Gói cứu trợ 1.900 tỉ USD của Mỹ khiến Trung Quốc lo lắng

Gói cứu trợ mang tên Kế hoạch Giải cứu nước Mỹ (ARP) gồm chính sách chi trực tiếp 1.400 USD cho mỗi người dân Mỹ thuộc tầng lớp trung lưu, gia hạn trợ cấp thất nghiệp, hỗ trợ tài chính cho tiểu bang hay địa phương bị dịch bệnh ảnh hưởng nặng, cấp tiền triển khai tiêm chủng vắc xin COVID-19.

ARP tạo ra động lực mạnh mẽ cho nền kinh tế Mỹ nhưng cũng đem lại lo ngại về tăng trưởng quá nóng và buộc Cục Dự trữ liên bang (Fed) tăng lãi suất sớm hơn dự kiến.

Giáo sư Hoàng Kỳ Phàm - cựu Thị trưởng Trùng Khánh nay làm cố vấn kinh tế cho chính quyền Bắc Kinh - xem ARP như “cơn lũ dữ” đặt ra thách thức cho phần còn lại của thế giới đặc biệt là Trung Quốc.

“Mỹ đã giải phóng thanh khoản 7.000 tỉ USD tích lũy từ phát hành trái phiếu cùng nới lỏng định lượng bởi Fed để cứu nền kinh tế của họ. Kế hoạch sẽ được tài trợ bằng một đợt in tiền mới chắc chắn dẫn đến thanh khoản cùng lạm phát lớn”, giáo sư Hoàng nhận định.

Tại Mỹ cũng có luồng ý kiến chỉ trích ARP là động thái hỗ trợ dư thừa cho nền kinh tế đang phục hồi với nhiều điểm sáng, gây lạm phát. Giới hoạch định chính sách Trung Quốc chia sẻ quan điểm này và cảnh giác cao độ trước tác động từ gói cứu trợ.

Theo tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), chính quyền Bắc Kinh sợ rằng thanh khoản bổ sung cùng nguồn vốn dồi dào hiện tại có thể tạo ra bong bóng tài sản đe dọa sự ổn định tài chính toàn cầu nói chung và tài chính Trung Quốc nói riêng.

Giáo sư Hoàng còn cảnh báo nợ công cao (27.8 nghìn tỉ USD tính đến cuối năm 2020) cùng thâm hụt ngân sách (ước khoảng 3,1 nghìn tỉ USD) của chính quyền Washington đe dọa đến giá trị đồng USD và gây rối loạn thị trường tài chính, mang lại rủi ro cho kinh tế toàn cầu.

Cư dân mạng Trung Quốc cũng chỉ trích cả thế giới phải trả giá cho ARP với bằng chứng là chỉ số chứng khoán Thượng Hải ba tuần qua giảm 8% - “thổi bay” vài nghìn Nhân dân tệ khỏi thị trường.

Chủ tịch Ủy ban quản lý Bảo hiểm - Ngân hàng Trung Quốc Quách Thụ Thanh tuần trước khuyến cáo ARP đem lại tác dụng phụ: “Chúng tôi rất lo ngại về thị trường tài chính, đặc biệt là sự bùng nổ bong bóng tài sản tài chính nước ngoài”.

Nhà kinh tế Raymond Yeung làm việc tại Ngân hàng ANZ lưu ý đến nguy cơ siết chặt chính sách khi kinh tế toàn cầu phục hồi mạnh mẽ hơn. Ông chỉ ra rằng lần tăng lãi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm từ 1,15% lên 1,5% tuần trước (lần đầu tiên trong 1 năm) đang khiến thị trường mong chờ đợt tăng tiếp theo.

Tuy nhiên, nhà kinh tế Yeung nhận định Trung Quốc có thể điều chỉnh linh hoạt đồng Nhân dân tệ để giải quyết cú sốc. Mối nguy tháo vốn khó xảy ra do chính quyền Bắc Kinh kiểm soát chặt chẽ.

Theo nhà kinh tế kỳ cựu Thẩm Kiến Quang thuộc công ty công nghệ JD, đồng USD giảm giá trị về lâu dài sẽ đe dọa đến dự trữ ngoại hối của Trung Quốc. Điều này đặt ra thách thức lớn cho giới hoạch định chính sách tiền tệ.