Cả nước Úc náo loạn, Facebook bị nói vô lương tâm vì chặn chia sẻ tin tức

Động thái này nhanh chóng bị các nhà sản xuất tin tức, chính trị gia và người ủng hộ nhân quyền chỉ trích, đặc biệt là khi các trang chính thức về y tế, cảnh báo an toàn khẩn cấp và mạng phúc lợi đều bị loại bỏ khỏi Facebook cùng với tin tức.

“Facebook đã sai, những hành động của Facebook là không cần thiết, họ đã quá tay và sẽ làm tổn hại đến danh tiếng của Facebook tại Úc”, Bộ trưởng Ngân khố Úc - Josh Frydenberg nói trong cuộc họp báo trên truyền hình.

Josh Frydenberg cho biết Giám đốc điều hành Facebook - Mark Zuckerberg đã không đưa ra cảnh báo về việc ngừng tin tức khi cả hai phát biểu cuối tuần qua về các luật mới buộc cả Facebook và Google phải trả tiền cho các nhà xuất bản địa phương về nội dung.

Josh Frydenberg và Mark Zuckerberg đã có cuộc trò chuyện “mang tính xây dựng” vào sáng 18.2. Ngoài ra, họ đã thảo luận về điều mà Josh Frydenberg gọi là “lời giải thích khác nhau” về cách thức hoạt động của bộ luật thương lượng truyền thông mới.

Động thái quyết liệt từ Facebook cho thấy sự tách rời khỏi Google sau khi cả hai ban đầu cùng tham gia để vận động chống lại luật ở Úc. Họ đều đe dọa hủy dịch vụ ở Úc, nhưng Google gần đây đã đạt thỏa thuận với các hãng tin.

Hãng truyền thông News Corp của Rupert Murdoch mới công bố thỏa thuận, trong đó họ sẽ nhận được khoản thanh toán đáng kể từ Google để đổi lại việc cung cấp nội dung cho tài khoản ứng dụng News Showcase của công ty Mỹ.

Google từ chối bình luận về quyết định của Facebook hôm 18.2.

Luật pháp Úc sẽ yêu cầu Facebook và Google đạt các thỏa thuận thương mại với các hãng tin tức có liên kết hướng lưu lượng truy cập đến nền tảng của họ hoặc phải chịu sự phân xử buộc đồng ý một mức giá.

Facebook cho biết luật được đề xuất, dự kiến ​​sẽ được Quốc hội thông qua trong vòng vài ngày, về cơ bản hiểu sai mối quan hệ giữa họ và các nhà xuất bản, lập luận rằng các hãng tin tự nguyện đăng các liên kết bài viết trên mạng xã hội này. Điều đó đã giúp các nhà xuất bản Úc kiếm được khoảng 407 triệu USD Úc vào năm 2020 thông qua giới thiệu. Thế nên Facebook phải đối mặt với sự lựa chọn rõ ràng là cố gắng tuân thủ luật hoặc cấm nội dung tin tức.

Những thay đổi do Facebook thực hiện đã xóa sạch các trang do hãng tin điều hành và chặn người dùng cá nhân chia sẻ tin tức ở Úc, ba ngày trước khi quốc gia này bắt đầu chương trình tiêm chủng trên toàn quốc để làm chậm sự lây lan của COVID-19.

Lisa Davies, biên tập viên của nhật báo The Sydney Morning Herald, thuộc sở hữu của Nine Entertainment, đã tweet: “Facebook đã tăng cơ hội cho thông tin sai lệch, chủ nghĩa cực đoan nguy hiểm và các thuyết âm mưu tràn lan trên nền tảng của mình theo cấp số nhân”.

Trang Facebook của Nine Entertainment và News Corp (cùng nhau thống trị thị trường báo của Úc), Australian Broadcasting Corp do chính phủ hậu thuẫn (đóng vai trò là nguồn thông tin trung tâm trong các thảm họa thiên nhiên) đều trống tin.

Một số tài khoản của chính quyền bang quan trọng cũng bị ảnh hưởng, bao gồm cả tài khoản cung cấp lời khuyên về đại dịch coronavirus và các mối đe dọa cháy rừng vào thời điểm cao điểm của mùa hè, cùng các tài khoản tổ chức từ thiện và phi chính phủ.

Brianna Casey, Giám đốc điều hành của tổ chức từ thiện cứu trợ nạn đói Foodbank, đã tweet: “Điều này không thể chấp nhận được. Nhu cầu cứu trợ lương thực chưa bao giờ cao hơn trong thời kỳ đại dịch này và một trong những công cụ liên lạc chính của chúng tôi để giúp kết nối mọi người với thông tin & lời khuyên về #foodrelief hiện không khả dụng. Điều quan trọng là giờ bạn không có gì để ăn”.

Một số trang được phục hồi

Đến giữa buổi chiều 18.2, nhiều trang Facebook do chính phủ hậu thuẫn đã được khôi phục nhưng một số trang từ thiện và tất cả trang truyền thông vẫn “chìm trong bóng tối”, trong đó có các tờ báo quốc tế như New York Times, BBC và Wall Street Journal của News Corp.

Đại diện của Facebook tại Úc không trả lời khi được đề nghị bình luận về tình huống này. Trang riêng của Facebook Úc đã ngừng hoạt động một thời gian trước khi được khôi phục.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nhận xét: “Đây là một sự kiện đáng báo động và nguy hiểm. Cắt quyền truy cập thông tin quan trọng cho cả một đất nước trong đêm khuya khoắt là vô lương tâm”.

Bộ trưởng Truyền thông Úc - Paul Fletcher cho biết Facebook đã gửi thông điệp tới người Úc rằng “bạn sẽ không tìm thấy nội dung trên nền tảng của chúng tôi đến từ cơ quan sử dụng các nhà báo chuyên nghiệp, có chính sách biên tập, có quy trình kiểm tra thực tế”.

Bộ trưởng Y tế Úc - Greg Hunt cho biết các trang Facebook của nhiều dự án y tế cộng đồng đã bị đóng cửa và “thực tế là dự án ung thư trẻ em có thể bị ảnh hưởng, thực sự là sự sĩ nhục”.

Nhân Hoàng