Đức, Pháp và Ý đình chỉ tiêm vắc xin AstraZeneca do nghi ngờ tác dụng phụ nguy hiểm

Trong khi đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết không có mối liên hệ nào được chứng minh và mọi người không nên hoảng sợ.

Tuy nhiên, quyết định của ba quốc gia lớn nhất của Liên minh châu Âu về việc tạm dừng việc tiêm vắc-xin AstraZeneca đã khiến chiến dịch tiêm chủng vốn đang gặp khó khăn ở 27 quốc gia thuộc EU trở nên xáo trộn.

Đan Mạch và Na Uy đã ngừng tiêm vào tuần trước sau khi có báo cáo các trường hợp bị máu đông và số lượng tiểu cầu thấp.  Đan Mạch đã báo cáo các triệu chứng "rất bất thường" ở một công dân 60 tuổi tử vong vì  máu đông sau khi tiêm vắc-xin. Cụm từ "rất bất thường"  được Na Uy sử dụng hôm thứ 13.3 về ba người dưới 50 tuổi phải nhập viện sau khi tiêm vắc xin.

Đến 15.3, một trong ba nhân viên y tế nhập viện ở Na Uy sau khi nhận mũi tiêm AstraZeneca đã tử vong nhưng không có bằng chứng cho thấy vắc xin là nguyên nhân.

Tiếp theo là Iceland và Bulgaria rồi đến Chủ nhật, Ireland và Hà Lan tuyên bố đình chỉ tiêm vắc xin này.  Hôm 15.3, Hà Lan báo cáo ​​10 trường hợp có thể bị tác dụng phụ đáng chú ý do tiêm AstraZeneca. 

Thông tin gần đây cho biết “một dạng huyết khối rất đặc biệt, hiếm khi xảy ra, trong đó một số trường hợp dường như đã xảy ra ngay sau khi tiêm chủng. Điều này tất nhiên là đáng ngờ và cần được điều tra ”, Anke Huckriede, giáo sư tiêm chủng tại Đại học Groningen, Hà Lan, cho biết.

Đài phát thanh Cadena Ser đưa tin, Tây Ban Nha sẽ ngừng sử dụng vắc-xin trong ít nhất 15 ngày.

“Chúng tôi không muốn mọi người hoảng sợ”, nhà khoa học hàng đầu của WHO Soumya Swaminathan phát biểu trong cuộc họp báo trực tuyến hôm 15.3, đồng thời cho biết thêm rằng cho đến nay chưa có mối liên hệ nào xác định giữa cái gọi là “sự kiện tắc mạch máu đông” được báo cáo ở một số quốc gia và vắc xin COVID-19.

Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết một cuộc họp của ủy ban cố vấn về AstraZeneca sẽ được tổ chức vào thứ ba 16.3. Cơ quan quản lý dược phẩm của EU là EMA cũng sẽ nhóm họp trong tuần này để đánh giá thông tin thu thập được về việc liệu thuốc tiêm AstraZeneca có góp phần gây ra các biến cố tắc mạch máu đông ở những người được tiêm hay không.

Các động thái của một số quốc gia lớn nhất và đông dân nhất của Châu Âu sẽ làm gia tăng mối lo ngại về việc chậm triển khai vắc xin trong khu vực, vốn đã bị cản trở bởi tình trạng thiếu hụt do các vấn đề liên quan sản xuất vắc xin, gồm cả AstraZeneca.

Tuần trước, Đức cảnh báo nước này đang phải đối mặt với làn sóng lây nhiễm thứ ba, Ý đang tăng cường đóng cửa cách ly và các bệnh viện ở khu vực Paris gần như bị quá tải.

Bộ trưởng Y tế Đức Jens Spahn cho biết, mặc dù nguy cơ hình thành cục máu đông thấp nhưng không thể loại trừ nguy cơ này. Spahn cho biết: “Đây là một quyết định mang tính chuyên môn, không phải là một quyết định chính trị”, và nói thêm rằng ông đang làm theo khuyến nghị của Viện Paul Ehrlich, cơ quan quản lý vắc xin của Đức.

Pháp cho biết họ đang đình chỉ việc sử dụng vắc xin trong khi chờ EMA đánh giá. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết: “Quyết định được đưa ra, cũng phù hợp với chính sách châu Âu của chúng ta, là tạm dừng tiêm vắc-xin AZ, để đề phòng, với hy vọng rằng chúng tôi có thể nhanh chóng tiếp tục nếu được EMA cho phép”,.

Ý cho biết việc dừng hoạt động là "biện pháp phòng ngừa và tạm thời" đang chờ phán quyết của EMA. Gianni Rezza, Tổng giám đốc Phòng ngừa tại Bộ Y tế Ý cho biết: “EMA sẽ sớm họp để làm rõ bất kỳ nghi ngờ nào mở đường cho vắc xin AstraZeneca có thể được sử dụng lại một cách an toàn trong chiến dịch tiêm chủng càng sớm càng tốt”.

Áo và Tây Ban Nha đã ngừng sử dụng một số lô vắc xin trong khi các công tố viên ở vùng Piedmont, miền bắc nước Ý trước đó đã thu giữ 393.600 liều sau cái chết của một người đàn ông vài giờ sau khi tiêm vắc xin. Đây là khu vực thứ hai ở Ý làm như vậy sau Sicily, nơi hai người đã chết ngay sau khi tiêm.

Vương quốc Anh cho biết họ không có vấn đề gì phải lo ngại, trong khi Ba Lan tin rằng việc tiêm vắc xin có lợi ích lớn hơn so với rủi ro.

EMA cho biết tính đến ngày 10.3, có tổng cộng 30 trường hợp đông máu đã được báo cáo trong số gần 5 triệu người được tiêm vắc xin AstraZeneca ở Khu vực Kinh tế Châu Âu với 30 quốc gia.

Michael Head, một nhà nghiên cứu cấp cao về sức khỏe toàn cầu tại Đại học Southampton, cho biết các quyết định của Pháp, Đức và những nước khác có vẻ khó hiểu.

Ông nói: “Dữ liệu chúng tôi có, cho thấy số lượng các biến cố bất lợi liên quan đến máu đông là như nhau (và có thể thấp hơn trên thực tế) ở các nhóm được tiêm chủng so với các nhóm chưa được tiêm chủng.

“Điều này dẫn đến sự chậm trễ trong việc bảo vệ người dân và tăng khả năng do dự về vắc xin, do dư luận bị ảnh hưởng và họ dễ trở nên lo ngại việc tiêm vắc xin. Chưa có dấu hiệu từ bất kỳ dữ liệu nào thực sự chứng minh cho những quyết định (đình chỉ tiêm vắc xin) này”.

Tuy nhiên, một bác sĩ cao cấp về bệnh truyền nhiễm của Đức cho biết tỷ lệ mắc bệnh cơ bản từ 2-5 ca huyết khối mỗi triệu người mỗi năm thấp hơn đáng kể so với con số 7 trong số 1,6 triệu người được tiêm chủng (theo số liệu Bộ Y tế Đức trích dẫn).

Clemens Wendtner, người đứng đầu đơn vị đặc biệt về các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm dễ lây lan tại Phòng khám Schwabing cho biết: “Đây đáng là lý do để đình chỉ việc tiêm chủng ở Đức cho đến khi tất cả các trường hợp, gồm cả các trường hợp nghi ngờ ở Đức và Châu Âu”

Một quan chức hàng đầu của Mỹ cho biết kết quả được chờ đợi bấy lâu từ cuộc thử nghiệm vắc-xin của AstraZeneca cho 30.000 người ở Mỹ hiện đang được các giám sát viên độc lập xem xét để xác định liệu mũi tiêm có an toàn và hiệu quả hay không.

Vắc xin AstraZeneca là một trong những loại thuốc đầu tiên và rẻ nhất được phát triển và tung ra thị trường với số lượng lớn kể từ khi coronavirus bùng phát và được thiết lập để trở thành trụ cột của các chương trình tiêm chủng ở hầu hết các nước đang phát triển.

Thái Lan hôm qua 15.3 đã công bố kế hoạch tiếp tục với công ty Anh-Thụy Điển sau khi ngừng sử dụng vào 12.3, nhưng Indonesia cho biết họ sẽ đợi WHO báo cáo.

WHO cho biết ban cố vấn của họ đang xem xét các báo cáo liên quan đến vụ tiêm vắc xin và sẽ công bố kết quả sớm nhất có thể. Nhưng họ nói trước sẽ không thay đổi các khuyến nghị được ban hành vào tháng trước.

EMA cũng cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy các sự cố do tiêm chủng gây ra và số lượng ca máu đông được báo cáo không cao hơn so với bình thường.

AstraZeneca cho biết trước đó họ đã tiến hành một cuộc đánh giá đối với hơn 17 triệu người được tiêm chủng ở EU và Vương quốc Anh mà không cho thấy bằng chứng về việc tăng nguy cơ đông máu.

Anh Tú