Các bệnh viện ứng phó như thế nào khi phát hiện bệnh nhân mắc COVID-19?

Dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp tại TP.HCM thời gian gần đây, nhiều bệnh viện xuất hiện bệnh nhân mắc COVID-19 đến khám và điều trị khiến nhiều bệnh viện phải phong tỏa, đóng cửa như: Bệnh viện quận Tân Phú, Bệnh viện quận Bình Thạnh, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn… Điều này khiến nguy cơ dịch bệnh bùng phát lây lan nhanh không chỉ trong bệnh viện mà còn ngoài cộng đồng rất nguy hiểm.

Theo Sở Y tế TP.HCM, trong tình hình dịch bệnh COVID-19 đang có những diễn biến phức tạp như hiện nay, vai trò phát hiện ca bệnh COVID-19 của các bệnh viện ngày càng trở nên quan trọng. Nếu bệnh viện chủ động phát hiện sớm ca bệnh dương tính với SARS-CoV-2 qua khám sàng lọc sẽ giúp cho công tác truy vết, xét nghiệm, khoanh vùng, dập dịch trong cộng đồng hiệu quả hơn; ngược lại, nếu bị động thì bệnh viện trở thành nơi lây nhiễm chéo với những hậu quả nặng nề.

Nếu phát hiện ca mắc COVID-19 chủ động qua khai báo y tế, khám cấp cứu sàng lọc ngay khi người bệnh đến bệnh viện thì khả năng lây lan trong bệnh viện là rất thấp. Tuy nhiên, nếu phát hiện ca mắc COVID-19 bị động nhờ thông qua xét nghiệm tầm soát người bệnh, thân nhân người bệnh và nhân viên (do bệnh viện hoặc Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP thực hiện), người mắc không được phát hiện sớm qua khâu khám sàng lọc, đã vào khu vực khám ngoại trú, khu vực điều trị nội trú, có nguy cơ lây lan trong bệnh viện.

Do đó, Sở Y tế TP đề nghị giám đốc các bệnh viện, nếu phát hiện bệnh nhân mắc COVID-19 đến khám và chữa bệnh trong tình huống chủ động thì lập tức báo cáo ngay Sở, Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP.HCM; tạm ngưng hoạt động khám và điều trị ngoại trú, tạm ngưng tiếp nhận bệnh nhân mới, đồng thời triển khai ngay các hoạt động sau:

1. Truy xuất camera xem có nhân viên nào thuộc diện F1 để cách ly tập trung theo quy định (không tuân thủ quy tắc an toàn phòng chống lây nhiễm COVID trong bệnh viện như mang khẩu trang, mặc phòng hộ cá nhân,…).

2. Tiến hành khử khuẩn khu vực tiếp nhận, khám sàng lọc và các khoa, phòng có liên quan.

3. Rà soát, củng cố quy trình khai báo y tế, phân luồng, khám sàng lọc, cách ly, xét nghiệm… (nếu có).

4. Trong thời gian tạm ngưng hoạt động khám ngoại trú, vẫn cho xuất viện BN nội trú nếu có chỉ định, đảm bảo bệnh nhân đã được lấy mẫu xét nghiệm tầm soát;

5. Tất cả nhân viên công tác tại khu vực sàng lọc cần được theo dõi tình trạng sức khỏe hàng ngày và làm xét nghiệm PCR tầm soát COVID định kỳ hàng tuần, khi xuất hiện triệu chứng cần cách ly và lấy bệnh phẩm xét nghiệm  PCR ngay lập tức.

6. Tùy thuộc kết quả xét nghiệm và mức độ triển khai các hoạt động nêu trên để Sở Y tế quyết định cho bệnh viện sớm hoạt động trở lại bình thường (thường trong vòng 24 đến 48 giờ), hoặc tiếp tục tạm ngưng hoạt động khám ngoại trú, hoặc tạm thời phong tỏa toàn bộ bệnh viện.

Trong trường hợp bệnh viện phát hiện ca mắc COVID-19 đến khám và chữa bệnh trong tình huống bị động, bệnh viện báo cáo ngay Sở Y tế, Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP và triển khai ngay các hoạt động sau:

1. Phong tỏa  tạm thời bệnh viện, mức độ phong tỏa có thể chỉ một khu vực (nếu bệnh nhân dương tính chỉ đến khám tại 1 phòng khám) hoặc cả bệnh viện (nếu bệnh nhân dương tính đang nằm điều trị nội trú).

2. Truy xuất camera xem có nhân viên nào thuộc F1 để cách ly tập trung; tất cả nhân viên còn lại hiện đang ở bệnh viện thì cách ly tạm tại bệnh viện; nhân viên đang ở ngoài bệnh viện thì cách ly tạm tại nhà.

3. Thông báo tình hình đến Trung tâm y tế quận,huyện để điều tra dịch tễ và khử khuẩn toàn bệnh viện.

4. Triển khai xét nghiệm tầm soát tất cả nhân viên của bệnh viện và nhân viên cung ứng các dịch vụ tiện ích tại bệnh viện, người bệnh và thân nhân người bệnh đang nằm điều trị tại bệnh viện. Đối với nhân viên, người bệnh tiếp xúc với bệnh nhân dương tính  thì lấy mẫu xét nghiệm đơn, nhân viên và người bệnh không tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân dương tính  thì lấy xét nghiệm gộp. Nếu bệnh nhân nằm điều trị nội trú nhiều ngày mới phát hiện ra, cần tiến hành xét nghiệm khẩn.

5. Tất cả nhân viên cần được theo dõi tình trạng sức khỏe hàng ngày và làm xét nghiệm PCR tầm soát COVID lại định kỳ hàng tuần, khi xuất hiện triệu chứng cần cách ly và lấy bệnh phẩm xét nghiệm PCR ngay lập tức.

6. Đối với những bệnh nhân đang điều trị ngoại trú dài hạn, như suy thận mạn đang chạy thận nhân tạo, cao huyết áp, suy tim,… báo cáo khẩn về phòng Nghiệp vụ Y Sở Y tế TP để được hỗ trợ tạm chuyển tuyến điều trị.

7. Rà soát, phát hiện các lỗi và củng cố quy trình khai báo y tế, khám sàng lọc, cách ly, xét nghiệm…

8. Trong thời gian tạm phong tỏa vẫn cho xuất viện bệnh viện nội trú nếu có chỉ định, đảm bảo bệnh nhân đã được lấy mẫu xét nghiệm tầm soát, yêu cầu bệnh nhân tự cách ly tại nhà và thông báo với y tế địa phương.

9. Đảm bảo cung ứng nước uống, thức ăn cho nhân viên và người bệnh trong thời gian tạm phong tỏa.

10. Tùy thuộc kết quả xét nghiệm và mức độ triển khai các hoạt động nêu trên để Sở Y tế quyết định cho bệnh viện hoạt động trở lại, hoặc đề xuất Ban Chỉ đạo TP chính thức phong tỏa bệnh viện (có thời hạn theo quy định).

Hồ Quang