Thiên thể đâm vào Trái đất xóa sổ khủng long có thể là một sao chổi

Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 12:22, 18/02/2021

Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học từ Đại học Havard cho rằng vật thể khổng lồ va chạm với Trái đất dẫn tới sự tuyệt chủng của khủng long, nhiều khả năng là một sao chổi bị sao Mộc xô đẩy.
khung-long1.jpg
Thiên thể khổng lồ va chạm với Trái đất dẫn tới sự tuyệt chủng của khủng long có thể là một sao chổi

Khoảng 66 triệu năm trước, một vật thể khổng lồ đã đâm xuống Trái đất. Tác động của nó tàn khốc đến nỗi xóa sổ 3/4 sự sống trên Trái đất, bao gồm cả khủng long. Cho đến nay người ta vẫn tin rằng vật thể này là một thiên thạch nhưng nghiên cứu mới vừa được công bố đã bác bỏ ý tưởng đó.

Trước nay giả thuyết phổ biến nhất về vật thể đâm vào Trái đất và tạo ra miệng hố Chicxulub là một mảnh vỡ của tiểu hành tinh từ vành đai bao quanh Mặt trời, nằm giữa quỹ đạo của sao Hỏa và sao Mộc. Các cuộc điều tra khác nhau về nền địa chất tại thời điểm xảy ra vụ va chạm cho thấy nồng độ cao của iridi, một nguyên tố thường liên quan đến thiên thạch. Giả thuyết này được gọi là Álvarez để vinh danh nhà vật lý Luis Álvarez, người đã đưa ra giả thuyết đầu tiên cùng với con trai vào năm 1980. Kể từ đó các nghiên cứu độc lập khác đã xác nhận sự tồn tại của iridium trong nền địa chất kỷ Phấn trắng.

Tuy nhiên, hai nhà khoa học Avi Loeb và Amir Siraj của Đại học Harvard lại có một giả thuyết khác. Họ không phủ nhận việc một vật thể đã va chạm với Trái đất và tạo ra miệng hố Chicxulub, nhưng họ đặt câu hỏi về nguồn gốc của nó. Theo hai nhà nghiên cứu, vật thể rơi xuống hành tinh của chúng ta 66 triệu năm trước dẫn tới sự tuyệt chủng của khủng long không phải là một thiên thạch, mà là mảnh vỡ của một sao chổi lâu năm từ đám mây Oort ở rìa hệ Mặt trời.

khung-long2.jpg
Sự phổ biến của chondrite carbon trong lớp đất của hố Chicxulub không phù hợp với thành phần của các thiên thạch đến từ Vành đai chính nằm giữa sao Hỏa và sao Mộc

Lời giải thích của Loeb và Siraj cho giả thuyết của họ là thống kê. Cả hai nhà vật lý thiên văn đều bắt đầu nghiên cứu tần suất mà các tiểu hành tinh tác động đến các hành tinh trong hệ Mặt trời. Họ phát hiện ra rằng những tác động kiểu này xảy ra rất ít khi xảy ra. Việc này đã thúc đẩy các nhà khoa học bắt đầu nghiên cứu các tác động của sao chổi.

Những gì họ tìm thấy là tác động của sao chổi trong khoảng cách từ 10 đến 60 km thường xuyên hơn nhiều so với các tác động của thiên thạch. Mọi chuyện bắt đầu khi một sao chổi có chu kỳ dài (những sao chổi có quỹ đạo hình elip khiến chúng phải mất nhiều thời gian để tiếp cận hệ Mặt trời) đến đủ gần sao Mộc để nó thay đổi quỹ đạo. Sau đó, sao chổi đến gần Mặt trời đến mức lực hấp dẫn của ngôi sao phá vỡ nó.

Các mảnh vỡ tạo thành một mảnh bom vũ trụ nguy hiểm chịu trách nhiệm cho hầu hết các tác động chống lại các hành tinh trong hệ Mặt trời. Đây chính xác là những gì đã xảy ra vào năm 1994 khi sao chổi Shoemaker-Levy 9 va vào sao Mộc. Theo tính toán của các nhà khoa học, khoảng 20% ​​sao chổi thời kỳ dài kết thúc như thế này.

khung-long3.jpg
Mục tiêu cuối cùng của nghiên cứu là dự đoán thời điểm một vụ va chạm tương tự xảy ra lần nữa

Giả thuyết của Loeb và Siraj là thứ rơi xuống Chicxulub chính xác là một mảnh vỡ của sao chổi. Số liệu thống kê không phải là thứ duy nhất họ dựa vào. Sự phổ biến của chondrite carbon trong lớp đất của hố Chicxulub tại thời điểm va chạm không phù hợp với thành phần của các thiên thạch đến từ Vành đai chính nằm giữa sao Hỏa và sao Mộc. Những loại đá này phổ biến hơn trong các vật thể của đám mây Oort, lớp vỏ hình cầu khổng lồ bao quanh hệ Mặt trời.

Trên thực tế, loại đá tương tự đã được tìm thấy trong các miệng núi lửa lớn khác như Vredefort ở Nam Phi hay miệng núi lửa Zhamanshin ở Kazakhistan. Loeb và Sira tính toán rằng những vụ va chạm kiểu này xảy ra với tần suất từ 250.000 đến 730.000 năm.

Các nhà thiên văn học tin tưởng rằng những quan sát về hệ Mặt trời mà chúng ta thực hiện với kính thiên văn ngày càng lớn sẽ cho phép chúng ta tinh chỉnh các mô hình toán học. Mục tiêu cuối cùng không chỉ là tìm ra vật thể đã giết chết khủng long đến từ đâu, mà là dự đoán thời điểm nó có thể xảy ra lần nữa.

Giả thuyết mới từ Avi Loeb và Amir Siraj cho rằng sao chổi đã giết chết loài khủng long

Long Hải