của Iran trong khu vực.
Triển vọng đàm phán khá mù mịt khi quan hệ song phương đang cực kỳ căng thẳng sau vụ giết hại tướng cấp cao Qasem Soleimani cùng nhà khoa học hạt nhân Mohsen Fakhrizadeh. Tuy nhiên, động thái ngừng hỗ trợ các đồng minh Ả Rập trong cuộc chiến tại Yemen mà chính quyền Tổng thống Biden vừa công bố được Ngoại trưởng Zarif đánh giá là bước đi có ích.
Cuộc chiến tại Yemen là chiến tranh “ủy nhiệm” giữa Iran và Ả Rập Saudi. Liên quân do Ả Rập Saudi dẫn đầu hỗ trợ chính quyền Yemen được quốc tế công nhận, Iran hậu thuẫn cho lực lượng Houthi đối lập.