Kẹp giữa Ấn Độ và Trung Quốc, đất Phật Bhutan vẫn an nhiên giữa dịch COVID-19

Thảm kịch COVID-19 tại Ấn Độ khiến các nước láng giềng Nam Á lo lắng vì hệ thống y tế mong manh của họ. Pakistan cho biết đã dùng đến 90% lượng oxy dự phòng. Ngược lại, quốc gia nhỏ bé Bhutan lại rất an nhiên và còn đang chuẩn bị gửi sang Ấn Độ 40 tấn oxy mỗi ngày.

Bhutan có thể trở thành một trong những quốc gia bắt đầu tiêm chủng sớm nhất trên thế giới. Được Ấn Độ cấp 1,5 vạn liều vào tháng 1 nhưng quốc gia nhỏ bé ở chân dãy Himalaya đã chọn ngưng chương trình tiêm chủng cho đến tận ngày 27.3 mới triển khai vì các nhà sư Phật giáo đã khuyên chính phủ rằng đó không phải là thời điểm tốt để bắt đầu một đợt tiêm chủng. Bhutan đã sử dụng khoảng thời gian “câu giờ” này để lên danh sách tất cả những người cần được tiêm chủng và lên kế hoạch cho một đợt tiêm chủng diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.

Vào cuối tháng 3, họ đã thiết lập một trong những nguồn lực tiêm chủng nhanh nhất thế giới, khi thực tiêm liều đầu tiên cho 64% dân số trưởng thành. Tính đến 23.4, Bhutan, quốc gia luôn nhấn mạnh hạnh phúc của người dân đối với sự thịnh vượng của quốc gia, đã tiêm liều vắc xin đầu tiên cho hơn 479.000 người, tương đương với 64% tổng dân số trưởng thành của quốc gia này. Chỉ có Seychelles (quần đảo tại Đông Phi) mới tiêm phòng liều một cho người dân với tỷ lệ cao hơn một chút là 69%, nhưng lại phải mất nhiều tháng để làm như vậy.

Vậy, Bhutan đã làm gì để đạt được những con số như vậy?

Phần lớn các liều đầu tiên của Bhutan được tiêm tại khoảng 1.200 trung tâm tiêm chủng trong khoảng thời gian vỏn vẹn một tuần vào cuối tháng 3 và đầu tháng 4. Tỷ lệ này cao hơn so với Anh và Mỹ, hơn 7 lần so với láng giềng Ấn Độ và gần 6 lần mức trung bình toàn cầu. Bhutan cũng vượt cả một số quốc gia bị cô lập về địa lý với dân số nhỏ như Iceland hay Maldives.

Mặc dù quy mô dân số nhỏ của Bhutan là một lợi thế lớn so với nhiều quốc gia khác, nhưng công lao cho chiến dịch tiêm chủng cực kỳ thành công phần lớn cần được trao cho các nhà lãnh đạo thượng tầng, những người hiểu rõ tầm quan trọng trước khi mọi thứ vượt quá kiểm soát.

Nhà vua Jigme Khesar Namgyel Wangchuck đã điều lực lượng Người bảo vệ hòa bình, một quân đoàn trang phục màu da cam (thuộc Hoàng gia) giúp thành lập hơn 1.200 trạm tiêm chủng trên khắp đất nước.

Các tình nguyện viên đã giao vắc-xin đến các trung tâm chăm sóc sức khỏe, đảm bảo lịch hẹn chính xác cho người dân và giáo dục người Bhutan về các giao thức phòng chống COVID-19, gồm cả giãn cách xã hội và đeo khẩu trang. Ở những khu vực không thể tiếp cận bằng đường bộ, chính quyền thậm chí đã bố trí máy bay trực thăng để vận chuyển trang thiết bị y tế.

“Chúng tôi thực sự biết ơn về vắc xin. Nếu không có trực thăng đến, chúng tôi đã phải đi hơn 5 ngày để được tiêm chủng”, Desa - người dân thuộc một ngôi làng trên sườn núi ở quận Gasa, nơi có khoảng 3.000 người Bhutan sinh sống – bày tỏ sự cảm kích.

Hơn nữa, Thủ tướng Lotay Tshering vốn là một bác sĩ và Bộ trưởng Bộ Y tế, Dechen Wangmo, có bằng về tim mạch và dịch tễ học của các trường đại học danh tiếng của Mỹ. Do đó, các biện pháp kiểm dịch trong nước cũng rất nghiêm ngặt. Hồi tháng 3, nhà vua Wangchuck sau khi trở về Thimphu từ chuyến công du các tỉnh phía Nam đã tự mình cách ly một tuần. Thủ tướng Tshering cũng tự cách ly trong 21 ngày sau chuyến công du đến Bangladesh.

Mức nhiễm COVID-19 thấp cũng đã giúp quốc gia này theo dõi nhanh quá trình tiêm chủng. Tính đến hôm nay, Bhutan chỉ ghi nhận 1.059 ca nhiễm (961 đã hồi phục) và chỉ có một trường hợp tử vong. Nước này đã đóng cửa biên giới hơn một năm nay và bất kỳ ai muốn nhập cảnh vào đất nước này trước tiên phải thực hiện kiểm dịch bắt buộc trong 21 ngày.

Đóng góp từ Ấn Độ

Phải thừa nhận Ấn Độ cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc triển khai nhanh chóng vắc-xin ở Bhutan. Trong nỗ lực chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực, Bhutan đã nhận được 600.000 liều vắc xin Covishield miễn phí do Viện Huyết thanh của Ấn Độ sản xuất. Bhutan cũng đã nhận được bộ dụng cụ xét nghiệm, thiết bị bảo hộ cá nhân, khẩu trang N95 và các loại thuốc thiết yếu như paracetamol từ New Delhi.

Và khi Ấn Độ gặp nạn thì Bhutan cũng không quên trả ơn. Đại sứ quán Ấn Độ tại Bhutan cho biết Bhutan sẽ cung cấp oxy lỏng phục vụ cho y tế ở Ấn Độ. Theo thông báo của Đại sứ quán, mỗi ngày sẽ có 40 tấn oxy lỏng được xuất khẩu sang bang Assam bằng các tàu chở thùng đông lạnh. Oxy lỏng cho Ấn Độ sẽ được cung cấp từ nhà máy mới được thiết lập tại Motanga Industrial Estate, quận Samdrup Jongkhar bởi một công ty Bhutan có tên S D Cryogenics Gases Private Limited. Nhà máy oxy có 51% vốn đầu tư bởi công ty Bhutan và 49% vốn FDI của công ty Meghalaya Oxygen Private Limited có trụ sở tại Assam, Ấn Độ.

Đại sứ quán Ấn Độ ra tuyên bố cho biết: “Đây là một biểu hiện thiết thực của mối quan hệ thân thiện và gần gũi độc đáo giữa Ấn Độ và Bhutan. Việc Bhutan cung cấp oxy sẽ tăng cường cho nỗ lực của Ấn Độ trong việc giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lại COVID-19 và cứu sống những mạng người quý giá”.

Anh Tú