Đảng Cộng hòa Mỹ tiếp tục nêu nguồn gốc dịch COVID-19 bất chấp phản đối từ Trung Quốc

Báo cáo cũng trích dẫn "nhiều bằng chứng" cho thấy các nhà khoa học của Viện Vi rút học Vũ Hán (WIV), được hỗ trợ bởi các chuyên gia Mỹ cùng các quỹ của chính phủ Mỹ và Trung Quốc, đang làm việc sửa đổi coronavirus để lây nhiễm sang người và thao tác này có thể bị che giấu.

Hạ nghị sĩ bang Texas Michael McCaul, đảng viên Cộng hòa hàng đầu trong Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, đã công bố báo cáo này của nhân viên thuộc ủy ban, thúc giục cuộc điều tra lưỡng đảng về nguồn gốc đại dịch COVID-19 đã giết chết 4,4 triệu người trên toàn thế giới.

Trung Quốc phủ nhận một loại coronavirus biến đổi gen bị rò rỉ từ cơ sở ở Vũ Hán (nơi phát hiện ca mắc COVID-19 đầu tiên vào năm 2019), giả thuyết được quan tâm nhưng chưa được chứng minh. Trung Quốc cũng phủ nhận các cáo buộc về việc che giấu thông tin.

Các chuyên gia khác nghi ngờ đại dịch do một loại vi rút động vật có khả năng truyền sang người tại chợ hải sản gần Viện Vi rút học Vũ Hán.

Báo cáo của đảng Cộng hòa cho biết: “Bây giờ chúng tôi tin rằng đã đến lúc loại bỏ hoàn toàn việc coi thị trường sản phẩm tươi sống như một nguồn gốc. Chúng tôi cũng tin vào tính thuyết phục của bằng chứng chứng minh vi rút đã bị rò rỉ từ Viện Vi rút học Vũ Hán và điều này diễn ra vào khoảng thời gian trước ngày 12.9.2019".

Báo cáo đã trích dẫn những gì gọi là thông tin mới và ít được hé lộ về các quy trình an toàn tại phòng thí nghiệm, bao gồm cả yêu cầu vào tháng 7.2019 về việc đại tu trị giá 1,5 triệu USD với hệ thống xử lý chất thải nguy hại cho cơ sở chưa đầy 2 năm tuổi.

Vào tháng 4.2021, cơ quan tình báo hàng đầu Mỹ cho biết họ đồng tình với sự đồng thuận của giới khoa học rằng vi rút này không phải do con người tạo ra hoặc biến đổi gen.

Thế nhưng vào tháng 5, Tổng thống Joe Biden đã ra lệnh cho các cơ quan tình báo Mỹ tăng tốc truy tìm nguồn gốc của COVID-19 và báo cáo lại sau 90 ngày. Ông Biden lưu ý rằng các nhà quan sát phương Tây vẫn chưa được cấp quyền truy cập vào các phòng thí nghiệm quan trọng để xác định xem "liệu đó có phải là một thử nghiệm trở nên tồi tệ hay không".

Một nguồn tin quen thuộc với Reuters cho biết cộng đồng tình báo Mỹ vẫn chưa đưa ra kết luận nào rằng coronavirus đến từ động vật hay WIV.

Hôm 22.7, chính phủ Trung Quốc cho biết sẽ không tham gia vào giai đoạn hai cuộc điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về nguồn gốc COVID-19 sau khi khả năng vi rút rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán được đưa vào đề xuất.

Tăng Ích Tân, Phó chủ nhiệm Ủy ban Y tế Quốc gia, nói trong một cuộc họp báo tại Bắc Kinh rằng ông ngạc nhiên khi thấy “rò rỉ vi rút từ phòng thí nghiệm” được liệt kê là một mục tiêu nghiên cứu trong giai đoạn hai cuộc điều tra.

Ông Tăng Ích Tân nói: "Ở một số khía cạnh, kế hoạch điều tra nguồn gốc COVID-19 của WHO trong giai đoạn tiếp theo không tôn trọng lẽ phải và trái với khoa học. Chúng tôi không thể chấp nhận một kế hoạch như vậy".

Ông Tăng Ích Tân cũng xuất hiện để trả lời các tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ rằng một số lao động tại Viện Vi rút học Vũ Hán đã bị bệnh ngay trước khi các trường hợp đầu tiên mắc COVID-19 đầu tiên được ghi nhận, nói rằng "không có lao động hoặc nhà nghiên cứu nào tại Viện Vi rút học Vũ Hán nào nhiễm coronavirus".

Trước đó, hôm 15.7, Tổng giám đốc WHO - Tedros Adhanom Ghebreyesus đã tham gia kêu gọi Trung Quốc hợp tác toàn diện hơn với cuộc điều tra nguồn gốc COVID-19 thứ hai. Ông cho biết cuộc điều tra đầu tiên đã bị cản trở do thiếu dữ liệu thô vào những ngày đầu của đại dịch.

"Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc minh bạch và cởi mở và hợp tác. Chúng tôi nợ hàng triệu người phải chịu đựng và hàng triệu người chết để biết điều gì đã xảy ra", ông Tedros Adhanom Ghebreyesus nói trong một cuộc họp báo.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc – Triệu Lập Kiên ngày 16.7 cho biết chính phủ đã hợp tác toàn diện với cuộc điều tra ban đầu và bác bỏ cáo buộc rằng các nhà nghiên cứu đã bị từ chối tiếp cận bất kỳ địa điểm hoặc dữ liệu nào.

"Quan điểm của Trung Quốc về vấn đề truy xuất nguồn gốc toàn cầu là nhất quán và rõ ràng. Nghiên cứu nguồn gốc là một vấn đề khoa học. Tất cả các bên nên tôn trọng ý kiến ​​của các nhà khoa học và kết luận khoa học, thay vì chính trị hóa vấn đề", ông Triệu Lập Kiên nói.

Bất chấp báo cáo đầu tiên của WHO từ Vũ Hán kết luận rằng COVID-19 có khả năng lây truyền sang người từ động vật, cơ quan Liên Hợp Quốc này hiện cho biết nỗ lực loại trừ giả thuyết vi rút này thoát khỏi phòng thí nghiệm của chính phủ Trung Quốc là "quá sớm".

WHO muốn mở cuộc điều tra thứ hai về nguồn gốc COVID ở Trung Quốc, bao gồm cả việc kiểm tra các phòng thí nghiệm tại thành phố Vũ Hán.

Động thái này xảy ra sau khi Tổng giám đốc WHO cho biết đã có một "sự thúc đẩy quá sớm" để loại trừ giả thuyết vi rút đã thoát khỏi một phòng thí nghiệm của chính phủ Trung Quốc tại Vũ Hán, nơi những ca COVID-19 đầu tiên ở người được phát hiện vào cuối năm 2019.

Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus hiện đã trình bày các đề xuất cho giai đoạn hai của nghiên cứu ở Trung Quốc, bao gồm cả cuộc kiểm tra các phòng thí nghiệm. Song như đã nêu trên, Trung Quốc sẽ không chấp nhận cuộc điều tra quốc tế khác.

Sơn Vân