Vũ Hán bán hàng nghìn động vật hoang dã trước khi COVID-19 bùng phát
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 16:25, 10/06/2021
Định kỳ thăm 17 sạp hàng thuộc 4 ngôi chợ trên địa bàn Vũ Hán từ tháng 5.2017 đến tháng 11.2019, nhóm nghiên cứu xác định đã có hơn 47.000 cá thể thuộc 38 loài động vật bị bán. Chúng bao gồm nhiều động vật có vú như cầy hương, chồn, lửng chó, sóc, lửng, cáo, nhím cùng chim, bò sát các loại.
Cầy hương, chồn, lửng chó rất dễ nhiễm vi rút corona. Đáng chú ý hơn, nhóm nghiên cứu không hề tìm thấy bằng chứng bày bán dơi và tê tê – 2 loài động vật mà giới khoa học xác định là vật chủ lây vi rút gây COVID-19 sang người.
7 trong số nhà cung cấp mà nhóm nghiên cứu tiếp cận bán hàng trong chợ hải sản Hoa Nam (liên quan đến những ca nhiễm đầu tiên). Mỗi tháng có khoảng 1.100 cá thể động vật được vận chuyển khắp các chợ ở thành phố, đây là hoạt động phi pháp tạo điều kiện lý tưởng cho lây lan dịch bệnh.
“Hầu hết động vật bị bán còn sống, bị nhốt trong lồng, bị xếp chồng lên nhau và phải sống trong điều kiện tồi tệ. Đa số sạp hàng đều mổ thịt ngay tại chỗ cho khách”, theo nhóm nghiên cứu.
Bác sĩ thú y David Hayman - thành viên đoàn chuyên gia Tổ chức y tế thế giới (WHO) đến Trung Quốc điều tra đầu năm 2021 - nhận xét nghiên cứu trên giúp xác nhận ở Vũ Hán có bán động vật hoang dã còn sống – điều mà đoàn chuyên gia nghi ngờ nhưng không thể xác minh.
Nghiên cứu cũng cung cấp bằng chứng cho thấy một số loài dễ nhiễm vi rút corona như SARS liên tục bị bày bán trên thị trường. Đây là thông tin có ích cho nỗ lực tìm hiểu vật chủ trung gian lây nhiễm và khu vực phân bố của những chủng vi rút corona.
Nguồn gốc vi rút gây COVID-19 cho đến nay vẫn nằm trong bí ẩn. Đa số ca nhiễm đầu tiên đều có liên quan đến chợ hải sản Hoa Nam, tuy nhiên giới khoa học chưa tìm thấy liên hệ gì giữa động vật bán ở chợ này với vi rút.
Giới chức Trung Quốc trước đó tuyên bố chỉ tìm thấy thịt động vật hoang dã đông lạnh trong chợ hải sản Hoa Nam. Dựa trên những gì Trung Quốc cung cấp, đoàn chuyên gia WHO xác định có rắn, cá sấu, kỳ nhông (khó nhiễm vi rút corona hơn) bị bày bán sống tại khu chợ.
Theo chuyên gia bệnh truyền nhiễm Daniel Lucey thuộc Trung tâm y tế Đại học Georgetown (Mỹ): “Động vật có vú dễ nhiễm những chủng vi rút corona, bị bày bán sống ở Vũ Hán trước khi dịch COVID-19 bùng phát là thông tin quan trọng còn thiếu”.
Nhóm nghiên cứu CWNU và Oxford đánh giá WHO không thể kết luận không có hoạt động buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp trong chợ hải sản Hoa Nam. Khoảng 30% số động vật có vú bị bán mà nhóm nghiên cứu ghi nhận rõ ràng là bị bắt từ môi trường hoang dã.
Trước phát hiện mới nhất cung cấp bởi nhóm CWNU và Oxford, WHO cho biết tổ chức đang xây dựng đề xuất cho nghiên cứu tiếp theo, dựa trên báo cáo của đoàn chuyên gia sang Trung Quốc.