Ấn Độ thất thủ sau tuyên bố ‘đang ở giai đoạn cuối đại dịch’ của Bộ trưởng Y tế và lễ hội lớn nhất quả đất

Các ca COVID-19 đang gia tăng ở Ấn Độ, đất nước khoảng 1,37 tỉ dân. Ngày thứ 5 liên tiếp, Ấn Độ lập kỷ lục mới toàn cầu về số ca mắc COVID-19 mới. Ngày thứ 10 liên tiếp, Ấn Độ phá kỷ lục về số ca tử vong vì COVID-19. Hôm 26.4, Ấn Độ có 352.991 ca mắc COVID-19 mới và 2.812 trường hợp tử vong.

Số ca mắc COVID-19 trung bình trong khoảng thời gian 1 tuần gần đây ở Ấn Độ đã tăng gần gấp 3 lần mức những tuần trước đó, tốc độ tăng mà Mỹ chứng kiến ​​lần cuối vào những ngày đầu bùng phát dịch bệnh cách đây 1 năm.

Con số thực có thể cao hơn. Thành phố Bhopal đã sử dụng quy trình COVID-19 để hỏa táng hoặc chôn cất 84 người vào ngày 13.4, trong khi tuyên bố chỉ có 5 trường hợp tử vong do COVID-19.

Tại lò hỏa táng Bhadbhada Vishram Ghat của Bhopal, các công nhân cho biết đã hỏa táng hơn 110 người vào 24.4, ngay cả khi số liệu trong toàn thành phố chỉ ra tổng số người chết vì COVID-19 chỉ là 10.

Biến thể B.1.617, hiện vẫn chưa được hiểu rõ, có các đặc điểm liên quan đến tỷ lệ lây nhiễm cao hơn và khả năng tránh được kháng thể. Nó xuất hiện trong hơn một nửa số mẫu coronavirus được lấy ở Ấn Độ.

Khi các cơ sở y tế đẩy mạnh công suất, hệ thống y tế đang bắt đầu rạn nứt. Nguồn dự trữ vắc xin, giường bệnh và thậm chí cả nguồn cung cấp oxy đang cạn kiệt, dẫn đến những tranh cãi gay gắt giữa các bang và chính phủ liên bang. Ở một số nơi, người chết được chở bằng xe tải vì các thành phố không còn xe ngựa. Tại những nơi khác, các nhà hỏa táng đã bắt đầu quá tải vì số lượng thi thể bị thiêu rụi quá lớn. Cách đây hơn 1 tuần, chính phủ đã hứa bắt đầu tiêm vắc xin COVID-19 cho mọi người trên 18 tuổi.

Nếu mọi thứ không sớm thay đổi, Ấn Độ sẽ phải đối mặt với 3.000 người chết mỗi ngày vì COVID-19, gấp đôi mức hiện tại và gấp 10 lần những gì đã được chứng kiến ​​trong hầu hết năm nay, Bhramar Mukherjee, nhà thống kê sinh học tại Đại học Michigan (Mỹ), cho biết vào tuần trước.

Sự kiêu ngạo, chủ nghĩa siêu dân tộc và sự kém cỏi đã giúp thúc đẩy cảm giác tự mãn chết người trong bối cảnh Ấn Độ đã thành công rõ ràng trong việc chống lại đợt bùng phát dịch COVID-19 hồi đầu năm nay. Cho đến một vài tuần trước, các hạn chế về phong tỏa đã dần được nới lỏng sau nhiều tháng. Các rạp chiếu phim ở Ấn Độ đã được phép mở hết công suất vào ngày 1.2. Bộ trưởng Y tế Ấn Độ - Harsh Vardhan tuyên bố đất nước “đang trong giai đoạn cuối của đại dịch COVID-19” vào đầu tháng 3.2021, gần như đúng thời điểm các ca bệnh bắt đầu tăng trở lại.

Đáng lo ngại là kể từ đó, các dấu hiệu rõ ràng của làn sóng dịch COVID-19 thứ hai đã không thúc đẩy quá trình điều chỉnh nhiều. Trong cuộc bầu cử ở các bang Assam và Tây Bengal, nguồn cấp dữ liệu Twitter của Thủ tướng Narendra Modi đã xen kẽ các cập nhật về coronavirus với cảnh quay theo phong cách Trump của ông, đề cập đến các cuộc tập hợp đông người.

Thủ tướng Modi đang phải đối mặt với nhiều chỉ trích vì cho phép các lễ hội Hindu và tham dự các cuộc mít tinh bầu cử mà các chuyên gia nghi ngờ đã làm tăng tốc độ lây lan coronavirus. Tại một cuộc tập hợp như vậy vào ngày 17.4, ông Modi bày tỏ sự vui mừng trước đám đông khổng lồ, ngay cả khi các chuyên gia cảnh báo rằng gia tăng số người chết là không thể tránh khỏi với Ấn Độ với 250.000 ca bệnh mới mỗi ngày thời điểm đó.

Phe đối lập cũng không làm tốt hơn. Mamata Banerjee - Thủ hiến Tây Bengal, đối thủ của Thủ tướng Narendra Modi, chỉ xoay quanh việc hủy bỏ các cuộc tập hợp chiến dịch tranh cử của bà vào ngày 18.4.

Điều tồi tệ hơn là Kumbh Mela, lễ hội hành hương của người Hindu, thường là lễ hội lớn nhất trên Trái đất, đã được tiến hành trên bờ sông Hằng vừa qua với ước tính khoảng 3,5 triệu người tham dự. Đó là con số giảm so với một năm bình thường. Trước đó, Thủ tướng Modi nói rằng sự kiện này hoàn toàn mang tính chỉ tượng trưng chứ không phải thể chất. 3,5 triệu vượt xa con số chỉ hàng ngàn người được phép tham dự các sự kiện đại chúng khác như lễ Hajj năm ngoái ở Ả Rập Xê Út và cuộc hành hương Arbaeen tại Iraq.

Ngay cả khi được tổ chức ngoài trời, những sự kiện như Kumbh Mela cũng tạo nguy cơ lan truyền các biến thể coronavirus lây nhiễm mạnh nhất đến mọi nơi trên đất nước. Gần 10% người dân quay trở lại Ahmedabad, thành phố lớn nhất bang Gujarat, từ lễ hội đã xét nghiệm dương tính với COVID-19 gần đây, trang Press Trust of India đưa tin.

Đến nay, coronavirus tấn công hầu hết các khu vực tương đối giàu, đô thị hóa của đất nước có khả năng đối phó tốt nhất với nó, chẳng hạn như các bang Kerala và Karnataka, thủ đô Delhi, bang Maharashtra (có thành phố Mumbai). Nếu Kumbh Mela diễn ra ở các quận nông thôn, nơi phần lớn dân số Ấn Độ sinh sống, số người chết có thể còn cao hơn.

Có một bài học về vấn đề này cho thế giới. 1,2 triệu người đã chết vì COVID-19 cho đến nay đã chiếm khoảng 2/3 trong số 1,8 triệu trường hợp tử vong vào năm 2020. Tuy nhiên, nhiều người vẫn cư xử như thể đại dịch đã kết thúc. Điều đó đang loại bỏ cảm giác cấp bách thống nhất giúp nhiều quốc gia đạt được những bước tiến trong việc xoay chuyển đại dịch năm ngoái.

Nguồn cung cấp vắc xin COVID-19 cho các nước giàu nhất tương đối dồi dào. Thế nhưng, vắc xin dành cho các quốc gia có thu nhập trung bình, nơi phần lớn dân số trên hành tinh sinh sống, lại hoàn toàn không đủ, bị chặn bởi các quy tắc hạn chế về bằng sáng chế.

Sở hữu một trong những ngành công nghiệp dược phẩm lớn nhất thế giới, Ấn Độ có vị thế tốt hơn nhiều so với hầu hết nền kinh tế vừa phải để đối phó với COVID-19 nhưng cũng đang thất thủ vì số ca bệnh tăng đột biến. 

Đến nay, Ấn Độ ghi nhận 17.313.163 ca mắc COVID-19 với 195.123 người chết và 14.304.382 trường hợp phục hồi.

Càng có nhiều người mắc bệnh ở các nước mới nổi trong khi phần còn lại thế giới quay lưng lại thì COVID-19 càng có nhiều cơ hội phát triển thành các chủng mới, kéo dài sự chết chóc và khốn khổ. Chúng ta phải làm tốt hơn. Toàn cầu vẫn đang bị COVID-19 tấn công, nhưng hệ thống phòng thủ ở nhiều nước đang rối loạn.

Cuộc khủng hoảng ở Ấn Độ ngày càng sâu sắc khi các quốc gia hứa viện trợ

Các ca nhiễm coronavirus mới ở Ấn Độ đã đạt mức cao kỷ lục trong ngày thứ 5 liên tiếp khi Anh, Đức và Mỹ cam kết gửi viện trợ y tế khẩn cấp để họ giúp đối phó với cuộc khủng hoảng.

Bang Karnataka, nơi có thành phố công nghệ Bengaluru, đã ra lệnh phong tỏa từ hôm 27.4. Ở bang công nghiệp Maharashtra, việc phong tỏa diễn ra đến ngày 1.5. Một số bang định dỡ bỏ các biện pháp phong tỏa trong tuần này nhưng phải thay đổi.

Các lề đường loang lổ bởi các cuộc bầu cử địa phương và các cuộc tụ họp lễ hội lớn, có thể khiến COVID-19 bùng phát ở những nơi khác. Khi số ca mắc COVID-19 mới tăng thêm 352.991 trong 24 giờ qua, các bệnh viện kín người hết nguồn cung cấp oxy và giường bệnh.

Người phát ngôn của Bệnh viện Sir Ganga Ram ở thủ đô New Delhi cho biết: “Bệnh viện đang ở chế độ xin-và-mượn và đó là một tình trạng cực kỳ khủng hoảng”.

Tại Surat, trung tâm công nghiệp kim cương phía tây Ấn Độ, 5 bệnh nhân COVID-19 đã chết sau vụ cháy bệnh viện hôm 26.4 sau khi các nhân viên cứu hộ chuyển họ đến những bệnh viện có ít giường trong phòng chăm sóc đặc biệt.

Trước đó, Thủ tướng Narendra Modi đã kêu gọi mọi người dân đi tiêm chủng và thận trọng, trong khi các bệnh viện và bác sĩ đưa ra thông báo khẩn cho biết không thể đối phó với tình trạng bệnh nhân đổ xô đến.

Tại một số thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất, chẳng hạn như Thủ đô New Delhi, các thi thể bị thiêu rụi trong các cơ sở tạm bợ cung cấp các dịch vụ đại chúng.

Kênh truyền hình NDTV đã phát đi hình ảnh ba nhân viên y tế ở bang Bihar, miền đông Ấn Độ đang kéo một thi thể dọc theo mặt đất trên đường đi hỏa táng.

"Nếu bạn chưa từng đi hỏa táng thì cần biết mùi tử khí sẽ không bao giờ rời xa bạn. Trái tim tôi tan nát khi tất cả bạn bè và gia đình của tôi ở Delhi nói riêng lẫn Ấn Độ nói chung phải trải qua tình cảnh địa ngục này", Vipin Narang, Giáo sư khoa học chính trị tại Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ), viết trên Twitter.

Hôm 25.4, Tổng thống Joe Biden cho biết Mỹ sẽ gửi nguyên liệu thô sản xuất vắc xin, thiết bị y tế và đồ bảo hộ đến Ấn Độ. Đức đã tham gia một danh sách ngày càng tăng các quốc gia cam kết gửi nguồn viện trợ cho Ấn Độ.

Quy mô của làn sóng COVID-19 thứ hai đã tác động đến giá dầu khi các nhà giao dịch lo lắng về sự sụt giảm nhu cầu nhiên liệu ở Ấn Độ, nhà nhập khẩu dầu lớn thứ ba thế giới.

Một số thành phố đã ra lệnh giới nghiêm, trong khi cảnh sát đã được triển khai để thực thi việc giãn cách xã hội và đeo khẩu trang.

Bang Karnataka sẽ áp đặt lệnh phong tỏa 14 ngày kể từ 27.4 để kiềm chế sự gia tăng các ca bệnh.

Khoảng 8,6 triệu cử tri dự kiến ​​sẽ bỏ phiếu vào ngày 26.4 ở bang Bengal, trong giai đoạn cuối cùng của cuộc bầu cử sắp kết thúc vào tuần này.

Cũng bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử địa phương là ở bang Uttar Pradesh đông dân nhất Ấn Độ, nơi đã báo cáo trung bình 30.000 ca mắc COVID-19 mỗi ngày.

Số liệu của Chính phủ Ấn Độ cho thấy lời kêu gọi từ Thủ tướng Modi về việc tiêm vắc xin được đưa ra sau khi lượng tiêm chủng đạt đỉnh 4,5 triệu liều vào ngày 5.4, nhưng kể từ đó chỉ đạt trung bình khoảng 2,7 triệu liều mỗi ngày.

Một số bang, bao gồm cả Maharashtra, đã ngừng tiêm chủng ở một số nơi vào 25.4, vì nguồn cung cấp không có sẵn.

"Tôi không biết khi nào mới đến lượt mình", Shubhada Pendse (68 tuổi), người đã xếp hàng bên ngoài một trung tâm tiêm chủng ở thị trấn Satara của bang Maharashtra từ 7 giờ sáng hôm 26.4, nói. Bà là một trong số hơn 1.000 người tập hợp chỉ vài giờ trước khi trung tâm này mở cửa trở lại sau 2 ngày.

Nhân Hoàng